Үйл үг

шамдгайлах [үйл үг] ажил үйлд хичээх, шамдах.
шамдгайрах [үйл үг] ховдог сувдаг болох.
шамдгайтах [үйл үг] ховдог, сувдаг зан байдал гаргах.
шамлах [үйл үг] шамрах, шамруулах гар шамлах (а.гар өргөн түргэвчлэх б.цохих зодохыг завдах), ханцуй шамлах (а.ханцуйны үзүүр талыг эргүүлэх, нугалах б.завдалхийлэх), нударга шамлах (а.ханцуйны өмнө залгасан хэсгийг эргүүлэх б.(шилжсэн утга) зодолдохыг завдалхийлэх).
шамрах [үйл үг] цас шуургалан орох цасаар шамрах (цас шуургалан орох), шуурах шамрах (хоршоо үг) (а.ширүүн салхинд цас хийсэх б.цас үе үе харанхуйлан орох).
шамрах [үйл үг] юмны зах, үзүүр нь нэг тийшээ эргэх арьс шамрах (арьсны зах хунирах, эргэх), цаас шамрах (нимгэн цаас захаасаа хунирах) юмны шантрах ир нь шамрах (юмны ир нь эргэх), гадас шамрах (гадасны үзүүр эргэх).
шамшганах [үйл үг] шамшгар юмны хөдлөх.
шамшгардах [үйл үг] хэтэрхий шамшгар болох.
шамшигдах [үйл үг] үрэгдэх, сүйтгэгдэх улсын өмч шамшигдах (улсын өмч зүй бусаар үрэгдэх), үрэгдэх шамшигдах (хоршоо үг) (эд хөрөнгө зүй бусаар үрэгдэж сүйдэх).
шамшийх [үйл үг] юм шамшгар болох, шамшгар харагдах.
шамших [үйл үг] бусдын юмыг завших, ашиглах, үрэн таран хийх ашиглан шамших (бусдын эд зүйлийг хувьдаа ашиглан үрэгдүүлэх), бусдын юмыг шамших (бусдын юмыг завших, ашиглах), үрэх шамших (хоршоо үг) (шамшигдуулан үгүй хийх).
шанаадах [үйл үг] шанаа руу нь дэлсэх, цохих.
шанаалах [үйл үг] хувцас хунар зэрэгт шанаа оруулга хийх.
шанагалах [үйл үг] шанагаар утган авах сүү шанагалах (сүү шанагаар утган авах), ус шанагалах (ус шанагаар утган авах) юмыг шанагаар хэмжих будаа шанагалах (будаа шанагаар хэмжих), тариа шанагалах (тариа шанагаар хэмжих).
шаналах [үйл үг] зовох, энэлэх өвчөөр шаналах (өвдсөнөөс болж зовох), сэтгэл зовж шаналах (сэтгэл зовж энэлэх), янаг сэтгэлээр шаналах (янаг сэтгэлтэй болсноос энэлэн зовох), зовох шаналах (хоршоо үг) (сэтгэл санаа энэлэх), энэлэх шаналах (хоршоо үг) (сэтгэл удаан хугацаагаар зовох).
шандах [үйл үг] өөх тос зэрэг хурц, нүнжигтэй зүйл идэж бялуурах шандуурах дотор бялайж шандах (дотор бялуурах, цатгалдах) (шилжсэн утга) дэн, зулны тос ихдэж, гол нь нарийдсанаас гэрэл нь муудах, асахгүй унтрах зул шандах (зул асахгүй унтрах).
шандуурах [үйл үг] өөх тос зэрэг хурц нүнжигтэй хоолыг идэх дур тааламжгүй болох дотор бялайж шандах (хурц нүнжигтэй зүйл идсэнээс дотор тааламжгүй болох, бялуурах), хоолонд шандуурах (хоолонд цатгалдах).
шанздах [үйл үг] шанз хөгжмөөр хөгжимдөх шанздан дуулах (шанз хөгжим хөгжимдөн дуулах).
шанзлах [үйл үг] шанз идээ найруулах, бэлтгэн хийх.
шантайх [үйл үг] шантгар, шонтгор болох хамар нь шантайх (хамар нь шантгар болох) хамраа атируулан ярдайх (шилжсэн утга) хилэгнэн их зан гаргах.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.