Нэр үг

таншлага [нэр үг] танших үйлийн нэр магтан гайхаж тагнай танших явдал.
таншлага [нэр үг] нууцаар тагнан турших нь.
таньц [нэр үг] таних чадвар.
тар [нэр үг] нүдний тар (зовхины ирмэг).
тар [нэр үг] уралдах морины амьсгааг задалж хурд нэмэх, огцом хөдөлгөөнд хөлийн ээдрээ арилгах дасгал, сорилт догшин тар хийх (уралдах морины хөлийн ээдрээг гаргахаар ойрхон газар давхиулах).
тар [нэр үг] тарга хүч тар муутай (тарга тэвээрэг муутай), тар сайтай (тарга тэвээрэг сайтай) тар муудвал тарчиг болох, харах муудвал хайгуул болох (зүйр үг) (малдаа тарга тэвээрэг муу авахуулбал өвөлдөө зүдрэх, малаа сайн хариулж маллах).
тар [нэр үг] тар туртүр тар (хоршоо үг) (үг сөргөлцөх байдал), тар тур хийх (үг зөрж муудалцах, маргалдах, ам зөрөх, хэрэлдэх).
тар [нэр үг] тар няр (хоршоо үг) (хатуу юмны харшилдан унахад гарах дуу чимээ), тар няр хийх (хатуу юм нурж унахдаа харшилдан дуугарах), тар няр хийн унах (хатуу юм харшилдан нурж унах).
тар [нэр үг] амьтны үсний жигдрэн нийлсэн ар тар нийлэх (аливаа үстэй юмны үс үеэр нийлсэн нь) долгиотуулан гаргасан жигд хэрчлээ хутганы бариулд тар гаргах (хутганы бариулд хурууны хэлбэрээр хэрчлээ гаргах).
тар [нэр үг] хүн, амьтны ир, чадал, танаг тар муутай (тэнхээ тамир муутай), тараа үзэх (а.хэн нэгэнтэй хүч тэнхээгээ сорих б.хүнд хэцүү ажил хөдөлмөр хийх), тараа барах (тамир тэнхээгээ шавхах, барах) тараа гаргах (а.байдаг чадлаараа чармайх б.мэдлэг чадвараа үзүүлэх) тар сайтай (тэнхээ тамир сайтай), тар танаг (хоршоо үг) (ир чадал, тэнхээ тамир), тар бяртар тамиртар чадалтар тэнхээ (хоршоо үг) (хүн, амьтны ир чадал, тэнхээ, танаг) авир байдал, зан чанар, дүр төрх тар нь танигдах (тухайн хүний үнэн чанар нь мэдэгдэх, мөс чанар нь мэдэгдэх), тараа таниулах (бусдад зан чанараа, авир байдлаа таниулах), тарыг нь таних (хүний үнэн чанарыг нь мэдэх, мөс чанарыг нь мэдэх).
тараагуур [нэр үг] тараагуур судас (артерийн судас).
тараагч [нэр үг] тараах үйлийг гүйцэтгэгч цуурхал тараагч (цуурхал тараасан эзэн).
таравч [нэр үг] таравч өөш (нэр үг) (загас барих том тор).
тараг [нэр үг] хөөрүүлсэн сүүг исгэж хийх нэг зүйл цагаан идээ тараг бүрэх (хөөрүүлсэн сүүнд хөрөнгө хольж сайтар самраад хавхаглан дулаан зүйлээр хучиж бүрэлдүүлэх), тараг бүрэлдэх (бүрсэн тараг боловсрох), тараг сагах (тараг хэт их иссэнээс савнаасаа халин гарах), тараг шогших (тараг гашлах, ээдэх, тараг хэт исэж дуугарах), таргийн хөрөнгө (тараг бүрэхээр тарагнаас тасалж авсан хэсэг), таргийн бүлүүр (таргийг исгэхийн тулд бүрэх хэрэгсэл), элгэн тараг (сая бүрэлдээд хутгагдаагүй, зайлагдаагүй байгаа тараг, шинэхэн бүрэлдсэн өтгөн тараг), исгэлэн тараг (удаад исэж хатуурсан тараг), үйлдвэрийн тараг (үйлдвэрт бүрж хийсэн тараг), үнээний тараг (үнээний сүүгээр бүрсэн тараг), хонины тараг (хонины сүүгээр бүрсэн тараг), тараг зоог (хоршоо үг) (цагаан идээ, мах шүүс), сүү тараг (хоршоо үг) (малаас гарах сүү болон түүнийг исгэж хийсэн нэгэн зүйл ундаа), тараг айраг (хоршоо үг) (малын сүүг бүрж, исгэж хийсэн цагаан идээний зүйл), таргийн таван үнээ (амьжиргаанд дөнгөж хүрэлцэхүйц тооны мал).
таран [нэр үг] үрэн таран хийх (эд зүйлээ үрж барж үгүй болгох), үрэн таран болох (юу ч үгүй болох, байхгүй болох, устаж үгүй болох).
таран [нэр үг] хуучир. хана хэрэм эвдэх төмөр үзүүртэй гуалин зэвсэг дайсны онгоц,
тарвагачин [нэр үг] тарвага агнахдаа дадамгай хүн, тарвага агнадаг гөрөөчин, тарвага агнахаар яваа хүн тарвагачин залуу (тарвага агнахдаа дадамгай залуу), нутгийн тарвагачин (өөрийн нутгийн тарвага агнадаг хүн), анчин тарвагачин (хоршоо үг) (ан гөрөө хийж аж төрөх хүмүүс).
тарга [нэр үг] хүн, амьтны бие махбод дахь мах, өөх зэрэг шимт бодосын хуримтлал махан тарга (ногоонд бүрэн цадсан үеэс эхлэн хоёр хуримтлагдах тарга бөгөөд өөхөн таргын дэвсгэр болно), элгэн тарга (мал ногоонд бүрэн цадсан үед суух тарга, элгэн тарга авч буй хонь, ямаа, тэмээний цавины үс суларч, адуу, үхэр хошуунаасаа эхлэн гууждаг), хар гэдсэн тарга (элгэн таргын сүүлчийн үе, малын гэдэсний хана зузаарч сүв нарийсан чацархайлна), өөхөн тарга (долдугаар сарын эхнээс аравдугаар сарын хооронд суух тарга), тосон тарга (өөхөн таргын дунд үе), ясан тарга (өөхөн таргын сүүлчийн үе, маханд нэвчсэн тос ясанд шингэнэ), арьсан тарга (аравдугаар сарын дундаас арван нэгдүгээр сарын дундыг хүртэл хонины арьс халимлаж, үсний булцуу бүдүүрч тослогтой болох үе), тарга авах (мал өвөлд өнтэй орох хүч чадалтай болох, таргалах), тараг авахуулах (малыг махан ба өөхөн таргатай болгох), тарга орох (тарга сууж эхлэх), тарга алдахтарга харих (тарга нь шуурах), тарга суух (хүч тэнхээ, тэвээрэгтэй болох, таргалах), тарга сайтай (сайн махалж өөхөлсөн, тарган), тарга муутай (мах өөх муутай, туранхай) хүч таргатарга тэвээрэг (хоршоо үг) (мал амьтны сайтар махалж өөхөлсөн нь, тамир тэнхээ суусан нь), тарга хүчхүч
таргааг [нэр үг] тархнаг.
таргил [нэр үг] усны гүехэн болоод урсгал нь түргэн хэсэг усны таргил (усны гүехэн бөгөөд ширүүн урсгалтай хэсэг) ой модны сийрэг халцгай, хярдуу газар.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.