Үйл үг

шармийх [үйл үг] шармигар, нимгэн болох.
шартах [үйл үг] ходоодны шар хөдөлж өвчлөх шартаж шараар бөөлжих (ходоодны шар хөдөлж өвчилснөөс шараар бөөлжих), архинд шартах (архийг хэтрүүлэн уусны улмаас ходоодны шар хөдөлж дотор нь аягүйтэх), айрганд шартах (айраг хэтэрхий ууж ходоодны шар хөдлөх).
шархах [үйл үг] зовох, тарчлах.
шархдах [үйл үг] шархтай болох хөл нь шархдах (хөл нь шархтай болох).
шархирах [үйл үг] хүний шөрмөс, яс мах унжирч шимшрэн өвдөх шархиран өвдөх (бие махбод ихэд шимшрэн өвдөж, зовоох), гар шархирах (гар унжирч, шимшрэн өвдөх), хамар шархирах (хамар унжирч өвдөх).
шархлах [үйл үг] шалбархай зэргийн улмаас шарх болох, шархтай болох шархны халуун (шарх нь үгдэрсний улмаас бие дагжих), гар шархлах (гар нь шарх болох), зүрх шархлах (ямар нэгэн зүйлд энэлж шаналан сэтгэлийн зовуурьтай болох).
шархтах [үйл үг] бие махбод нялтрах, шарх олох, идээт үрэвсэлтэй болох, шархтай болох толгой шархтах (толгой шархтай болох).
шархших [үйл үг] шарх сэдэрч идээлэх.
шарчгардах [үйл үг] хэтэрхий нимгэн шалчгар болох.
шарчигнах [үйл үг] шажигнах, шар шар хийн дуугарах навчис шарчиг ширчиг хийх (навчис шарчигнах дуу чимээ гаргах).
шарчийх [үйл үг] шарчгар болох.
шатардах [үйл үг] шатар тоглох.
шатарцах [үйл үг] шатар нүүх, тоглох шатраар наадах шатарцах дуртай (шатар нүүх, тоглох дуртай).
шатарчлах [үйл үг] юмыг шатар маягаар үйлдэх, тойргоор тэмцэлдэх шатарчлан барилдах (тойргоор барилдах), шатарчлан тоглох (тойргоор тоглох).
шатах [үйл үг] гал ноцох гал шатах (гал ноцох), галд шатах (галд автах), бүр шатаххуу шатах (бүрмөсөн шатах), мод шатах (мод галд ноцох), түймэр шатах (түймэр гарах), шатах бодос (шатдаг бодос, шатдаг юм), шатах занар (эрдэс судлал) (шатах бодосоос тогтсон нимгэн давхарга бүхий чулуулаг), шатах хий (устөрөгч, нүүрстөрөгчийн исэл, метан зэрэг асах чанартай хий), шатах чанар (ноцох, шатах шинж чанар), шатдаг шингэн (шатдаг, ноцдог шингэн бодос), халуу шатах (халуу оргих) (шилжсэн утга) уур хилэн гэнэт бадрах уур шатах (уур гэнэт бадрах) (шилжсэн утга)(ярианы үг, хэллэг) төлөвлөсөн ажил хэрэг бүтэлгүйтэх наймаа хийгээд
шатлах [үйл үг] үелэх, дараалах шатлан хуваах (үелэн хуваах), шаталсан сургалт (ерөнхий боловсролын сургуулийн наймдугаар анги төгссөн сурагчдыг элсүүлэн, ахлах ангийн болосролыг ямар нэгэн мэргэжлийн хамт эзэмшүүлэх сургалт), шаталсан тогтолцоо (үелсэн, дараалсан тогтолцоо).
шахалдах [үйл үг] хоорондоо түлхэлдэх, зай завсар муудах шахалдан орох (зай завсар багатай зүйлээр олон хүн, амьтан багтаж ядан орох), шахалдан суух (арай ядан багтан суух).
шахамдах [үйл үг] ихэд яарч бачимдах дөхөх, болох.
шахах [үйл үг] юмыг ойртуулан бөөгнөрүүлж нягт, чигжүү болгох шахаж суух (ойртон, зайгүй суух), шахаж хураах (ачаа барааг хооронд нь зай завсаргүй хураах), бяслаг шахах (бяслагийг нягт болгох, усгүй болтол нягтруулах), шал шахах (шалыг зай засаргүй болгох), чигцэх шахах (хоршоо үг) (чигжүү, нягт болгох), шахсан бяслаг шиг (өөгүй, маш нягт) юмнаас ялган гаргаж авах шахаж гаргах (хяхан хавчих, зайлуулах, холдуулах), шахаж зайлуулах (а.шахаж гаргах б.түлхэж, түрж байрнаас нь шилжүүлэх), идээ бээрийг нь шахах (идээ бээрийг нь ялгаж гаргах), усыг нь шахах (усыг нь ялгаж гаргах) ойр болох дөхөх баяр болох шахаж байна (баяр болох дөхөж байна), дуусах шахах (хоол унд, бараа таваар дуусах дөхөх), ирэх шахах (ирэх хугацаа нь дөхөх, ойртох), уйлах шахах (уйлах дөхөх), нүдээ өгөх шахах (ямар нэгэн зүйлд шунан дурлах) хавчих, хүчлэх шахан барих (хавчин барих), шахаж гаргах (хүчлэн гаргах), багалзуурыг нь шахах (бусдын багалзуурыг базаж шахах), хоолой шахах (хоолой боох, хавчих) идшинд хэрэглэх зарим малыг тусгайлан тэжээж бордох, таргалуулах гахай шахаж бордох (гахайг идшинд хэрэглэхээр тусгайлан тэжээж бордох), үхэр шахаж бордох (үхрийг идшинд хэрэглэхээр тусгайлан тэжээж бордох) (шилжсэн утга) үйлдвэр, албан газар, хувь хүнд шаардлагатай болон
шахах [үйл үг] хуучир. урьдын цагт үйл хэргийн үнэн зөвийг батлуулан тангараглуулахаар шахаанд оруулах, бузар юмны доогуур шургуулах шахаа шахах (шахаанд оруулах) тулган шаардах айргаар шахах (айраг уухыг тулгах), архиар шахах (архи уухыг хүчлэн тулгах), өр төлбөрийг нэхэж шахах (өр төлбөрийг нэхэж тулган шаардах), үг өчгийг асууж шахах (үг өчгөө өгөхийг тулган шаардаж асуух), шахах шаардах (хоршоо үг) (хүч түрэн тушаах, тулгах).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.