Хоршоо үг
хургачин [хоршоо үг]
(хонь, хурга хариулдаг хүн), хоньчин хүнд хоол хэрэгтэй, хожгор хүнд малгай хэрэгтэй (зүйр үг) (хүн бүхний хэрэгцээтэй зүйл нь адилгүй байдаг), хоньчны үүдэнд
хурхаг дутуу [хоршоо үг]
(дутуу турхан), хурхаг турхан (хоршоо үг) (дутуу турхан) арвилан гамнагч, харамч арвич хурхаг (хоршоо үг) (арвилан гамнагч), харамч хурхаг (хоршоо үг) (нарийн, юмандаа харуу).
хурц ширүүн [хоршоо үг]
(зөрчил тэмцэл, дайн байлдаан, мэтгээн маргааны ирмүүн) гэрлийн, нүд гялбам байдал хурц гэрэл (нүд гялбам, маш тод гэрэл), хурц нар (маш тунгалаг өдрийн, шатам халуун илчтэй нар) өнгөний маш тод хурц өнгө (алсаас ялгарам тод харагдах улаан, шар, цэнхэр зэрэг маш тод өнгө) идээний зүйлийн шандуурам их тостой, үнэр, ааг амт ихэдсэн нь хурц амт (ааг нь ихэдсэн амт), хурц идээ (нүнжиг ихтэй, шандуурам идээний зүйл), хурц үнэр (ааг ихтэй үнэр), хурц халуун (а.идэшний зүйлийн юмны ид чадал илүү, давуу, ирмүүн хурц морь (хурдан, ирмүүн явдалтай сайн морь), хурц өвчин (цочмог илэрч, хурдан хүндэрдэг өвчин), хурц явдалтай морь (ирмүүн, явдал сайтай морь), хурц шаламгай (хоршоо үг) (хурд хүч сайтай), хурц улаан цэцэг (ургамал судлал) (өнгө цусны адил улаан, уулын цавд ургадаг, салаа тармаг, цэцэг нягт, хоёр ба гурван сард цэцэглэнэ, урьдаар навч ургаж хойно цэцэглэх нь бий, бас цэцэглэсэн хойно нь навч ургах нь ч бий),
хутга жад [хоршоо үг]
(юмыг огтлох, хатгах зэвсэг), хутга хэт (хоршоо үг) (гал ноцоож асаах хэрэгсэл болон юм огтлох ирт зэвсэг), хутга мэс (хоршоо үг) (ирт зэвсгийн зүйл), хутга сэлэм (хоршоо үг) (юм огтлох болон байлдаанд хэрэглэх ирт зэвсэг), хутга сэрээ (хоршоо үг) (юмыг огтолж зүсэх болон өлгөж хатгах хэрэглэл), хутга шөвөг (хоршоо үг) (юмыг огтлох, хатгах, цоолох зэвсэг хэрэгсэл), хутга юлд (хоршоо үг) (хутга мэс), хоолой дээр хутга тавих (а.алахаар заналхийлэх б.яаж ч болохгүй хүнд байдалд орох), үхрийн сүүлэн дээр хутга (хэрэг явдал дуусах үед бүтэлгүйтэх), хутга тавилгүй мах идэж, хундага тавилгүй архи уух (ихэд найрлан цэнгэх), хутгаан билүүдсэн хүн мах иднэ, хэлээн билүүдсэн хүн ял иднэ (цэцэн үг) (худал хэлсэн хүн ял зэм хүртдэг).
хутгах [хоршоо үг]
(а.юмыг хооронд нь нийлүүлэх б.(шилжсэн утга) хэрэг явдлыг будлиантуулах, эмх замбараагүй болгох), холих сүлэх (хоршоо үг) (шингэн юмыг өөр хооронд найруулах), хольсоор байгаад хонжих гэх, ховлосоор байгаад салгах гэх (зүйр үг) (далдуур хольж будлиантуулах, ховлож хагаралдуулаад дундаас нь завших).
хуугих [хоршоо үг]
(хийсгэлэн хөөрүү явах).
хучлага [хоршоо үг]
(дэвсэх, хучих зүйлийн ерөнхий нэр), хучлага хөнжил (хоршоо үг) (хучих юм) цас борооноос хамгаалсан зүйл аргалын хучлага (аргалыг цас, борооноос хамгаалсан зүйл), бэхлэлтийн хучлага (бэхлэлтийг далдалж хийсэн зүйл).
