Нэр үг

охин [нэр үг] хүн, амьтны нас бага эм хүйстэн ач охин (төрсөн хүүгийн эмэгтэй хүүхэд), дагавар охин (дагаж ирсэн бүсгүй хүүхэд), зээ охин (охиноос төрсөн бүсгүй хүүхэд), өргөсөн охин (өргөж авсан эмэгтэй хүүхэд), төрсөн охин (өөрөөс гарсан бүсгүй хүүхэд), ууган охин (хүүхдүүд дотроос хамгийн том эмэгтэй нь), охин үрчлэх (бүсгүй хүүхэд өргөж авах), охин бяруу (эм хүйстэй нас бага үхэр), охин хурга (хонины төлийн эм хүйс), охид хүүхэд (хоршоо үг) (бүстэй болон бүсгүй хүүхэд), охин хальс (эмэгтэй хүүхдийн онгон хальс).
охол [нэр үг] хурьцал.
охоо [нэр үг] охол.
охь [нэр үг] юмны хамгийн чанар сайтай хэсэг, хувь модны охь (модны хамгийн чанартай хэсэг), архины охь (архины шим, чанар), айргийн охь (айргийн хамгийн чанартай нь), охь дээж (хоршоо үг) (чанартай хэсгээс анх түрүүн авсан хувь), охь шим (чанараар хамгийн сайн нь), охь авах (тайж тахисан махыг барихын урьд хэсэг тутам өчүүхэн огтолж гэрийн дээр орхих), охь таслах (монгол архийг нэрэхдээ хамгийн түрүүний архийг дээжлэн авах).
охь [нэр үг] бусдаас онцгойрон манлайлсан тэргүүн, манлай охь манлай (хоршоо үг) (олны дотроос онцгойрон шалгарсан зүйл тэргүүн), охь од (зурхай судлал, зурхайн ухаан) (алтан гадас од), үйлийн охь (үйлийн үр).
оцго [нэр үг] оцго оцго (оцгор зүйлийн олонтоо хөдлөх байдал) оцго оцго алхах (бөгсөө тонтойлгон хойш хаялж алхах), оцго оцго хийх (оцгор зүйлийн байн байн хөдлөх).
оцог [нэр үг] аян болон нүүдэл хийж буй хүмүүсийн тогоо тулах чулуу оцгийн чулуу (тулгын гурван чулуу) тулганы хасагт суулгаж бэхэлсэн тогооны тулгуур оцгийн толгой (тогооны тулгуурын дээд үзүүрийн хэсэг), оцгийн тотго (тулгуурын толгой дахь тогооны доогуур ивэгдэх налуу хэсэг), оцог тулах (тулга тулах).
оч [нэр үг] шатаж байгаа зүйлээс цацрах жижиг цог оч гаргах (шатаж буй зүйлээс жижиг цог цацруулах), оч харвахоч үсрэх (а.галын цог цацран гарах б.(шилжсэн утга) нүдийг юманд цохиулах буюу хүчтэй доргиох үед оч мэт зүйл сэрэгдэх нүднээс оч үсрэх шиг болов. (ярианы үг, хэллэг)), гал оч (хоршоо үг) (асаж буй зүйлээс гарах дөл болон цацрах жижиг цог), олны үг ортой, оройн бургаас очтой (зүйр үг) (олон түмэн огт үндэсгүй зүйл ярьдаггүй) (шилжсэн утга) цог жавхаа жаргалын оч (аз жаргалтай байдал илтэд мэдэгдэх нь), оч бадрах (а.галын жижиг цог үсчин цацрах б.(шилжсэн утга) хорсол хилэн, ааг омог, зориг ихээр оргилох, сэтгэл хөдлөх в.(шилжсэн утга) нүд гэрэлтэн гялалзах).
очир [нэр үг] (шашны нэр томьёо) хоёр тал нь тав юмуу есөн шовгор үзүүртэй, дундуураа нарийн, нэг зүйл хөгжмийн зэмсэг лам нар ном уншихдаа хонхтой зэрэгцүүлэн хэрэглэдэг, буддын шашинтны бат бэхийн бэлгэ тэмдэг очир тамга (адил талт хоёр жишүү дөрвөлжний дунд бяцхан дугуй гархи бүхий малын тамга), элдэв очир (давхар зөрүүлгэтэй очир, дэлбээгээ хумьсан лянхуа мэт агаад дөрвөн дэлбээ нь дөрвөн тив, дөрвөн зүгийн бэлгэдэл), очир гүйлгэх (алдсан гээсэн зүйлийг мэргэлэх шашны зан үйл) бат бэхийн бэлгэ тэмдэг очир алмаас (эрдэнийн чулуу) (маш хатуу нэг зүйл эрдэнийн чулуу, өнгө янз бүр, гоёл чимэглэл, чулуулаг өрөмдөхөд хэрэглэнэ) очир эрдэнийн хурим (гэрлээд тавин жил болсноо тэмдэглэн хийх хурим) (шилжсэн утга) очирын орой шиг дүрс хэлбэртэй хээ угалз.
