Үйл үг

уртдах [үйл үг] хэтэрхий урт болох, дэндүү урт учир тохиромжгүйдэх уртадсан ханцуй (ханцуй хэтэрхий урт ханцуй).
уртлах [үйл үг] урт сунгах.
уртсах [үйл үг] улам урт болох нас уртсах (олон жил амьдрах).
уруудах [үйл үг] доошоо явах, эхэн талаас адаг тийш явах уруудах хос эгшиг (зэрэгцэж орсон хоёр өөр төрлийн эгшгийн нэгдүгээр нь, үе бүтээх эгшиг), гол уруудах (голын эрэг дагаж уруудаж явах), шатаар уруудах (шатаар буух), өгсөх уруудах (хоршоо үг) (а.дээшээ доошоо болох б.өөд уруу явах в.(шилжсэн утга) мандаж буурах) салхи, голын урсгалын чигийн дагуу явах салхи уруудан явах (салхины чигийг дагаж явах), хонь уруудах (хонь салхи даган явах) (шилжсэн утга) ажил үйлс бүтэмжгүй болох, хоосрох, доошлох, муу замд орох уруудахад буруудах (цэцэн үг) (алдаж явахад буруудах нь их байдаг), уруудах айлд хортон,
урхаглах [үйл үг] урхаг үлдэх, өвчин удаж архагших урхаг зан авир гаргах.
урхидах [үйл үг] ан амьтныг урхиар барих тарвага урхидах (тарвагыг тусгайлан бэлдсэн зангаар агнах) бугуйлдах, цаламдах (шилжсэн утга) бусдыг мэхлэх, муу аргандаа оруулах урхидаж авах (муу башир аргандаа оруулах).
урхилах [үйл үг] урхи хэрэглэх, урхидах уургалах адуу урхилах (адуу уургалан авах) (шилжсэн утга) бусдыг өөрийн муу аргандаа оруулах.
урхирах [үйл үг] архирах, хорхирох урхиран дайрах (архиран урагш тэмүүлэх).
урчлах [үйл үг] уран гоёмсог хийх (шилжсэн утга) урьханаар хэлэх, чимэглэн ярих.
уршиглах [үйл үг] уршиг удах, чирэгдэл гаргах.
урьдчилах [үйл үг] урьдаар гүйцэтгэх, тогтсон цагаас өмнө түрүүлж гүйцэтгэх урьдчилан сэргийлэх (болзошгүй зүйлийг өмнө сэргийлэх), урьдчилан сэргийлэх үзлэг (анагаах ухаан) (болзошгүй зүйлээс сэргийлж үзэх үзлэг), урьдчилан сануулах (урьдаас сэрэмжлэх хэлэх), урьдчилан хорих (гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдэд урьдчилсан мөрдөн байцаалтын үед эрүүгийн байцаан шийтгэх хуульд зааснаар хэрэглэдэг таслан сэргийлэх арга хэмжээний нэг төрөл), урьдчилан захиалах (түрүүлж захиалах, өмнө нь захиалах), урьдчилан мэдэх (урьдаас тааж мэдэх, урьдаас баримжаалан мэдэх), урьдчилан харах (урьдаас мэдэх, урьдаас харах), урьдчилсан арга хэмжээ (ямар нэг хор хөнөөл бүхий нөхцөл байдал үүсэхээс өмнө авсан арга хэмжээ), урьдчилсан мөрдөн байцаалт хууль. (эрүүгийн хэргийн бүх нөхцөл байдал нотлох баримтыг цуглуулах, шалгах эрүүгийн байцаан шийтгэх ажиллагааны үе шат), урьдчилсан төлбөрт үйлчилгээ (тодорхой хэмжээний хөлс төлж үйлчлүүлэх эрх олж авах үйлчилгээний төрөл), цаг уурын урьдчилсан мэдээ (цаг уур судлал, цаг уурын нэр томьёо) (цаг агаар ямар байхыг урьдаас таамагласан мэдээ), сар урьдчилах (жирэмсэн эмэгтэй төрөх хугацаанаасаа өмнө төрөх, дутуу төрөх) урьдаар авах, түрүүлж авах цалингаа урьдчилж өгөх (цалингаа хугацаанаас нь өмнө өгөх).
урьсах [үйл үг] урин дулаан болох.
урьслах [үйл үг] урьдаас хийх, урьдчилгаа авах, урьтах.
урьтах [үйл үг] урь орох, урин болох, урьших.
урьтах [үйл үг] түрүүнд болох, урьдаар болох, өрсөх урьтаж хэлэх (түрүүлж хэлэх, өрсөж хэлэх), урьтаж очих (түрүүлж очих), урьтаж хэлснээр зөв болдоггүй, уухайлж сууснаар харваачин болдоггүй (зүйр үг) (а.яарвал буруудах б.бодлогогүй үг бүү хэл).
урьших [үйл үг] урин дулаан болох шинж орох урь идэх.
усангитах [үйл үг] усанги байдалтай болох, устах, ус гүйх.
усгүйдэх [үйл үг] усаар гачигдах, усгүй учир ашиглахад тохиромжгүйдэх.
усгүйжих [үйл үг] усгүй болох.
усгүйтэх [үйл үг] усаар дутагдах, ус хүрэлцэхгүй болох.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.