Нэр үг
уулынхан [нэр үг]
ууланд оршин суугчид.
уун [нэр үг]
аан уун (хоршоо үг) (анзаарга, хайхрамж), аан уун мэдэхгүй (а.хоёр үг ч сольж чадахгүй, хайхрамжгүй б.юм мэдэхгүй), аан гээд уун гэж бай (миний хэлэхийг анхааралтай сонсож бай).
уунгүй [нэр үг]
аан уунгүй (хоршоо үг) (хоёр үгний солиогүй, хайхрамжгүй).
уунтай [нэр үг]
аантай уунтай (хоршоо үг) (хоёр үгний солиотой, анзааргатай).
уур [нэр үг]
(тэмдэг нэр) уул, уугал, төрөлх уур мэнгэ (оор мэнгэ), уур монгол (оор монгол, язгуурын монгол).
уур [нэр үг]
юм хийж нүдэж нунтаг болгох сав цайны уур (цайг буталж, нунтаглах сав), эмийн уур (эм нунтаглах сав) уур нүдүүр (хоршоо үг) (юм хийж нүдэх сав болон нүдэх хэрэгсэл), ууран дотор ус нүдэж, усан дотор шавар угаав гэх шиг (цэцэн үг) (үл бүтэх зүйл бодох, үл бүтэх юм амлах), уурын дуу сонсдож, утааны үзүүр нийлэх (цэцэн үг) (гэрийн бараа харагдах, очих газар ойртох, холд айлын бараа харагдах).
уур [нэр үг]
хилэн, ихэд дургүйцэн хорсох байдал уур дүрсхийх (огцом уурлах), уур оволзох (хилэн багтаж ядах), уур хүрэх (дотор давчдан бухимдах) уураа дарах (дургүйцэл, хилэнгээ дарах), уур омог (хоршоо үг) (сэтгэл санаа тааламжгүй болж уурласнаас үүсэх догшин зан), уур унтуу (хоршоо үг) (ямар нэгэн зүйл болон хэн нэгэнд дургүйцсэнээс гарах бухимдал), уур уцаар (хоршоо үг) (хүний дургүй хүрч, бухимдах үеийн сэтгэл хөдлөл),
уур [нэр үг]
шингэн зүйлийн халахад гарах нойтон хий уур болох (уурших, ус нойтон хий болох), уур савсуулах (халуун илчтэй юм хүйтэнд хий гаргах), уур усны холимог (дулаан солилцооны төхөөрөмж, уурын зуух, ууршуулагч гэх мэт уур үүсгэх төхөөрөмж дэх уур усны хольц), уур үүсэх (бодос шингэн юмуу хатуу төлөвөөс хийн төлөвт шилжих үйл явц), ууранд орох (зориулалтын байранд улайтгасан чулуу, ширмэн дээр ус цацаж халуун уур гарган биеэ хөлөргөх нэгэн төрлийн эмчилгээний арга), уурын зуух (барилга, байшин, орон сууцыг уураар халаах зуух), уурын нүх (уур гарах нүх), уурын тогоо (уурын хүчээр ажиллах тогоо), уурын тэрэг (а.уурын хүчээр хөдлөх тэрэг, бух тэрэг б.хуучир. автомашин), уурын угаал хийх (халуун уураар эмчилгээ хийх), уурын халаагуур (уураар ажиллах халаагуур), уурын хоолой (уур дамжуулах хоолой), уурын хөдөлгүүр (уурын хүчийг механик хүч болгож хувиргах хэрэгсэл) уур манан (хоршоо үг) (шингэнээс гарах чийгтэй хий), уур цан (хоршоо үг) (хүйтэн агаарт гарсан уур буюу хөлдөж цан болсон нь), уур манан боловч ус болон хөлддөг, ус шингэн боловч уур болон дэгддэг (зүйр үг) (хэлбэр өөр боловч, агуулга ижил) цаг агаарын нөхцөл, байдал цаг уурын мэдээ (тухайн үеийн уур амьсгалын мэдээ), уур амьсгал (хоршоо үг) (а.хүний амьдрах цаг агаарын нөхцөл, байдал, хувьсан өөрчлөгдөх орчин б.тодорхой газар нутгийн газар зүйн үндсэн үзүүлэлтийн нэг, цаг агаарын олон жилийн статистик горим), цаг уур (хоршоо үг) (тэнгэрийн байдал, байгалийн элдэв үзэгдлийн өөрчлөлт).
уураг [нэр үг]
амьд биеийн нэн чухал бүрэлдэхүүний хэсэг болох, амин хүчлийн үлдэгдлүүдээс бүрдэл болох шим бодос өндөгний доторхи тунгалаг зүйл өндөгний цагаан уураг (өндөгний доторхи тунгалаг) нярайлсны даруйд хөхнөөс гарах язмагтай өтгөн сүү уураг бөсгөх (дөнгөж төллөсөн үнээ, хонины сүүг тусгай саванд хийж чанаж биежүүлэх), уураг сүүл (хонины сүүлний үзүүрийн хэсэг), уураг хатаах (уургийг хайрч боловсруулах), уураг чулуу (талст бус эрдэс, устай цахиурын давхар исэлээс бүтсэн сүүн өнгөтэй чулуу) уураг шүд (сүүн шүд) ангир уураг (эх төрсөн даруй гарах сүү) тархи уураг тархи (гавал дотор байх мэдрэлийн төв тогтолцоо, мөнхүү эрхтнийг бий болгогч бодос).