хүдэн [хоршоо үг]
(агаарт утаа, тоос дэгдсэн байдал), манан хүдэн (хоршоо үг) (газарт буусан болон газраас дэгдээгүй, уур бүхий тунгалаг биш агаар) хараанд торох хөө мэт з(үйл үг)
хүйтэн [хоршоо үг]
(халуун болон хүйтэн), хүйтэн дотортой хүн (өрөвдөж хайрлахыг мэддэггүй хүн), хүйтэн дайн (янз бүрийн зэр зэвсгээр хийх дайн), хүйтэн зэвсэг (хутга мэс, жад сэлэм зэрэг галт биш зүйл), хүйтэн мэс (галт зэвсэг болон хутаг, сэлэм зэрэг зүйл), хүйтэн хөлс чийхрах (ихэд айх), хүйтэн гар оруулах (хулгай хийх), хүйтэнд хөрч
хүлхгэр халхгар [хоршоо үг]
(дээл хувцас зэргийн дэндүү уужуу өргөн байдал).
хүлэг морь [хоршоо үг]
(алдар цуутай сайн морь), хүлгийн зоригийг уул ч цуцаадаггүй (цэцэн үг) (а.хөлөг сайн морь амар цуцдаггүй б.зорилгодоо заавал хүрэх) хуучир. хааны хамгийн итгэмжит шадар баатар, сайд хүлэг баатар (а.хааны хамгийн итгэлтэй шадар сайд б.алдартай баатар) хүлэг зээрд (найман ажнайн нэг).
хүлээ [хоршоо үг]
(юмыг уяж боох баглаа хүлээс).
хүнд [хоршоо үг]
(олон түмэнд хүндлэгдэх алдар нэр), үнэ хүнд (хоршоо үг) (нэр хүнд), үнэ хүндгүй
хүндэтгэл [хоршоо үг]
(маш эрхэмд үзэх бодол), хайр талархал (хоршоо үг) (ач тус хүргэсэн хүнд машид баярлан бахдах сэтгэл), хайр гам (хоршоо үг) (эд юмыг ариглах, гамнах сэтгэл), хайр гамгүй (хоршоо үг) (ариглах гамнах сэтгэлгүй), хайр найр (хоршоо үг) (өршөөл энэрэл), хайр найргүй
хүнс [хоршоо үг]
(а.хүний өдөр тутмын идэш уушны зүйл б.аян, жинд зам зуураа идэхээр бэлдсэн зүйл), өл хоол (хоршоо үг) (хоол хүнс), хоолны эзэн (а.ажил хөдөлмөр хийх чадваргүй б.залхуу хойрго), нойр хоолоо хасах (ямар нэгэн зүйлийг хийж бүтээхийн төлөө идэх унтахаа умартан зүтгэх), нойр хоолоо мартах (нойр хоолоо хасах), хоол буудах (айлын хоол хийж байх үеийг зориуд тааруулах), хоол гуйх (гутлын ул ханзрах), хоол эргүүлэх (хоол буудах), хоолонд сагах (хөрөнгөө чинээ ихтэйдээ сагсуурах), хоол хороох (а.хамт байх ёсгүй атал хамт амьдарч, толгой хорогдох б.ёс зүйг зөрчин бусдын юмнаас хэрэглэх), хоол бодохоор холыг бод (цэцэн үг) (а.холч ухаан, холын бодол чухал б.идэх уух зэрэг ойр зуурын ашигт бүү хуурт), хоол болтол шийр зугаа (цэцэн үг) (а.өлссөн цагт бага юм идэж өл дарах б.гол ажлаас өмнө аар саар юм хийж цаг нөхцөөх), хоол биш хор, тус биш ус болох (зүйр үг) (тус нэмэр болохгүй атлаа төвөг удах), хоол гэхээр ховхос хийх, мал гэхээр матигас хийх (зүйр үг) (ховдог шивдэг, хойрго залхуу байдал гаргах) (шилжсэн утга) хүн, мал амьтныг хараах үг хоолны сав (а.хоол хийх сав суулга, үхэг б.(шилжсэн утга) ховдог, хоол их иддэг в.(шилжсэн утга) ажилд муу хүнийг хараах үг), хоолны тулам шоодсон. (хоолны сав), чонын
хүсэл [хоршоо үг]
(хүний бодол санаа), хүсэл зориг (хоршоо үг) (хүссэнээ биелүүлэхийн төлөө шийдсэн санаа), хүсэл найдвар (хоршоо үг) (хүсч найдах сэтгэл), хүсэл мөрөөдөл (хоршоо үг) (сайн сайхны тухай эрмэлзэн санаашрах бодол), хүсэл санаа (хоршоо үг) (эрмэлзэн мөрөөдөх бодол),
хүсэл санал [хоршоо үг]
(аливаа зүйлийг мөрөөдөн бодох нь), хүсэл сонирхол (хоршоо үг) (аливааг шохоорхох сэтгэл), хүсэл сэтгэл (хоршоо үг) (юмыг эрмэлзэн мөрөөдөх сэтгэл), хүсэл тачаал
хүүрэг [хоршоо үг]
(хүйтэн агаарт ус чийгээс үүссэн хяруу мэт зүйл, мөн уур манан).