очир хуучир. [нэр үг] жинс, алтыг товч, цэцэг үйлдэн түшмэлийн зэргийг үзэн улаан хөх эрдэнийн чулуу, цагаан усан болрыг бөлзөглөж ёст малгай, бүрхний тагт хадахыг нь очир гэнэ малгайн очир (малгайн жинс), очрын тосгуур (хас, мана зэргээр үйлдсэн жинс тогтоох суурь), очир залаа (малгайн оройн чимэг), эрдэнийн очир одон (богд хаант улсын анхны одон).
очлуур [нэр үг] дөл авалцуулах багаж.
очог [нэр үг] тулгын дээд хэсэг тулгын чу луу.
очоо [нэр үг] нумыг борооноос хамгаалж халхлан нөмөргөх хэрэгсэл.
оюун [нэр үг] хэрэг явдлыг танин мэдэх, ухаарч ойлгох чадвар ухаан, билиг оюуны чадвар (сэтгэн бодох, таньж мэдэх чадвар), оюуны ажил (бичгийн хүний хөдөлмөр), оюуны хөдөлмөр (ухаан зарж хийх хөдөлмөр), оюуны өв (үндэстний баялгийн нэг төрөл оюуны үнэт зүйл), оюуны өмч (хүний оюун ухааны үр дүн болох шинжлэх ухаан, технологи, соёл урлагийн үнэ цэнэ бүхий бүтээлийг эзэмших, ашиглах, захиран зарцуулах эрх), оюун дүгнэлт (хэд хэдэн өөр өөр бодомжийг холбон шинэ бодомж гаргах оюуны үйлдэл), оюун төгөлдөр (ухаан сэргэлэн), оюундаа шүүн үзэх (ухаан санаандаа тунгаан бодох), оюун билиг (хоршоо үг) (хүний нэгтгэн дүгнэх, задлан шинжлэх, магадлах, бүтээх чадвар, оюун ухаан), оюун бодол (хоршоо үг) (ухаан бодол), оюун ухаан (хоршоо үг) (юмс үзэгдлийг танин мэдэх, нэгтгэн дүгнэх оюуны үйл ажиллагаа, ойлгож ухаарах чадвар), оюун ухааны байдал (ухаарч сэхээрэх чадвар), оюуны ам нээгдэх (оюун ухаан сайжрах), оюуны лянхуа нээх (гэгээрэх, ухаарах), омгийн гүдгэр шилд оюун эрдмийн ус тогтохгүй (зүйр үг) (бардам зантай хүн юм сурдаггүй).
оюунтан [нэр үг] оюун ухаан сайтай, ном эрдэмд боловсорч буй оюут(ангийн нэр томьёо)
оюутан [нэр үг] их, дээд сургууль болон коллежид суралцагч оюутны байр (их, дээд сургууль, коллежид суралцагчид амьдардаг нийтийн байр), оюутны зөвлөл (оюутанд зориулсан олон нийтийн үйл ажиллагаа явуулдаг байгууллага), оюутны их наадам (дэлхийн оюутан залуучуудын спортын наадам), олон улсын оюутны холбоо (их, дээд сургууль, коллежид суралцагчдийн эрх ашгийн төлөө үйлчилдэг олон нийтийн байгууллага), оюутан сэхээтэн (хоршоо үг) (сурч боловсорч байгаа залуус).
өвгөн [нэр үг] насажсан, хөгширсөн эр хүн өтөл насны эр хүн буурал өвгөн (үс нь бууралтсан настай эр), өвгөн настай (нас өндөр болсон нь), өвгөн болох (эр хүний өтөлж хөгшрөх), нутгийн өвгөд (нутаг усны настай эрчүүд), өвгөдийн гэрээс (настай хүмүүсийн захиас), өвгөдийн үг (эртнээс уламжилсан сургаал үг), өвгөдийн онгон (өвөг дээдсийг оршуулсан газар), өтгөс өвгөд (хоршоо үг) (өтөлж хөгширсөн хүмүүс), өвгөд хөгшид (хоршоо үг) (өндөр настан, өвөг дээдэс), өвгөд хуучид (хоршоо үг) (хөгшид), өвгөд эмгэд (хоршоо үг) (хөгшид, настай хүмүүс), өвгөн хүнд өргөмж хэрэгтэй, залуу хүнд сургамж хэрэгтэй (зүйр үг) (настай хүнд асрамж, залуу хүн сургаал хэрэгтэй) эцгийн дээд үеийн төрлийн эрчүүд өвгөд дээдэс (хоршоо үг) (дээд үеийн эрчүүд), эцэг өвгөд (хоршоо үг) (насаар ахмад садангийн эрчүүд), өвгөд ирвэл үг нэмнэ, хүүхэд ирвэл хүч нэмнэ (зүйр үг) (ажил хийж байхад настай хүмүүс ирвэл зааж зааварласан үг хэлдэг, харин залуу хүн ирвэл гар бие оролцон тусалдаг) (ярианы үг, хэллэг) үерхэн нөхөрлөсөн хүмүүс бие биесээ дотночлон дуудах үг (ярианы үг, хэллэг) эхнэр хүний нөхрөө дуудах үг өвгөн эмгэн (хоршоо үг) (ахмад насны эр, эм хүн), долоон өвгөн (зурхай судлал, зурхайн ухаан) (долоон бурхан), цагаан өвгөн (тоглоом) (цасаар хийсэн өвгөн хүний дүрс хүүхдийн наадах тоглоом).
