Хоршоо үг
угсаа үндэстэн [хоршоо үг]
(гарал үүсэл, хэл соёл нэгтэй хүмүүс), угсаа эш (хоршоо үг) (гарал үүсэл),
удам угсаа [хоршоо үг]
(уг гарваль, гарваль үүсэл), үндэс угсаа (хоршоо үг) (үндэс сурвалж), яс угсаа (хоршоо үг) (яс үндэс), төрөл угсаа (хоршоо үг) (угсаа гарал, удам судар), угсаа үндэстэн (хоршоо үг) (гарал үүсэл, хэл соёл нэгтэй хүмүүс) хуучир. хаад ноёдын удам залгамжлагч угсаа залгамжлах (хаад ноёдын хөвгүүд, төрлийн хүмүүсээс тэдний хэргэм зэрэг тушаалыг залгамжлан авах), угсаа ёс (хоршоо үг) (угсаа гарвалиасаа баримталж ирсэн ёс), угсаа зэрэг (хоршоо үг) (гарал үүсэл болон зэрэг дэв), угсаа төрөл (цусан төрлийн удам бүхий хүмүүсийн сүлбээ) мал, ургамлын үүлдэр угсаа сайжруулах (малын бие бялдар, гарах ашиг шимийг нь сайжруулах), сайн угсааны мал (цэвэр цусны, шилмэл үүлдрийн мал), үүлдэр угсаа (хоршоо үг) (мал амьтны уг гарваль, угшил).
уйлагнах урваганах [хоршоо үг]
(уйлан гомдол мэдүүлэх) (шилжсэн утга) тунирхах, эрхэлсэн янзтай тунирхах.
уламжлал [хоршоо үг]
(а.тухайн улс орны аж амьдралын өвөрмөц онцлогийг тусган үе дамжсан нийгмийн үзэгдэл болон түүхэн хөгжлийн явцад уламжлагдсан оюун санааны болон эд өлгийн зүйлс б.эцэг эх, өвөг дээдсийн үлдээсэн зүйл).
уламжлал шинэчлэл [хоршоо үг]
(эрт дээр өвөг дээдсийн үеэс уламжилж ирсэн, орхигдуулж болохгүй дэвшилтэт зүйлийг орчин үеийн иргэншилтэй уялдуулан хөгжүүлэх бодлого), өв
улбайх [хоршоо үг]
(бие нь сулдаж, унжийх).
улиг голиг [хоршоо үг]
(а.улиг домог б.хаа сайгүй дайралдах, жирийн юм), авах хүнд нэг үг ч эрдэнэ, орхих хүнд мянган сургаал ч улиг (зүйр үг) (муу хүнд үг бүү хэл), уршиг, будлиан улигт өртөх (болохгүй зүйлд өртөх), улигт торох (будлианд хутгалдах), улигт чирэгдэх (уршиг татах, муу хэрэгт чирэгдэх).
улс амьтан [хоршоо үг]
(олон хүн, ард түмэн), улс зон (хоршоо үг) (нийт ард иргэд), улс хүмүүс (хоршоо үг) (олон хүн).
унага даага [хоршоо үг]
(нэг, хоёр настай адуу), хүн болох багаасаа, хүлэг болох унаганаасаа (зүйр үг) (хүүхдийг багаас нь сайн хүмүүжүүлэх хэрэгтэй), унага цадахад эхийгээ өшиглөх,
унан шунан [хоршоо үг]
(маш их, туйлын их), унан шунан дурлах (ямар нэг зүйлийг өөрийн болгохыг маш их хүсэх), амнаас нь алт унах гэж байгаа юм шиг (а.хүнд сурталтай, ярвагар хүн, б.дуу муутай хүн), унаж үзээгүй хүн босохын учир мэдэхгүй (зүйр үг) (ялж, ялагдаж байж амжилтанд хүрдэг, ялагдаж үзсэн хүн ялалтын үнэ цэнийг мэддэг) цаг улирлын уясах, хүйтрэх сэрүү унах (сэрүүн болох), урь унах (дулаан болох), хяруу унах (агаарын чийг шөнийн жихүүнд царцаж жижиг талст болон газар буух), цас унах (их цас орох) барилдаанд дийлдэх брилдаад унах (өвдөг шороодох) ухаан алдах, муужрах
унгарил [хоршоо үг]
(маш зөөлөн юм) шувууны чандар, өрөвлөг уд модноос зулгарсан хөвөнтэй адил цагаан зүйл модны унгарил (модны хөвөн) (анагаах ухаан) унгарил хижиг (хижгийн нэгэн зүйл, монгол эмнэлгийн өвчний нэр).
ундрах [хоршоо үг]
(а.шингэн зүйл дээш оргилон гарах б.ажил төрөл ар араасаа цувран гарах), ундарч байгаа булаг шиг, ургаж байгаа цэцэг шиг (зүйр үг) (а.мандан бадрах б.залуу сайхан) (шилжсэн утга) ямар нэг юмны үргэлжлэн өрнөх, бадрах ажил хөдөлмөр ундрах (а.ажил хөдөлмөр ид өрнөх б.ажил хөдөлмөр өөдлөн бадрах), ажил ундрах (хийх ёстой ажил ар араасаа залгуулан гарч ирэх), хэрэг ундрах (а.хэрэг төвөг гэнэт үүсэн үргэлжлэх б.хэрэг явдал ар араасаа үргэлжлэн гарах), ундрал амьдрал (хоршоо үг) (а.хөгжил дэвжил б.амьдралын өрнөл, үйл явц), ундрах амьдрах (хоршоо үг) (амьдрах, аж төрөх).
