Хоршоо үг
хавьтах ойртох [хоршоо үг]
(а.хавьд нь очих, ойртож очих б.ойр дотно болох) (шилжсэн утга) дотночлон хандах, зөвшөөрөхөд хүрэх (шилжсэн утга) хурьцал үйлдэх.
хавьчих тэлчлэх [хоршоо үг]
(мал амьтан тогтворгүйтэн хөлөө байн байн тийчлэх) (шилжсэн утга) хүний ийш тийш үргэлж хөдлөх, хөлхөх (шилжсэн утга) үглэж яншиж ярих.
хагдганах [хоршоо үг]
(агдгар хагдгар хүний хөдлөх, аашлах).
хагших [хоршоо үг]
(хоолойд торсон зүйлийг амьсгалын хүчээр ханиалгаж гаргах).
хазаар хударга [хоршоо үг]
(морь малын уналга эдэлгээний тоног хэрэгсэл), хазаар гүйлгэх (адуу хулгайлах, морины хулгай хийх), хазаар дарах (а.үүргэлэн тонгос тонгос хийх б.морь жолоо булаах мэт урагш тэмүүлэх).
хазалзаж мижилзэх [хоршоо үг]
(хазганан доголох).
хайр хүндэтгэл [хоршоо үг]
(хүнийг энэрэн хүндлэх явдал), өршөөл хайрхайр өршөөл (хоршоо үг) (а.ихэс дээдсээс хүртээх хайр ивээл б.дээд байгууллагаас олгосон шагнал), хайр
хайрлах хамгаалах [хоршоо үг]
(ариглах, осол аюулаас сэргийлэн сахих) (шилжсэн утга) өмөөрөх,
хал хөнөөл [хоршоо үг]
(зовлон зүдрэлээс үүссэн хохирол), гэм хал (хоршоо үг) (гэм зэм, хор хөнөөл, гай уршиг), хал үзэж халуун чулуу долоох (зовлон зүдгүүр үзэж хашир суух), хал үзэж хашир таних (зовлон үзэж юмны учир олохтой болох), хал үзүүл, хашир таниулах (зовлон бэрхшээл үзүүлэх, амьдрал мэдүүлэх) гэм, зэм, харш чулуутай газар гуталд халтай, урт
халамж анхаарал [хоршоо үг]
(дотно, найрсаг сэтгэлээр туслах, тэтгэн дэмжих).
халдах [хоршоо үг]
(бусдыг элдэвлэн оролдох).
халуун сэргэг [хоршоо үг]
(үйл явдлын шинэ, удаагүй нь), халуун сэрэг дээр нь (үйл явдал хуучраагүй дээр нь, тэр даруйд нь), ямааны мах халуун дээрээ (алив явдлыг шинэ сэргэг дээр нь), халуун чихийг нь атгах (а.өвдөж байсан хүнтэй амьд мэнд уулзах б.газар дээр нь, үйл явдлын өрнөл дээр нь), халуунд халж хүйтэнд хөрөх (зүйр үг) (өвөл зун, өдөр, шөнө хөдөө гадаагүй ажиллан бэрхийг туулах) (шилжсэн утга) дотно, чин үнэн, найрсаг, халамжит халуун амь (а.амь нас б.зөвхөн гэр бүлийн дотор в.нэг үйл хэрэгт зүтгэж яваа нөхөд), халуун бүлээрээ (гэр бүлийн дотор), халуун зуураа (өөр хоорондоо, садан төрлийн дунд, улс аймаг дотроо), халуун зүрхний угаас (чин зүрхний угаас), халуун нөхөр (дотно итгэлт нөхөр), халуун сэтгэл (бусдад маш элэгсэг дотноор ханддаг сайхан сэтгэл), халуун хошуут мал (адуу, хонь), халуун элэгтэй (дотно сэтгэлтэй), харь газар үгээ бэхэл, халуун зуураа эвээ бэхэл (зүйр үг) (өөр хоорондоо эвтэй найртай бай) (шилжсэн утга) ичмээр, зовнимоор халуун нүүр (улаан нүүр, яг нүүрээрээ) танилын нүүр халуун (танихын эрхэнд аргагүй) (шилжсэн утга) хүнд, бэрх, хэцүү халуун чулуу долоох (хал амсаж, хатуу бэрхийг туулах), халуун чулуу атгуулах (хүнд хэцүү ажил хийлгэх), халуун нурам руу хөлөө дүрэх (хүнд бэрхийг туулах, хал үзэх).
халх саад [хоршоо үг]
(юмыг хааж боосон юм, тойруулж хамгаалсан хашлага) хуучир. мухлагийн дээгүүр барьсан бүрхүүл хуучир. өмөг түшиг, хамгаалагч.
хамгаалалт [хоршоо үг]
(агуулж харгалзан сахих байдал).
ханги данги [хоршоо үг]
(хөнгөн шаламгай, чийрэг, тэнхлүүн).