өвдөг [нэр үг] (бие бүтэц, анатоми) дунд чөмөг, шаант чөмөгний уулзвар үе өвдөгний нүд (өвдөгний тойгийн доод талын бяцхан эмзэг хонхор), өвдөгний тойг (дунд чөмөг, шаант хоёрын уулзвар хэсэгт байх бондгор, дүгрэг яс), өвдөг тулам (ямар нэгэн зүйл өндрөөрөө дунд чөмөг шаант хоёрын уулзвар хэсэгт хүрэх байдал), өвдөгний үе (тойгийн доод этгээдэд байх эмзэг газар), өвдгөө шалбалах (өвдөг орчмын арьсаа гэмтээж шалбалах), өвдгөөр хатгах (өвдөгний нүдээр хатгаж өвдөх), өвдөг шүргэх (өвдөгт хүрэхүйц өндөр), өвдөг зэрэгцэн суух (а.өвдгөө нийлүүлэн суух б.(шилжсэн утга) хүндтэй хүнтэй зэрэгцэн суух), өвдөг түших (а.хөлийг нь түших б.асран тойлох), өвдөг бохирох (гуя шилбэ хоёроо нийлүүлж, өвдгөө нугалан суух), өвдөг нугалах (а.хуучир. өвдөг нугалж ёс гүйцэтгэх б.(шилжсэн утга) түр амсхийх өнөөдөр өвдөг нугалахгүй ажиллав. (ярианы үг, хэллэг) в.(шилжсэн утга) бууж өгөх), өвдөг сөхрөх (өвдөг нугалан хөл дээрээ суух), өвдөг дээрээ сөгдөх (өвдгөө нугалан сөгдөх), өвдөг дороо дарах (өвдөг дороо хийх), өвдөг хумбих (нэг хөлөө өвдгөөр нь нугалан бохирон суух), өвдөг газардах (барилдах үед өвдөг газар хүрснээс унасанд тооцогдох), өвдөг ташлах (а.нэг хөл бохирон суух б.хоёр хүний өвдгөө зэрэгцүүлэн суух в.(шилжсэн утга) эв найртай явах), өвдөг мушгих (өвдгөөс барьж тахимдан хаях бөхийн мэх), өвдөг шороодох (барилдаад унах), өвдөг тохой (хоршоо үг) (гарын бугалга шуутай нийлэх хэсэг болон хөлийн дунд чөмөг, шаант хоёрын уулзвар), эрүү өвдөг нийлэх (өтөлж хөгшрөх) өмдний өвдөг орчмын газар өмдөнд өвдөг гарах (хүний дунд чөмөг шаант хоёрын уулзвар үеэр өмд хүлхийх), өвдөг элэгдэх (өмд хувцасны өвдөгний тус газар элдэгдэн муудах), өвдөг цоорох (өмдний өвдөг нимгэрч урагдах), өмдгүй байж, өвдөг цоорхойг шоолох (зүйр үг) (өөртөө байхгүй атлаа хүнд байгаа зүйлийг элэглэн шоолох) адгуус малын богтос шилбэ хоёрын уулзвар үе малын өвдөг (адгуус малын богтос шилбэ хоёрын уулзвар, урд хөлийн сөхрөн нугарах үе) тэмээний өвдөгний дээдэх сахлаг ноос өвдөг зогдор (хоршоо үг) (тэмээний өвдөг, хүзүү хоолой орчимд ургасан урт үс ноос) (шилжсэн утга) уулын бэлний түгдгэр хэсэг өвдөг газар (уулын бэл дэх түгдгэр газар).
өвдөгц [нэр үг] өвдгөөр татам хэмжээ.
өвдөгч [нэр үг] өвдгөө хамгаалан, өмдний гадуур углах зөөлөвч хэрэгсэл өмдний өвдөгч (өмдний өвдөгт зүүх зөөлөвч), өвдгөвч зүүх (өвдөг хамгаалах зөөлөвч зүүх) нялх ботгоны өвдгөөр уяж уяанд торгох оосор ботгоны өвдгөвч тасарчээ. (ярианы үг, хэллэг)

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.