Нэр үг

цагаажин [нэр үг] нэг зүйл болор.
цагаалга [нэр үг] цагаалан шинэлэх баяр ёслол цагаалахад хэрэглэх идээ будаалга
цагаалин [нэр үг] цагаалин жимс (ургамал судлал) (хушганаас амттайхан нэг зүйл жимс).
цагаалин [нэр үг] цагаалин цэцэг (ургамал судлал) (өвлийн сүүлчээр унадаг (хатдаг, өнгө цав цагаан, нэн сайхан нэг зүйл цэцэг).
цагаатгал [нэр үг] хууль. цагаатгах үйлийн нэр, гүжир гүтгэлгийн залруулга цагаатгалын ажил (хилс гүжир хэрэг хүлээгсдийн гэм буруугүй болохыг тогтоох ажил), цагаатгалын комисс (цагаатгах ажлын зохион байгуулж явуулах хэсэг), цагаатгалын хууль (улс төрийн хэрэгт хэлмэгдэгсдийг цагаатгаж, нэр төрийг нь сэргээх, тэдэнд нэг удаагийн нөхөн олговор олгох, улс төрийн хэлмэгдүүлэлтийн бусад үр дагаврыг арилгахтай холбогдсон харилцааг зохицуулах эрх зүйн баримт бичиг) үнэнээ хэлж, буруугаа хүлээсэн өчил.
цагаач [нэр үг] айлд, гэр орноороо зарагдагсад хэрэн хэсч амьдардаг тэнүүлч нутаг шилжин амьдрах хүн цагаач иргэд (харийн нутагт шилжин амьдрах хүн).
цагаачин [нэр үг] цагаач цагаачин айл (бусдад гэр орноороо зарагдан амьдардаг айл) цагаагчин.
цагариг [нэр үг] сав суулга зэргийн бүслүүр бүрхээрийн цагариг (бүрхээрийн бүслүүр) гархи хэлбэрийн дугариг зүйл цагариг тоглох (цагираг тоглоомыг гар, хөл, бэлхүүсээр эргүүлж наадах), цагариг шидэх (тоглоом) (тусгай цагираг тоглоомыг шидэн байг онож тоглох), төмөр цагариг (төмрөөр хийсэн цагираг) юмны хүрээ болгон хийсэн дугаргийг нь тоононы цагариг (тоононы дугариг хүрээ).
цагдаа [нэр үг] цагдан сэргийлэх газрын албан хаагч, сэргийлэгч цагдаа залуу (цагдан сэргийлэхийн албан хаагч залуу), цагдаагийн арми (орон нутгийн цагдаагийн хүчинд тулгуурлан байгуулдаг зэвсэгт хүчин), цагдаагийн байгууллага (хүн ам, төр, олон нийтийн байгууллагын хэвийн ажиллаж амьдрах боломжийг хангах зорилгоор нийгмийн дэг журмыг сахин хамгаалж, хэрэг зөрчлөөс сэргийлэх, таслан зогсоох үүрэг бүхий төрийн захиргааны тусгай байгууллага), замын цагдаа (замын хөдөлгөөний журмыг сахиулагч) манах, хянах, хамгаалах үүрэг хүлээсэн хүн ойн цагдаа (ой хамгаалах үүрэг бүхий хүн).
цагдуул [нэр үг] цагдуул мануул (хоршоо үг) (юмыг цагдах манах хүн).
цагт [нэр үг] цагт нэр (хэл шинжлэл)(үйл үг, хавсрал нэрийн аль алиных нь шинж хосолсон нэр үгийн хэлзүйн нэг хэлбэр, үйл үгийн хэлбэр гэж үзэх явдал байдаг боловч нэр үгийн дагавар нөхцөл авдаг нэрийн шинж нь голлодог).
цагцхайт [нэр үг] цагцхайт бүргэд (амьтан судлал) (өнгө хүрэн буурал, далавч нь урт бөгөөд өргөн, сүүл нь богино, хөгшрөхөөрөө сүүл нь цагаан болдог, усны орчим амьдрах тул ихэнхдээ загас идэж амьдардаг нэг зүйл бүргэд).
цад [нэр үг] тугалганцар.
цадиг [нэр үг] (шашны нэр томьёо) бурхан багшийн урьд төрлийн үесийг өгүүлсэн энэтхэгийн бурхны шашны туужилсан зохиол түүх, намтар, шаштир, цэдэг цадиг тууж (хоршоо үг) (түүхт хүмүүсийн түүх намтар), цадиг намтар (хоршоо үг) (шаштир түүх), цадиг судар (хоршоо үг) (түүх судар), цадиг түүх (хоршоо үг) (өнгөрсөн үйл явдлыг тэмдэглэн үлдээсэн бичиг) (шилжсэн утга) хэр чинээ, хэм хэмжээ (шилжсэн утга) эх зах, дэглэм журам цадигаа алдах (а.ах захаа алдах б.хэр чинээгээ мэдэхгүй байх).
цадма [нэр үг] шалган тэнсэх хэм хэмжээний нэр цадмын ухаан (гүн ухаан) (учир шалтгааны ухаан), цадмын тайлбар (диалектикийн үндсэн эмхтгэлийн тайлбар).
цадуул [нэр үг] нүүр, толгойд гарах идээ шүүстэй жижигхэн яр.