хар даг [хоршоо үг]
(хир буртаг) яг, маш, тун хар бороон дундуур (яг бороо орж байхад, ийм их бороонд дундуур хэмээн төвөгшөөх нь), хар өглөөгүүр (ийм эрт, өглөө эрт яршиг удаад), хар шуурганаар (очиж очиж шуургатай үеэр төвөг удах), хар бага нас (нялх балчир нас), хар бага наснаас (балчир бага наснаасаа), хар үүрээр (маш эрт) (шилжсэн утга) төрийн, шашны биш, энгийн хар болох (а.хир буртагтай болох б.лам дүрмээ өөрчлөх), хар иргэн (а.эгэл ард, жирийн ард б.сахил санвааргүй хүн), хар тэргүүт (а.энгийн иргэн б.хамаг хүмүүс, хүн төрөлхтөн), хар хүн (а.эр, эм бололцогчдын эрийг нь нөхөр б.лам биш, ердийн эр хүн), хар хүн нь эзгүй (нөхөр нь эзгүй), төрийн хар хүн (төрийн албан хаагч), хар ухаан (төрөлхийн ухаан, ажил амьдралаас олж авсан мэдлэг, ухаан) (шилжсэн утга) ганц, өөрийн, хувь хар амь (өөрийн амь), хар амиа бодох (зөвхөн өөрийгөө бодох, амин хувиа хичээх), хар бие (ганц бие), хар биеэрээ зүтгэх (а.ганцаар зүтгэх б.багаж зэвсэг болох юмгүй зүтгэх), хар толгой (а.буурал ороогүй хар үстэй б.(шилжсэн утга) ганц өөрийн биеэр), хар толгойдоо гомдох (өөрөө өөртөө гомдох) (шилжсэн утга) хольцгүй, дан хар архи (спиртын хэмжээ нь их архи), хар мах (өөхгүй мах), хар айраг (дан цагаан гүүний сүүг тусгай нарийн аргаар исгэж хийсэн айраг), хар сүү (дан хар зүсмийн гүүний сүү), хар тарга (өөх суулгүйгээр таргалах нь), хар мах (өөхгүй (шилжсэн утга) эзгүй, орхигдсон хар нутаг (айл нь нүүсэн эзгүй бууц), хар нутагт хаягдах (айлын буурин дээр үлдэх) аюулт, хөнөөлт хар салхи (ихэнхдээ далай, далайн эрэг орчмын газар үүсдэг маш хүчтэй хуй, салхи).
харанхуй бурангуй [хоршоо үг]
(а.бүдүүлэг, соёлгүй б.харгис харцгий), харанхуй мунхагмунхаг харанхуй (хоршоо үг) (бичиг үсэг тайлагдаагүй болон ном сурч юм үзэж мэдээгүй), харанхуй бүдүүлэг (хоршоо үг) (боловсролгүй буюу бичиг үсэг мэддэггүй), наргүй өдөр харанхуй, номгүй хүний цээж харанхуй (зүйр үг) (эрдэм ном сураагүй хүн харанхуй шөнө тэмтчин явахтай адил) (шилжсэн утга) учир битүүлэг, бүрхэг, тодорхойгүй харанхуй хэрэг (учир битүүлэг хэрэг).
хасалт [хоршоо үг]
(ямар нэг зүйлийн дарамт, ачааллыг багасгах явц).
хасалт таналт [хоршоо үг]
(юмны уртаас хасах, багасгах, тайрах явдал).
хатуу зөөлөн [хоршоо үг]
(юмны эсрэг тэсрэг шинж), хатуу чилгэр (хоршоо үг) (маш хатуу) уян зөөлөн биш, хөшүүн, хатан хатуу нум (татаж тэлэхэд хялбар үл дийлэгдэх нум), хатуу амтай морь (амыг татахад авд үл дийлдэх морь) (шилжсэн утга) хахуун, гашуун, чанга хатуу архи (чанга архи), хатуу эм (хор ихтэй эм), хатуу хөрөнгө (хүч ихтэй болсон хөрөнгө), хатуу юм (архи) (шилжсэн утга) чанга, шийдэмгий, шулуун, шударга, бат хатуу зарчим (чанга гуйвалтгүй зарчим), хатуу арга хэмжээ (а.авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээ чанга б.чанга шийтгэл), хатуу зарлиг (чанга, шударга зарлиг), хатуу засаг (чанга бөгөөд шударга засаг), хатуу ном (а.чанга шаардлага бүхий сургаал, дэглэм журам б.(шилжсэн утга) чанга сахил санваар), хатуу сануулга (чанга сануулан хэлсэн зүйл), хатуу сахилга (чанга, цэгцтэй сахилга бат), хатуу хориглох (эрс хориглох), хатуу үгтэй хүн (юмыг эрс шулуун хэлдэг зантай хүн), хатуу цохилт (хүчтэй, шийдэмгий цохилт), хатуу эр (чанга эр), хатуу сэтгэл (өрөвдөх, хайрлахыг мэдэхгүй сэтгэл), яс хатуутай (бие бялдар сайтай, бие махбод сайтай), нэхэл хатуу (нэг шаардвал салдаггүй, санасандаа хүрдэг), үг нь зөөлөн, үйл нь