Нэр үг

урамдал [нэр үг] урамдах үйлийн (нэр үг)
урамдалт [нэр үг] урамдах үйлийн нэр, урамдах дуу бугын урамдалт (бугын урамдах дуу).
урамдлага [нэр үг] урамдах явдал бугын урамдлага (бугын урамдах дуу).
урамшил [нэр үг] урамших үйлийн нэр, дур сонирхол, хүсэл зориг шагнал, хөхүүлэл шагнал урамшил (хоршоо үг) (хүний ажил хөдөлмөрийг урамшуулан хөхүүлэн шагнасан нь), сайшаал урамшил (хоршоо үг) (амжилт бүтээлийг нь үнэлэн олгох шагнал, хөхүүлэл).
урамшил [нэр үг] зарим амьтны от бухын урамшил (бухын ороо орох).
урамшлага [нэр үг] урамших явдал.
урамшуулал [нэр үг] урамшуулах үйлийн нэр материаллаг урамшуулал (үйлдвэр, аж ахуйн газрын төлөвлөгөөт ажлаас давсан ашгаас мөнгөн хөрөнгийн сан байгуулан хамт олныг урамшуулах шагнал), шагнал урамшуулал (хоршоо үг) (урам оруулах зорилгоор өгөх шан).
урамшуулалт [нэр үг] урамшуулах үйлийн үр дүнг заасан нэр урамшуулалт худалдаа (худалдааны байгууллага, дэлгүүрүүд бүтээгдэхүүний борлуултыг сайжруулах үүднээс зохион байгуулж буй худалдан авагчдад зориулсан тодорхой хэмжээтэй бэлэг, шагналтай худалдаа), эдийн засгийн урамшуулалт (санхүү мөнгөний хувьд харж үзэх, урам өгөх), урамшуулалтын систем (урам өгөх арга ажиллагаа).
уран хими. [нэр үг] цацраг идэвхит бодос агуулсан химийн махбод.
урвагч [нэр үг] урвасан этгээд, урваач эх орноосоо урвагч (эх орноосоо нүүр буруулагч, эх орноосоо тэрслэгч).
урвал [нэр үг] урвах явдал урвалын эрэмбэ хими. (химийн урвалын кинетик тэгшитгэл дэх тухайн бодосын өтгөрөлтийн зэрэг илтгэгч), харих урвал хими. (буцах урвал), химийн
урвал хими. [нэр үг] (хувилахуйн ухааны чанараар бодосуудын нэг нэгэндээ харилцан нөлөөлөх үзэгдэл), урвал гүрвэл (хоршоо үг) (урвах, өөрчлөгдөх явдал).
урвалга [нэр үг] урвалт, урвах явдал ордны урвалга (ордонд гарах элдэв хуйвалдаан, сэтгэл буруулсан үйлдлүүд).
урвалж хими. [нэр үг] урвал үүсгэгч, химийн туршилтад хэрэглэх бодос урвалжийн тугнуур (өөрөөр нь дамжин өнгөрөх усыг урвалжийн бодосоор тасралтгүй хангах замаар урвалжийн уусмал бэлтгэх төхөөрөмж), урвалжийн тун (боловсруулж буй усны нэгж эзэлхүүнд ногдох урвалжийн хэмжээ).
урвалт [нэр үг] урвах үйлийн үр дүнг заасан нэр, няцалт, буцалт урвалт няцалт (хоршоо үг) (эргэж буцах, холбирох байдал).
урвалшил [нэр үг] урвал үүсгэх чанар химийн урвалшил хими. (бодосын урвал үүсгэх чанар).
урвуулал [нэр үг] урвуулах үйлийн нэр цахилгаан техникт тогтмол гүйдлийг хувьсах гүйдэл болгон хувиргах.
ургалт [нэр үг] ургах үйлийн үр дүнг заасан нэр тарианы ургалт (тарианы болц, ургаж байгаа байдал), ургалтын хугацаа (ургамлын өсөлт хөгжилтийн бүтэн мөчлөгт ногдох жилийн нэг хэсэг).
ургалч [нэр үг] олон ургалч үзэл (юмыг олон талаас нь үзэх үзэл).