хүч [хоршоо үг]
(ажиллах хүн хүч болон түүнд олгох хөдөлмөрийн хөлс) мал амьтны тарга тэвээрэг хүч муу (а.тарга тэвээргээр барагтай б.юмны дуу чимээ сул, намдуу), хүч нимгэн (а.тарга хүч сулхан б.ямар нэгэн юмыг хийх үйлдэхэд хүн бүл, хөрөнгө чинээ мөхөс дутмаг), хүч нэмэх (а.тарга хүч нэмэгдэх б.хүн бүл хүчин сэлбэх), хүчээ тогтоох (хүчээ хадгалах), хүчээ хадгалах (а.тарга тэвээргээ үл алдах б.чадал тэнхээгээ нөөх), хүч тарга (хоршоо үг) (адуу малын таргалж хуримтлуулсан тар тамир), хүч тэвээрэг (хоршоо үг) (мал, амьтны тарга тэнхээ) идэвх, идэвхтэй үйл ажиллагаа хүчин зүтгэл (хүч өргөсний гавьяа), хүчин зүтгэх (нэгэн үйлст хүчээ гарган чармайн ажиллах), хүчин төгөлдөр (идэвх нь нүйцэд, бүрэн хүчинтэй), хүчин төгөлдөр болох (идэвх нь гүйцэд болох), хүчин төгс (хүчин төгөлдөр) хүн, ажилчин, ажилтан хүч авах (а.хүчний хүнийг хөлслөх б.зарах, биедээ үйлчлүүлэх), хүчний хүн (а.хөлслөгдөн зарагдах хүн б.хүчээ үнэлэн амьдрах хүн), хүчний хүргэн (эхнэрийн гэрт ирж ханилсан эр), боловсон хүчин хуучир. (а.эрдэм боловсролтой шинэ мэргэжилтэн, түүний бүрэлдэхүүн б.мэргэжлийн ажилтан, албан хаагчдыг шилж сонгогч, тэдгээрийг хуваарилж байдаг албан байгууллагын хэлтэс, хэлтсийн ажилтан), боловсон хүчний хэлтэс хуучир. (ажиллах хүчний нөөцийг эрхлэх газар), үйлдвэрлэх хүчин (а.ажиллах хүн хүч б.үйлдвэрлэлийн багаж хэрэгсэл, зэвсэг), хүн
хүч [хоршоо үг]
(а.хөдөлмөрийн чадвартай хүн б.хүн бүл) бодосын хөдлөл байдлыг өөрчлөх үйлчлэл буюу энерги салхины хүч (салхины үйлчлэл), цахилгаан эрчим хүч (цахилгаан авах (а.аргаар бус албадлагаар авах б.(шилжсэн утга) ачаар, үр дүнд), хүчээр дайрах (өөрийн эрх сүр, хүч чадлаар довтлох, дайрах), хүчээр тулгах (хүч хэрэглэн шаардах, албадах) (эмэгтэйчүүдийг хүч хэрэглэн хурьцаж доромжилсон хэрэг) тооны нэр их хүчин нүдэн (тооны нэр) (арван хүчин нүдэнтэй тэнцэх, тавин нэгэн оронтой тооны нэр), хүчин нөхөр (тооны нэр) (арван их бэлгэ тэмдэгтэй тэнцэх, дөчин дөрвөн оронтой тооны нэр), хүчин нүдэн (тооны нэр) (арван их тийнтэй тэнцэх, тавин оронтой тооны нэр).