Үйл үг

цагаалах хуучир. [үйл үг] бэлбэсэрч цагаан хувцас өмсөх.
цагаалих [үйл үг] хүн, малын халуунд цангаж, тэсч ядан муужрах, үхэтхийн унах морь малын, явдалдаа ихэд туйлдан ядрах.
цагаальтах [үйл үг] цагаалих.
цагаальтах [үйл үг] аливаа ундааг тэсгээхгүй уух.
цагаарах [үйл үг] аяндаа цагаан болох, цайрах өнгө нь цагаарах (өнгө нь аяндаа цайрах) (шилжсэн утга) цагаадах хэрэг нь цагаарах (хэрэг нь цагаадах) (шилжсэн утга) ажил үйлд сурамгай, дадамгай болох ажилд цагаарах (ажилд гарших, дадамгай болох) (шилжсэн утга) бодоо өвчинд болох, уг өвчнөөр дахин өвдөхгүй эсэргүүцэлтэй байх. цагаатах (үйл үг)хууль хэрэг төвөгт татагдан орсон боловч, холбогдолгүй болох, цагаадах хэрэг нь цагаатах (хэрэг төвөгт татагдсан боловч, ял зэм нь цагаатгагдах, холбогдолгүй болох). цагаатгагдах (үйл үг)хууль хүчингүй болгох, цагаатгуулах шийтгэл нь цагаатгагдах (ял шийтгэлий нь хүчингүй болгох, цагаатгах).
цагаатгах [үйл үг] гүжир гүтгэлгийг учирлан хэлэлцэж, үнэн мөнөө олох биеэ цагаатгах (өөрийн үнэн мөнийг олох) хууль. ямар нэг гэмт хэрэгт хилсээр холбогдож, шүүхэд шилжсэн болон ял шийтгүүлсэн этгээдийн гэм буруугүйг хууль ёсоор нотолж шүүхээс цагаатгах тогтоол гаргах цагаатгах ажлыг эрхлэх комисс (түүхийн их хэлмэгдүүлэлтэд өртсөн иргэдийн хэргийг шүүн тунгааж, хилс хэргийг хүчингүй болгох үйл ажиллагааг эрхлэх ажлын хэсэг), цагаатгах тогтоол (гэм буруугүй нь шүүхээс нотолсон тогтоол), цагаатгах шийдвэр (шүүхийн шийтгэсэн ялыг хэрэгсэхгүй болгосон, хүчингүйд тооцсон шийдвэр), хэргийг цагаатгах (шүүх, хэргийг хэрэгсэхгүй болгох), ялыг цагаатгах (шүүхээс ялыг хүчингүй, хэрэгсэхгүй болгох).
цагаачлах [үйл үг] цагаач болох, нутаг шилжиж амьдрах цагаачлан амьдрах (нутаг шилжин амьдрах) харь оронд шилжин амьдрах, харь орны харьяат болох гадаадад цагаачлах (харийн нутагт шилжин амьдрах).
цагаашрах [үйл үг] ажил үйлст дадах, зүгшрэх, сурамгай болох бичиж цагаашрах (бичиж зүгшрэх), эдэлгээ уналгаанд цагаашрах (эдэлгээ уналгаанд дадах, сурамгай болох) (шилжсэн утга) хүний ичих зовохоо болих, эрээ цээрээ алдах цагааширсан хүн (эрээ цээрээ алдсан хүн).
цагариглах [үйл үг] юмыг цагираг мэт болгох төмөр утсыг цагариглан эвхэх (төмөр утсыг цагираг мэт хэлбэртэй болгон эвхэх) юманд цагираг хийх торх цагариглах (торхонд цагираг хийх), хувин цагариглах (хувинд цагираг хийх) цагираг мэт болох, дугуйрах цагариглан хэвтэх (дугуйран хэвтэх), могой цагариглах (могой дугуйрч цагираг мэт болох).
цагдах [үйл үг] манах, сэргийлэх, хориглох цагдан сэргийлэх (улс, олон нийтийн хэв журам, аюулгүй байдал, хувийн өмчийг гэмт этгээдээс хамгаалах цагдаагийн байгууллага), аймгийн цагдан сэргийлэх (аймгийн цагдаагийн байгууллага), цагдан хорих (чандлан хорих), манах цагдах (хоршоо үг) (чандлан манах, сэргийлэх), хориглох цагдах (хоршоо үг) (элдэв гэмт үйлдэл гарахаас урьдчилан сэргийлэх).
цаглах [үйл үг] хуучир. хэмжээлэх, хязгаарлах цагаар юмыг хэмжээлэн бодох, нягтлах юмыг ухаж мэдэх, ойлгон эзэмших.
цагнах [үйл үг] юм цантах, цан хүүрэг цохих.
цагчих [үйл үг] шаазгай зэрэг шувууны шагшин дуугарах шаазгай цагчих (шаазгай шагшин дуугарах).
цагчлах [үйл үг] цагаар нэгжлэн тоолох, бодох.
цадаарах [үйл үг] цатгалан учир хоол голох (шилжсэн утга) хүний эд хөрөнгөндөө бардамнах, сагсуурах.
цадаархах [үйл үг] цадаархаг зан байдал гаргах.
цадах [үйл үг] хоол унд идэж ханах цадталаа идэх (ханаталаа идэх), хоолондоо цадах (ханатал хооллох), цадах ханах (хоршоо үг) (гэдэс цадтал, сэтгэл ханатал хоол унд идэж уух) (шилжсэн утга) сэтгэл ханах (шилжсэн утга) тарианы түрүү боловсорч цоморлогтон, будаа сууж эхлэх (шилжсэн утга) цадуул, хатиг зэргийн идээлэх (шилжсэн утга) бах тав нь ханах.
цадиггүйрхэх [үйл үг] цадиггүй зан авир гаргах.
цадиггүйтэх [үйл үг] цадиггүйрхэх цадиггүй, дүрсгүй зан байдал гаргах.
цайвалзах [үйл үг] цагаандуу, цайвар өнгөтэй юмны гялалзан харагдах голын ус сарны гэрэлд цайвалдах (голын ус сарны гэрэлд гялалзан харагдах) юмны өнгө байдал хуйсганах, тогтворгүйтэх тэнгэр цайвалзах (цаг агаар тогтворгүйтэн хуйсганах) (шилжсэн утга) хүний, уурлаж хялмалзан муухай харах, аашлах цайвалзсан зантай (тогтворгүй, хуйсгануур зантай).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.