Нэр үг

тамт [нэр үг] нунтаг, талх, хэмхдэг, үйрмэг тамт болтол нүдэх (үйрмэг болтол нь нүдэх).
тамтаг [нэр үг] бүтэн юмны элж элэгдэж, урагдаж зэмдэг болсон оронцог тамтаг болох (ямар нэг зүйлээс ор нэр төдий юм үлдэх), дээлийн тамтаг (дээл гэж хэлэхэд хэцүү урагдаж салбарсан юм), гэрийн бүрээсний тамтаг (гэрийн бүрээснээс урагдаж, элэгдэж үлдсэн хэсэг), малгайн тамтаг (урагдаж ноороод малгай төдий болсон зүйл) тамтаг зэмдэг (хоршоо үг) (юмны урагдаж элэгдсэн байдал), тамтаг тасархай (хоршоо үг) (уранхай ноорхой, навтархай салбархай), танаг тамтаг (хоршоо үг) (юмны сайн муу байдал, яс чанар), тамтаг нь зарц нарт,
тамхи [нэр үг] (ургамал судлал) том ногоон хавтгай навчтай, цацаг хэлбэрт баг цэцэг нь ишнийхээ оройд дэлгэрдэг, тамхины гол түүхий эд болдог нэг наст өвслөг ургамал тамхи тарих (тамхины ургамал тарих), тамхи хатаах (тамхины ургамал хатаах), тамхи хураах (тамхины ургамлыг хураан авах) мөнхүү ургамлыг хатааж боловсруулан, хэмхчин талхалж татах, үнэрлэхэд бэлэн болгосон зүйл дүнсэн тамхи (цаасан ороодог задгай улаан тамхи), улаан тамхи (дүнсэн тамхи), хамрын тамхи (үнэрлэхэд зориулж хийсэн нунтаг тамхи), хар тамхи (а.(ургамал судлал) намуу цэцгийн төрлийн урт бөгөөд том навчтай, цагаан ба улаан цэцэгтэй ургамал б.мөн ургамлыг гүйцэд боловсроогүй байхад огтолж хатааж боловсруулсныг нь), шар тамхи (нэг төрлийн хамрын тамхи), тамхи нэрэх (хоёр хүн гаасныхаа толгойг нийлүүлэн, тамхи асаах хүн сорж, өгөх хүн үлээх), тамхи татах (а.тамхины утааг амаар сорох, уушгилах б.хамрын тамхийг хамраар сорох), тамхинаас гарах (тамхичин хүн тамхи татахаа болих), тамхинд орох (тамхины утааг сорох буюу хамрын тамхийг үнэрлэсээр түүнд тэсгэлгүй шунахай болох, тамхи татах зуршилтай болох), тамхины бохь (гаансанд тогтсон хар өнгөтэй нялцгай зүйл), тамхины уут (тамхиа хийх уут), тамхины хөөрөг (хамарт үнэрлэх тамхийг агуулах жижиг сав), тамхины хор (тамхины ургамалд агуулагдах хүний биед хортой элдэв бодос), тамхины шүлт (тамхинд агуулагдаж байдаг амьд бодосын шүлт, өнгөгүй буюу шаравтар шингэн биет, эхүүн үнэртэй бөгөөд маш хортой зүйл хорхой алах эм хийдэг), гаанс тамхи (хоршоо үг) (тамхи болон түүнийг татах хэрэгсэл), тамхиар таг, танилаар яг (зүйр үг) (а.юу ч үгүй, хоосон б.найз нөхөргүй), тамхийг нь татаад тарыг нь танина (цэцэн үг) (танилцаж нөхөрлөөд тарыг нь мэдэх), тамхи татах тагнайн жаргал, танилтайгаа уулзах сэтгэлийн жаргал (зүйр үг) (найз нөхөртэй хүн сэтгэлээрээ баян).
тамхичин [нэр үг] тамхи татах зуршилтай хүн, тамхинд орсон хүн хар тамхичин (хар тамхи хэрэглэдэг хүн, мансуурах донтон).
тамшлага [нэр үг] тамшаах үйлийн нэр нумын тамшлага (нум тамшаах нь), бууны тамшлага (сүмбийг бууны голоос гэнэт татаж гаргахад пүн хийж дуугарах нь).
тан [нэр үг] ургамлын зүйлийг нүдэж нунтаглан, хандалж уудаг монгол, хятад эмнэлэгт хэрэглэдэг бүдүүн ширхэгтэй нэг зүйл эм тан авах (тан худалдан авах), тан уух (тусгайлан гар аргаар бэлдсэн бэлдмэл уух), эм тан (хоршоо үг) (өвчин анагаах төрөл бүрийн эмийн бэлдмэл).
тан [нэр үг] тан газар (голын усны дундах элс хайр, чулуутай газар).
тана [нэр үг] тана муна (хоршоо үг) (мохоо, болхи, будлиу).
танаа [нэр үг] танах үйлийн нэр, танаж авсан юм танаас.
танаа [нэр үг] хүний хамрын угалзны сөдгөр хэсэг.
танаадас [нэр үг] танаас, танаа.
танаас [нэр үг] дээл хувцас зэргээс танаж авсан өөдөс, ором.
танаг [нэр үг] сураг танаг (хоршоо үг) (хэл чимээ, чимээ сураг), сураг танаг байхгүй (хэл чимээ байхгүй, сураг ажиг байхгүй), сураг танаг дуулдахгүй (хэл чимээ дуулдахгүй, мэдээ сураг дуулдахгүй).
танаг [нэр үг] эд юмны эдэлж болохуйц хувь танагаа алдах (а.юм эдэлж хэрэглэхийн аргагүй болох б.(шилжсэн утга) хүн чанараа алдах в.(шилжсэн утга) хүүхэд хүмүүжилгүй болох), танаг сайтай эд (эдэлгээ сайтай эд), танаг тамтаг (хоршоо үг) (юмны сайн муу байдал, яс чанар) тамир тэнхээ, тэнхэл, чадал танаг сайтай (тэнхэл сайтай), танаг тасрах (тамир тэнхээ алдрах, сульдах, ядрах), танагаа алдах (танаг тасрах).
танагай [нэр үг] үхрийн хэрсэнгийн арьс морины хамрыг сэтэлсэн тэмдэг.
танадас [нэр үг] танаас, юмнаас танаж авсан юм захны танадас (захнаас танаж авсан хэсэг).
таналаг [нэр үг] таналаг цэцэг (ургамал судлал) нэг зүйл цэцэг.
таналт [нэр үг] хасалт таналт (хоршоо үг) (юмны уртаас хасах, багасгах, тайрах явдал), ургамал таналт (ургамлын иш, мөчир зэргийг тайрч өсөлтийг зохицуулах арга).
танар [нэр үг] үнэр танар (хоршоо үг) (юмнаас гарч үнэрлэх эрхтэнд мэдрэгдэх зүйл), үнэр танар ихтэй (а.эвгүй, муухай үнэр ихтэй б.их үнэр гаргадаг), үнэр танар сайтай (сайхан үнэртэй).
танат [нэр үг] танат хясаа (амьтан судлал) (далай, нуур, голд байдаг танан давхраа бүхий бүрхүүлтэй зөөлөн биет амьтан, нэн олон төрөлтэйгөөс монголд хэдэн зүйл бий).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.