цай [нэр үг] (ургамал судлал) урт зууван навчтай, анхилам сайхан цагаан цэцэгтэй, навчийг нь идээшүүлж, унд болгодог нэг зүйлийн бут мод тус модны боловсруулан хэвлэсэн, савласан навч цайны модны навчийг идээшүүлсэн унд цай амтлах (цайнд давс хужир, сүү хийж удтал самрах), цай аягалах (цай аяганд хийх), цай барих (а.ахмад хүмүүс, зочин гийчинд цай өгөхийн хүндэтгэл б.цай зооглох), цай залах (цайны шаарыг ариун идээ хэмээн хүндэлж, гэрээс баруун зүгт асгах), цай идээшүүлэх (идээг нь буутал чанаж, амт өнгө нь таарах), цай өргөх (чанасан цайны дээжээр цацал өргөх, цөгцөнд хийж, тахил тавих), цай самрах (цайг сүлж шанага мэтээр утган дээрээс асгах), цай сүлэх (цайнд сүү хийж самрах), цай уулгах (айлчин гийчнийг урьж, цай өгөх), цай үйх (цай чанах гэж байгаа тогоотой усанд нүдсэн цай орхих), цай чанах (цай буцалгах), цай хийх (а.цай чанах б.цай аягалах в.цай үйлдвэрлэх), цай хийцлэх (шар тос, зөөхий, гурил, будаа хуурмаглан, арвайн гурил орхиж цайг амтлах), цайны газар (цай хоол идэж уухад зориулсан газар), цайны дээж (чанасан цайны охь цайны дээжийг эхлээд бурхан тэнгэртээ өргөж, дараа нь бурхандаа, дараа нь гэрийн эзэн, зочинд аягална), цайны дээл (гоёлын дээл), цайны зориг (цайны дээж), цайны идээ (хуурай цай, цайны ханд шим), цайны мод (а.цайны навч ургадаг мод б.цайны шилбэ), цайны таарцаг (цай хийж агуулах, уут сав), цайны халбага (цай уухад хэрэглэх жижиг халбага), цайны шаазан (цай уухад зориулагдсан шаазан аяга), цайны шилбэ (цайны навчны бариул), байхуу цай (байхуу ургамлаар хийсэн нэгэн зүйл цай, хурган цай), уулын цайөвсөн цай (ургамал судлал) (зэрлэг ургадаг, цайны өвс ургамал), сүүтэй цай (сүүгээр сүлсэн цай), хар цай (сүүгүй цай), хатуу цай (шахмал цай), хийцтэй цай (хийцэлсэн цай), хоосон цай уух (идэх юмгүй дан цай уух), хээрийн цай (а.уулын цай б.аян замын цай), цай будаа (хоршоо үг) (унд болон идэх зүйл), цай зоог (хоршоо үг) (унд хоол), цай зууш (хоршоо үг) (унд болон хөнгөн маягийн хоол), цай унд (хоршоо үг) (унд хоол), цай цүй (идээ унд), цай шөл (хоршоо үг) (унд хоол), идээ цай (хоршоо үг) (тавгийн идээ, унд цай), унд цай (хоршоо үг) (хөнгөн маягийн хоол, унд), үнэ цай (хоршоо үг) (юмны өртөг зардал), үнэтэй цайтай (хоршоо үг) (үнэ ихтэй, маш их үнэд хүрэх), цай буудах (айлын цай чанаж байхад нь тааруулж очих), цай ч үгүй, царай ч үгүй (зочинд нөхөрсөг бус хандах байдал) хуучир. хх зууны үеийн мөнгийг орлож байсан нэгж сул цай (найман зуу хүрэхгүй шар цай), сэвэг цай (найман зуун шар цай), хөл цай (ххх зууны эхэн хүртэл, халхын зарим нутагт аливаа алба ногдуулахдаа хонь нэг бүрд нэг шар цай, адуу үхэр тус бүрд дөрвөөс зургаан шар цай, тэмээ бүрд зургаагаас найман шар цай оноож байсныг хэлж байжээ), чулуун цай (булан цай, нэг чулуун цай гучин шар цайтай тэнцэнэ хатуу цай), шар цай (шахмал ногоон цайг найм хуваасны нэг буюу цаасанд боосон задгай цай, ийм арван шар цай нэг тэмээ, найман шар цай нэжгээд үхэр, адуу цай нэг хоньтой тэнцэж байжээ), цай цэцэг (ургамал судлал) (азийн халуун бүсэд ургадаг, цайтан овгийн төрлийн, мөнх ногоон мод, сөөг нь ная шахам зүйлтэй, цамхаг, тасалгаа, ил хөрсөнд тариалдаг), цайны сөөг (ургамал судлал) (халуун, дулаан оронд тарималжсан мөнх ногоон сөөг).
цайдам [нэр үг] хөндий, уудам тал цайдам харагдах (хөндий тал харагдах), цайдмаар явах (хөндий талаар явах), цайдам тал (хоршоо үг) (уудам хөндий тал), цайдам хөндий (хоршоо үг) (хөндий тал) хужир, марз ихтэй, халцгайдуу газар цайдам газар (хужир марзтай газар), цайдам нуур (хужир, марзтай нуур), хужир цайдам (хоршоо үг) (хужир марзтай газар).
цайз [нэр үг] хуучир. хэрмээр хүрээлэн хороолж бэхэлсэн багахан хот хил хязгаарыг сахих хамгаалах зорилгоор барьж байгуулсан хэрэм, бэхлэлт, боомт бэхлэлт цайз (хоршоо үг) (гадны халдлагаас хамгаалан байгуулсан хэрэм болон боомт), хот цайз (хоршоо үг) (хот бэхлэлт), хэрэм
цайллага [нэр үг] цайлах үйлийн нэр цайллаганд урих (баярт үйл явдалд зориулан дайлж цайлахаар урих), дайллага цайллага (хоршоо үг) (идээ ундаагаар хүндэтгэн зочлох үйлийн нэр).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.