Үйл үг

цавуужих [үйл үг] юм, бодос наалдамхай чанартай болох.
цавуурах [үйл үг] наалдамхай болох, цавуу мэт болох.
цавууших [үйл үг] цавуу мэт наалдангирах цавуушиж эхлэх (цавуу мэт наалдангирч эхлэх).
цавуушрах [үйл үг] бодос наалдамхай шинжтэй болох.
цавхийх [үйл үг] юмны хийсэн, бүтсэн байдал янз цэвэр үзэмжтэй, зохистой, аятай байх.
цавцайх [үйл үг] царай цонхийж цайрах.
цавцайх [үйл үг] зузаан орсон цасны хөвсийж цайран үзэгдэх тал цавцайх (тал газар орсон цасны хөвсийн цайран харагдах).
цавчганах [үйл үг] нүдээ байн байн анивчих, цавчлах нүд нь цавчганах (нүд нь байн байн анивчих, цавчлах).
цавчдаслах [үйл үг] модыг цавчиж, нимгэлж засах, янзлах цавчиж, цавчдас гаргах мод цавчдаслаж гал ноцоох (модыг цавчиж, чавчдас гарган гал түлэх, галлах).
цавчих [үйл үг] ирт мэсээр юмыг цохиж даалгах, огтлох бургаас цавчих (бургасыг мэсийн ирт талаар цохиж даалгах), мах цавчих (хөлдүү махыг сүхний ирт талаар цохин хэрчих), сүхээр цавчих (сүхний ирт талаар цохих), сэлмээр цавчих (сэлмээр хяргах).
цавчих [үйл үг] морь малын урд хоёр хөлөөр газар малтах адуу цас цавчих (морь урд хоёр хөлөөрөө цас малтах).
цавчих [үйл үг] нүдээ анивхийлэх, ирмэх нүдээ цавчих (нүдээ анивхийлэх), нүд цавчих зуур (хоромхон зуур, маш хурдан) нүдээ ирмэж, ямар нэгэн зүйлийн тухай нууц дохио өгөх.
цавчлах [үйл үг] байн байн цавчих адуу газар цавчлах (морь, газрыг урьд хоёр хөлөөрөө байн байн цавчих) байн байн анивчих нүдээ цавчлах (нүдээ байн байн анивхийлэх) олон хүний, нүдээ зэрэг зэрэг цавчих.
цавчрах [үйл үг] айж сандрах, далдирах зэрэгт нүд өөрийн эрхгүй анивалзах, анивчих,
цавчуурдах [үйл үг] цавчуураар юмыг цавчих, таслах.
цавьдайх [үйл үг] цавьдар зүстэй болох, цавцайх.
цавьдах [үйл үг] цавьнаас нь барих.
цагаадах [үйл үг] хэтэрхий цагаан болох, цагаандах өнгө нь цагаадах (юмны өнгө нь хэтэрхий цагаан болох) хүн дэндүү цагаан цайлган санаа гарган гэнэдэх хууль. хилсээр ял шийтгэл хүлээсэн хүний гэм буруугүй нь нотлогдох хэрэг нь цагаадах (хилсээр оноогдсон ял нь нотлогдож, хэргийг хэрэгсэхгүй болгох) арьс зэрэг юманд цагаа түрхэх арьс цагаадах (бог малын хатаж хорчийсон арьсанд тараг түрхэж чийгшүүлэх, зөөлрүүлэх) юмыг цагаан болгох, цагаан юм түрхэгдэх гурил үүрч хувцсаа цагаадах (гурил үүрч хувцсаа цагаан болгох).
цагаалах [үйл үг] цагаан сар болох, шинийн ёслол хүндэтгэл хийх, золгох цагаалах өдөр (цагаан сар болох өдөр), ногоолох цагаалах (хоршоо үг) (а.мал ногоо идэх б.цагаан идээ дэлгэрэх), шинэлэх цагаалах (хоршоо үг) (цагаан сар болж, сар шинийн ёслол хүндэтгэл хийх, золгох).
цагаалах [үйл үг] юмыг бэрхшээл, саад багатай, амар дөхөм болгох мод цагаалах (а.модны холтос, хальсыг авах б.модыг ачихад бэрхшээл саад багатай цагаан газар аваачих).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.