Үйл үг

шалтгаалах [үйл үг] аливаа зүйлд энэхэн тэрхнээр далим болгох, бултах, зайлсхийх алив нэгэн зүйлээс хамаарах, нөлөөлөх ажлаас шалтгаалах (ажлаас хамаарах), нөхцөл байдлаас шалтгаалах (тухайн тухайн нөхцөл байдлаас хамаарах), өвчнөөс шалтгаалах (өвчин нөлөөлөх).
шалтгаацах [үйл үг] шалтгаан тоочих, шалтаглах.
шалхагнах [үйл үг] шалхгар юмны шалхаг шалхаг хөдлөх.
шалхайх [үйл үг] хүн, амьтан хэтэрхий таргалж, гэдэс нь сунаж унжих, шалхгар болох арьс нь шалхайх (арьс нь сунаж, шалхгар болох), гэдэс нь шалхайх (гэдэс хэвэл орчмоороо ихэд таргалах,бүдүүрэх).
шалхалзах [үйл үг] шалхгар юмны шалхас шалхас хөдлөх.
шалхгардах [үйл үг] хэтэрхий шалхгар, сул дорой болох.
шалхмагтах [үйл үг] шалхмаг болох, шалхмагтай болох.
шалчганах [үйл үг] шалчгар юм шалчиг шалчиг хөдлөх ус шавар, намаг бүхий газар явахад шалчиг шалчиг хийх (шилжсэн утга) долигонон нялуун зан гаргах.
шалчгардах [үйл үг] хэтэрхий шалчгар болох шармигардах.
шалчийх [үйл үг] хийтэй юмны хавчийх, юмны шалчгар нимгэн болох чалчийсан түрийвч (шалчгар нимгэн болсон түрийвч) ихэд норох, нялцгай болох бороонд нороод шалчийх (бороонд ихэд норох) (шилжсэн утга) хүн амьтны хүч тамир муудах, доройтох шалчийж харагдах (бие нь муудаж, доройтсон харагдах) (шилжсэн утга) хулчгар болох шалчийн байх (хулчгар байдалтай байх).
шалчилзах [үйл үг] шалчгар юмны шалчис шалчис хийх, хулчгар юмны хулмалзах.
шальдардах [үйл үг] хэтэрхий хөнгөн хуумгай болох, балчирдах.
шамаргадах [үйл үг] хэтэрхий шамарга болох. шамаргалах нойтон цастай, хүчтэй шуурга болох, цасаар шуурах.
шамбиганах [үйл үг] шамбигар хүний элдвээр аяглах, шамбига шамбига хөдлөх.
шамбийх [үйл үг] шамбигар хэлбэртэй болох, шамбигар харагдах.
шамбилзах [үйл үг] шамбигар юмны байн байн хөдлөх.
шамбрин [үйл үг] шамрин.
шамдах [үйл үг] ажил үйлд хичээх, мэрийх шамдан ажиллах (хичээн, мэрийн ажиллах), цэргийн эрдэмд шамдан суралцах (цэргийн эрдэмд хичээн суралцах) шаардах, шахах, яарах шамдан хийх (яаран хийх).
шамдгайдах [үйл үг] хэтэрхий шамдгай болох.
шамдгайлах [үйл үг] ховдог сувдаг зан байдал гаргах.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.