уурай [нэр үг]
тэрэгний булын тэнхлэг шургуулах, хоёр үзүүртээ холховчтой нүх.
уурга [нэр үг]
адуу мал барьж авах, туух хэрэгсэл, үзүүртээ хуйвтай урт нарийн мод уургаа алдаж үзээгүй (морь уургалахдаа маш сайн), уургын морь (морь уургалахад сургасан морь), уургын улаа (тохиолдсон адуунаас морь хөсөг барьж хэрэглэх улаа), уургын хуйв (уургын үзүүрт байх гогцоо сур), уурга цалам (хоршоо үг) (морь барихад хэрэглэх зүйлс), уургаа шилбүүрээр солих (алдаатай наймаа хийх), уургын морь шиг (а.муу үйл хийхдээ маш сайн, чадамгай б.уургын морь шиг нэхэх), уургын улаа хуучир. (замд тохиолдсон адуунаас морь барьж унах улаа), урагшаа гишгэхдээ ургаа хад шиг, ууж идэхдээ уургын морь шиг (зүйр үг) (ажил хэргээс ямагт хойш суудаг, залхуу хойрго, идэх уухаас өөр юм хийж чаддаггүй), уургаар морь барьдаг, ухаанаар юм бүтээдэг (зүйр үг) (аливаа зүйлийг хийхэд ухаан, эв дүй хэрэгтэй), уурга нь урт, ухаан нь гүн (зүйр үг) (юмны арга эвийг олохдоо сайн ухаалаг) загас агнахад хэрэглэх саваа загасны уурга (загас агнахад хэрэглэх саваа).
уургай [нэр үг]
хацрын хонхорхой.
уурс [нэр үг]
эд юм, хөрөнгө зоорь эд уурс (хоршоо үг) (эд зүйлс).
уурс [нэр үг]
амьтны хэвлий дэх үр зулзага.
уурсал [нэр үг]
уурсах үйлийн нэр уурсал хорсол (хоршоо үг) (цээжин дотрох бухимдал, занал).
уурхай [нэр үг]
ашигт малтмалын орд газар уурхай малтахуурхай гаргах (газрын гүний эрдсийг малтаж гаргах) уурхайн давхарга (газрын хөрсөнд давхаргын хэлбэрээр тогтсон эрдэс бодосууд), авдар уурхай хуучир. (нөгчигсдийг дагуулж оршуулганд нь хийсэн эд юм), орд уурхай (хоршоо үг) (эрдэс баялгийн нөөц бүхий газар), уул уурхай (хоршоо үг) (а.уулын гүнд байх ашигт малтмал б.уулын үйлдвэрлэл) ашигт малтмалын орд газрыг ашиглах зорилгоор байгуулсан уулын үйлдвэр уурхай нүх (ухсан нүх), уурхайн ажилчин (уул уурхайн салбарт ажиллагсад), уурхайн бэхэлгээ (гүний уурхайд нуралт, даралтаас хамгаалж барьдаг байгууламж), уурхайн гол ам (уулын ажилд үйлчлэх зориулалттай, газрын гадаргад гарцтай, уурхайн босоо юмуу налуу далд малталт), уурхайн зуух (ажлын талбай нь дээшээ сунасан дугуй, тэгш өнцөгт хэлбэр бүхий үйлдвэрийн зуух), уурхайн өргөх хайрцаг (далд уурхайн босоо, налуу амаар ашигт малтмал, хоосон чулуулаг, материал ачсан тэргэнцрийг газрын гадаргад өргөж гаргах юмуу уурхайд оруулдаг тээврийн хайрцаг), уурхайн хий (уурхайгаас гарах элдэв хий) алтны уурхай (алт олборлох газар), далд уурхай (далд, газрын гүнээс олборлох орд), ил уурхай (газар дээр ил олборлох орд), чулуун нүүрсний уурхай (чулуун нүүрсний ордыг ашиглах газар), үйлдвэр уурхай (хоршоо үг) (томоохон үйлдэхүүн хийх болон ашигт малтмал олборлох газар) цайруулсан тариа хадгалах дөрвөлжин юмуу шоовон хэлбэрийн багахан амсартай нүх тоосго, ваар мэтийг түлж бэхжүүлэх зоорь буйлны (шүд ургах) хонхор (шилжсэн утга) хэрэг явдлын уг үндэс, сурвалж, үүр хэргийн уурхайг уудлах (хэргийн мөн чанарыг, уг үндсийг илрүүлэх), үүр уурхай (хоршоо үг) (а.амьтны оромж нүх б.ашигт малтмалын орд бүхий газар в.хэрэг явдлын уг сурвалж, үүр үндэс нь байрласан газар), эх уурхай (хоршоо үг) (уг үндэс), уурхайг нь уудлах (муу муухай, бузар булайг нь илчлэх), уурхайгаа ухалцаж, уутаа хуваалцах (зүйр үг) (бие биенийхээ мууг үзэх).
уурхайлал [нэр үг]
уурхайлах үйлийн (нэр үг)
уурхайчин [нэр үг]
уурхайн ажилчин уурхайчны өдөр (уурхайчдын баярын өдөр).
уурцаг [нэр үг]
орхигдсон, хаягдсан оорцог тэнүүлч, дээрэмчин, бадарчин.
ууршил [нэр үг]
уурших үйлийн нэр хангалттай чийгшсэн гадаргаас тухайн цаг уурын нөхцөлд гарч болох хамгийн их ууршилт шингэний ууршил (шингэн зүйлийн уурших нь).