ураг угсаа [хоршоо үг]
(төрөл садан, нэг угийн хүмүүс), ураг удам (хоршоо үг) (хүн амьтны уг угсаа), ураг элгэн хорш, (бүх хамаатан садан цөм), ураг тариг (хоршоо үг) (ураг төрөл), ураг тогтох хуучир. (а.хоёр этгээд хөвгүүн охин хоёроо эр, эм болгохоор хэлэлцэж тохирох б.эхийн умайд үр тогтох), ураг садны хол нь сайн, ус аргалын ойр нь сайн (зүйр үг) (юм хэрэгцээтэй үедээ хэрэг болж байх), ураг доройтвол саднаа түшдэг, тураг доройтвол уулаа түшдэг (зүйр үг) (ураг төрлөө үл гомдоох, ураг саднаа мэдэж байх).
урт удаан [хоршоо үг]
(цаг хугацааны хувьд сунгуу, урт байдал), урт хол (хоршоо үг) (а.удаан б.хожим хойно) олон удаан жилийн нэмэгдэл (олон жилийн нэмэгдэл цалин), удаан хадгалах (олон сар, жилээр хадгалах), он удаан суух (олон жил, сараар суух).
уртраг [хоршоо үг]
(дэлхийн бөмбөрцгийн гадаргуу дахь хоорондын зайн градус).
урхи цалам [хоршоо үг]
(занга болон бугуйл) (шилжсэн утга) ов, мэх, муу арга урхинд оруулах (бусдыг өөрийн муу үйлд башир аргаар оруулах, мэхлэх), урхинд орох (бусдын муу арга залинд унах, занганд орох, мэхлэгдэх).
уршиг яршиг [хоршоо үг]
(төвөг, чирэгдэл), хор уршиг (хоршоо үг) (үйл явдлын муу үр дагавар), оготны уршиг олонд (цэцэн үг) (муу зүйл багаддаггүй), уршгаас айвал урагшаа бүү яв (цэцэн үг) (айвал бүү хий).
уур хилэн [хоршоо үг]
(сэтгэл хөдлөлөөс гарах муу ааш, бухимдал), уур цухал (хоршоо үг) (хүний дургүйцэн аягүйрхэх байдал, бухимдал), уур бие зовооно, уул морь зовооно (зүйр үг) (хэрэг явдлыг ухааны хүчээр хийх хэрэгтэй), уур дайсан, ухаан бурхан (зүйр үг) (уур бухимдал хэрэггүй, юманд уужуу тайван хандаж байх), уур ихтийн ухаан цухал, ухаан сайтын сэтгэл
ууш [хоршоо үг]
(уух юм), унд хоол (хоршоо үг) (уух, идэх юм), унд цай (хоршоо үг) (цай болон хөнгөн маягийн хоол), унд шаз (хоршоо үг) (цай болон хоол), унд шингэ (хоршоо үг) (цай, ундаан), унд дарс (хоршоо үг) (уух юм болон архины төрлийн ундаа), идээ унд (хоршоо үг) (идэх уух зүйл), унд хоолонд урагшаа зүтгэх, үйл хэрэгт хойшоо суух (зүйр үг) (маш залхуу, унхиагүй).
ухаа мэдээ [хоршоо үг]
(бүх биеийн мэдрэлийн эрүүл ажиллагаа), ухаа мэдээ алдах (биеийн мэдрэл алдагдах) ухаа орох (а.манарч муужран дахин сэрэх б.өсөн бойжиж юм ойлгож мэдэж эхлэх в.зөв бурууг ялган таньж ухамсарлаж сэхээрэх), ухаа сэхээ (хоршоо үг) (а.хүний тархины эрүүл үйл ажиллагаа б.авхаалж самбаа), ухаа сэхээгүй (хоршоо үг) (а.манараад юу ч мэдэхгүй б.санд мэнд, яаруу сандруу), ухаа томоо (хоршоо үг) (насанд хүрэхийн сацуу хэрэг явдлын зүй тогтоолыг таньж ойлгох чадвар), ухаа төхөө (хоршоо үг) (ухаа томоо) биеэ захирах, барих чадвар ухаа алдах (а.манарч огт мэдээ сэхээгүй болох б.ямар нэгэн сэтгэлийн хөдлөлөөс болж өөрийн биеийг барьж чадахгүй болох в.нэг зүйлд сэтгэл ихэд төвлөрч өөр зүйл анхаарахгүй болох) айж ухаа алдах (айснаас болж биеэ хянах чадваргүй болох), сандарч ухаа алдах (сандарч мэгдсэнээс биеэ хянах чадваргүй болох), ухаа малгайгүй (сандарч учраа олохгүй болсон нь) ухаан санаа ухаа эргүүлэх (зориуд ой тойнд оруулахгүй олон юм ярьж хүний ухааныг төөрүүлэх арга хэрэглэх, тархи эргүүлэх ч гэнэ).