ургамал [нэр үг] ургадаг юм их төлөв хөдөлгөөнгүй бөгөөд газрын хөрс, агаарын амьгүй бодосын тэжээл авдаг, бие махбодын нийт нэр нэг наст ургамал (нэг жил амьдардаг ургамал), олон наст ургамал (олон жил амьдрах ургамал), уулын ургамал (ууланд ургах ургамал), үр тарианы ургамал (төрөл бүрийн тариа), эмийн ургамал (эмнэлэгт хэрэглэдэг өвс ногоо), мөлхөө ургамал (иш, навч ямар нэгэн зүйлийг налан дагаж ургадаг ургамал), ургамлаас гарах ууршилт (ургамлын ургалтыг тэтгэж, түүний дотор оршиж буй ус ургамлын навчин дахь бяцхан амсраар агаарт дэгдэх үзэгдэл) ургамал хамгаалал (байгалийн болон таримал ургамлыг өвчин, хөнөөлт шавж, мэрэгч амьтан, хог ургамлын хөнөөлөөс урьдчилан сэргийлэх, хамгаалах, хорио цээр тогтоохтой холбогдсон арга хэмжээ), ургамлын хөгжлийн үе шат (ургамлын ургаж эхлэхээс мөхөх хүртэлх үеийн эрхтэн үүслийн шинж хэлбэр), ургамлын хөлрөл (ургамал усан дусал ялгаруулах), ургамлын эрхтэн (ургамлын амьдралд тодорхой үүрэг гүйцэтгэх, түүнтэйгээ нягт уялдсан бүтцийг олсон хэсэг), ургамал мод (хоршоо үг) (газраас ургах бүхий л ургамал), ургамал ногоо (хоршоо үг) (а.өвс, газрын гарц б.тариалсан олон зүйл ургамал), өвс ургамал (хоршоо үг) (ургаж байгаа ургамал ногоо), ургамал зүй (ургамлын тухай шинжлэх ухаан), ургамал тэжээлтэн (зөвхөн ургамлаар хооллогч амьтан), ургамал газар зүй (ургамал нөмрөгийн тархцын зүй тогтлыг орчин үе, нөхцөл, өнгөрсөн түүхтэй нь газар зүйн ландшафтын гишүүн ёсоор судлах ургамал зүйн салбар ухаан), ургамал зүй (шинжлэх ухаан) (ургамлыг судлах ухаан, ботаник), ургамал зүйн сурах бичиг (ургамлыг судлах ухааны сурах бичиг), ургамлын аж ахуй х.а.а. (хүн амыг хүнсний бүтээгдэхүүнээр, мал аж ахуйг тэжээлээр, аж үйлдвэрийн олон салбарыг түүхий эдээр хангах зорилгоор таримал ургамлыг тариалах хөдөө аж ахуйн салбар), ургамлын аймаг (ургамалд тооцогдох бүх махбод), ургамлын ангилал зүй (ургамлын гадаад бүтэц, удмын холбоо, түүхэн хөгжлийг судлан ангилж зохистой ойллого, нэршлийг тогтоодог ургамал зүйн салбар), ургамлын бие зүй (шинжлэх ухаан) (ургамлын эрхтэний дотоод бүтэц, түүний үүсэл, хөгжлийн зүй тогтлыг судалдаг ургамал зүйн салбар ухаан), ургамлын будаг (ургамлаас гаргаж авдаг байгалийн будаг), ургамлын гуурслаг (модлогийн дотуурх мөхмөл урт эсээс тогтсон дамжуулах хоолой), ургамлын даавар (ургамлын өсөлт хөгжлийг зохицуулдаг, ургамлаас гаралтай химийн бодос), ургамлын дайвар эрхтэн (өсөлтийн цэгийн хөврөлийн эдээс биш, ургамлын хөгширсөн хэсгээс хаана ч хамаагүй үүсэх дайвар эрхтэн), ургамлын дархан газар (ургамлыг огтлох, зулгаах, хугалж гэмтээх, хадах, түүх зэргээр ашиглахыг эрс хориглосон газар), ургамлын тос (аньс, самар, наранцэцэг, чацаргана зэрэг ургамлаас гарган авдаг тос), ургамлын хатаадас (хатаасан ургамлын тусгай цуглуулга), ургамлын хороогуур (бичил бие махбодын өсөлт хөгжлийг саатуулах юмуу сөнөөх ургамлын гаралтай биологийн идэвхит бодос), ургамал модны нахигар нь жимстэй байхын тэмдэг, унал атны номхон нь хурдан байхын тэмдэг (зүйр үг) (юмны чанарыг шинж тэмдгээр нь мэдэж болно).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.