Үйл үг

царгих [үйл үг] шинэ орсон цасанд хүний нүд гялбаж өвчлөх.
царгих [үйл үг] хүн, амьтны царгиа дуу гаргах хоолой царгих (хоолойноос царгиа дуу гарах).
цардайх [үйл үг] хүн, амьтны гэдэс хэвэл их болох, дүүрэх, цэрдийх гэдэс цардайх (гэдэс дүүрэх, цэрдийх), цардайх цэрдийх (хоршоо үг) (хүн, амьтны гэдэс хэвэл дүүрэх, их болох).
цардах [үйл үг] эд юманд жонхуу түрхэн чангаруулах, хатуу болгох даавуу цардах (даавуунд жонхуу түрхэж чангаруулах), зах цардах (хувцасны заханд жонхуу түрхэж хатууруулах, чангаруулах) газарт ус шүрших, сүрчих зам цардах (замаар ус шүрших) зам талбай зэргийг өнгөлөх засмал зам цардах (засмал замыг өнгөлөх).
цардуулдах [үйл үг] цардуул түрхэх, цардуул хэрэглэх.
царилдах [үйл үг] юмыг царилаар ухах, бутлах мөс царилдах (мөсийг царилаар бутлах).
цариудах [үйл үг] цариу нь дэндэх, хэтэрхий бардам болох.
царлах [үйл үг] цасан дээр нимгэн мөс бүрхэж хөлдөх, цар тогтох цас царлах (цасан дээр цар тогтох) гаансны толгойд тогтсон бохийг арилгах, цэвэрлэх гаанс царлах (гаансны толгойд тогтсон үнс, бохийг арилгах, цэвэрлэх) тогооны ёроолд хөө тогтож дагшрах тогооны ёроолд хөө царлах (тогооны ёроолд хөө тогтож дагшрах).
царлах [үйл үг] ажил үйлийг эхнээс нь дуустал бүрэн гүйцэтгэх, ихэнхийг нь хийж дуусгах ажлаа царлах (ажлаа дуустал хийх, ажлынхаа ихэнхийг дуусгах).
цармах [үйл үг] адуу урд хөлөөрөө шороо, цас, өвсийг цавчлах цас цармах (морь мал урд хөлөөрөө цас цавчлах). царс(ан) (ургамал судлал) сэрүүн, дулаан, халуун бүс нутагт тархмал, хатуу бат бөх, урт навчтай, үртэй, гоё хээтэй модлогтой тул гэрийн тавилга чимэгт хэрэглэдэг, нягайтан овгийн мод, сөөг царс модон хаалга (царс модоор хийсэн хаалга), царсны бөөндий (царсан ойд ургадаг хүнсний мөөг), царсан торгомсог (уулын хүр хорхойн үүрээр нэхэж хийдэг нэгэн зүйл торго), царсан хүр (амьтан судлал) (авгадай нь бүх биеэрээ үстэй, царсны навч иддэг нэгэн зүйл хүр хорхой).
цартах [үйл үг] цасны өнгөн дээр мөс нимгэн хөлдөх цас цартах (цасны өнгөн хэсэг дээр мөс нимгэн хөлдөх) юмны дотор талд цар тогтох гаанс цартах (гаанчны дотор талд цар тогтох), тогоо цартах (цагааны дотор талд цар тогтох).
царуулах [үйл үг] юмыг нямбай хийлгэх юмаа гамтай царцуулах, гар чангатай байлгах.
цархирах [үйл үг] нарийн дуугаар бархирах хүүхэд цархирах (хүүхэд нарийн дуугаар бархирах).
царцайх [үйл үг] бөс, цаас зэргийн хатаж дэрийх царцайх цэрцийх (хоршоо үг) (хөлдөж цэрцийх).
царцангидах [үйл үг] хэтэрхий царцанги болох хоол царцангидах (хоол хэтэрхий царцанги болох).
царцангирах [үйл үг] шингэн зүйлийн царцанги байдалтай болох, царцах шинж орох тос царцангирах (тос царцах шинж орох).
царцангитах [үйл үг] царцанги байдалтай болох, улмаар царцанги болох.
царцангиших [үйл үг] царцанги шинжтэй болох.
царцах [үйл үг] юмны өтгөрөх, өрөмтөх өрөм царцах (өрөм өтгөрөх), тос царцах (тос өтгөрөх) шингэн зүйлийн бага зэрэг хөлдөх, зайрмагтах сүү царцах (сүү бага зэрэг хөлдөх).
царцмаглах [үйл үг] царцмаг болгох.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.