Үйл үг

улбарал [үйл үг] улбарах үйлийн (нэр үг)
улбарах [үйл үг] улбагар, зөөлөн болох, шалзрах сиймгэр болох, сиймхий болох, элэгдэх өсгий улбарах (өсгий элэгдэх), тохой улбарах (хувцасны тохой хэсэг элэгдэн цоорох) яр шархны улцайж эдгэрэх.
улбарих [үйл үг] улиран хувилах (шилжсэн утга) санаа сэтгэл хувирах, өөрчлөгдөх улбарин доройтох (сэтгэл санаагаар унах).
улбартах [үйл үг] улбар өнгөтэй болж харагдах улбартан харагдах (улбар өнгөтэй болж харагдах).
улдах [үйл үг] малын туурай, таваг элэгдэж гишгэхдээ эмзэглэх болох морь улдах (морины туурай, таваг гэмтэж эмзэглэх).
улдах [үйл үг] энхрийлэх, таалах, сэтгэл засах улдан засах (сэтгэлд нийцүүлэх, таалалд нийцүүлэх).
улдуурлах [үйл үг] хураан олж, арвилан хэрэглэх.
улжгардах [үйл үг] хэтэрхий улжгар болох, улжгарын учир тохиромжгүйдэх.
улжийх [үйл үг] улжгар болох, улбайх, сулдайх (шилжсэн утга) биеийн тамир тэнхээ сулрах.
улжих [үйл үг] арай чарай амь зуух амь улжих (өл залгах, дөнгөн данган амь зуух).
улиглах [үйл үг] сонсомгүй зүйлийг дахин давтан ярих, хэлэх, янших бахь байдгаараа улиглах (нэг юмаа олон дахин хэлэх), улиглан хэлэх (дахин давтан ярвиглан хэлэх).
улигнах [үйл үг] байн байн, бага багаар улих, улин татаж хуцах хэрэг явдлыг дуусахгүй мөртөө тасрахгүй сунжран үргэлжлэх.
улигших [үйл үг] улиг шинжтэй болох улигшсан яриа (улиг шинжтэй болсон яриа) өвчин эдгэхгүй удаашрах өвчин улигших (өвчин эдгэхгүй улиг шинжтэй болох).
улирах [үйл үг] цаг хугацаа өнгөрөх өдөр хоног улирах (өдөр хоног өнгөрөх), цаг улирах (цаг хугацаа өнгөрөх), улирсан баларсан (хоршоо үг) (үеэ өнгөрөөсөн, мартагдсан), улирсан завхарсан (хоршоо үг) (үеэ өнгөрөөсөн, хэрэггүй) юмсын аажмаар хувьсан өөрчлөгдөх улиран хувьсах (аливаа юм урт удаан хугацаанд хувьсан өөрчлөгдөх), үе улирах (тухайн юмны шинж чанар үе залгамжлан ирэх), улирах од (хувирдаг од) эд хөрөнгө, хэргэм зэргийг
улих [үйл үг] чоно, нохой зэрэг амьтны уртаар гингэнэн дуугарах нохой улих (нохойны гингэнэн дуугарах), улин хуцах нохойн аюул, уйлан хэлэх эхнэрийн аюул (зүйр үг) (эмэгтэй хүний эрх танхи хэтэрвэл хэцүү) салхи дуу гарган салхилах салхи улих (хүйтэн салхи салхилан дуугарах) сум зэргийн агаарт исгэрэх дуу гарах сум улих (сум агаар зүсэн исгэрэн дуугарах) (шилжсэн утга)(доромжилсон үг) улиглах үгээр улих (дэмий донгосох, дэмий хэрэггүй үгээр булах).
уллах [үйл үг] гутал, оймс мэтэд ул хийх гутал уллах (гутланд ул хийх), оймс уллах (оймсонд ул хийх) гутал шаахайн ул зулгийг нийлүүлж оёх монгол гутал уллах (монгол гутлын ул зулгийг нийлүүлэн оёх) тэмээний тавагт шир татаж оёх бууц, хөрзөнг хуулж газрын хөрсийг гаргах хүн, малын газар гишгэн гэдрэг цахалж татах уллаж суух (газар цахалж суух), тэмээ уллах (тэмээ гэдрэг суун чиргүүлдэх) (шилжсэн утга) буурьтай зан гаргах, хашир догь зан гаргах нэлээд уллаж үзэх ( сайтар ул суурьтай үзэх), уллах суурилах (хоршоо үг) (буурь суурьтай байх).
улхайх [үйл үг] улхгар болох, улбайх.
улхалзах [үйл үг] улхгар юмны байн байн хөдлөх.
улхганах [үйл үг] улхгар юмны улхга улхга хөдлөх.
улхгардах [үйл үг] дэндүү улхгар болох, улхгарын учир тохиромжгүйдэх дэндүү сул амттай учир хоолой давахгүй байх.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.