Нэр үг
үнхэлцэг [нэр үг]
(бие бүтэц, анатоми) зүрхний гадуурх уут мөн түүнд мах чихэж битүүлсэн үндэсний хоол үнхэлцэг чанах (амталж бэлдсэн үнхэлцэгийг чанаж болгох), үнхэлцэг чихэх (зүрхний үнхэлцэгэнд мах чихэх) үнхэлцэг баатар (гаднаа сүр бадруулдаг боловч цаанаа хулчгар зантай хүн), үнхэлцэг нь хагарах шахах (ихэд айх, сүнсээ гартал айх).
үнэ [нэр үг]
(эдийн засгийн нэр томьёо) мөнгөөр үнэлсэн таваарын бодот өртөг үнэ арцах (худалдах юмны өртөгийг их бага гэж маргалдах), үнэ буух (юмны өртөг буурах), үнэ засагч (а.худалдагч болон худалдан авагч хоёрын хооронд зуучлан үнэ ханшийг нь тохируулан дундаас нь шан авах этгээд б.худалдааны газрын юмны үнэ тогтоох хүн), үнэ зохиох (юмыг хийж үйлдэхэд зарцуулсан зүйл, ажилчны хүч хөлсийг таацуулан бодож өртгийг зохиох), үнэ ихтэй (өндөр ханштай), үнэ нэмэх (өртөгийг нэмэх), үнэ өгөх (бусдын худалдах юманд өөрийн авах гэж хүссэн үнийг хэлэх), үнэ суулгах (өгөх хөлсний дотроос зээлсэн, авсан зүйлийн нь үнийг суутган авах), үнэ таацах (өртөг тохиролцох), үнэ тогтоох (юмны өртөгийг тогтоох), үнэ тохирох (үнэ таацах), үнэ хайрлахгүй (ямар ч үнэтэй байсан хамаагүй), үнэ хаях (тогтоосон үнэгүй зүйлд үнэ өгөх), үнэ хаялцах (нэг юмыг авахыг хүссэн хүмүүс нэг нэгнээсээ илүү үнэ өгөн өрсөлдөх), үнэ хүрэх (үнэ ихтэй болох), үнэ хаялцуулах худалдаа (үнэ цэнэтэй зүйлийг сонгон шалгаруулах журмаар үнэ тогтоож борлуулах үйл ажиллагаа), үнэ хэлэлцэх (худалдагч худалдан авагч хоёр тухайн барааны үнийг дээд доош болгон зөвшилцөх), үнэд хүрэх (худалдах гэсэн юмны үнэ их болох), үнийн өсөлт (бараа бүтээгдэхүүний мөнгөн өртөг нэмэгдэх), үнийн зохицуулалт (төрөөс эсвэл байгууллагаас тухайн барааны эрэлт хэрэгцээ, иргэдийн худалдан авах боломж зэрэгт тохируулан бараа бүтээгдэхүүний үнийн талаар авах арга хэмжээ), үнийн санал (худалдаа, үйлчилгээний байгууллагаас бараа бүтээгдэхүүн борлуулах, үйлчилгээ явуулах үнийн жагсаалт), үнийн судалгаа (түүхий эд материал, өргөн хэрэглээний болон үйлдвэрийн бараа бүтээгдэхүүний зах зээлийн дээд болон доод үнийг тогтоох үйл ажиллагаа), бөөний үнэ (олноор зарах үнэ), жижиглэнгийн үнэ (ширхэгээр буюу цөөнөөр зарах үнэ), зах зээлийн үнэ (а.худалдаанд зарагдаж байгаа үнэ б.зах зээлийн бусад зүйлийн үнэ ханштай дүйцүүлэн бодсон өртөг), үнэ өртөг (хоршоо үг) (а.бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэхэд гаргасан зардал, худалдан борлуулах ханш б.ажлын хөлс), үнэ сүйтгэл (хоршоо үг) (а.зардал б.өр төлбөр), үнэ төлбөр (хоршоо үг) (а.өр б.өртөг), үнэ төлбөргүй (а.өр ширгүй б.өртөггүй), үнэ тунь (хоршоо үг) (хүний үнэд орох, туньж гомоорхох зан байдал), үнэ ханш (хоршоо үг) (мөнгөөр үнэлсэн үнэлэмж), үнэ цай (хоршоо үг) (юмны өртөг, зардал), үнэ цэнэ (хоршоо үг) (юмны чухал хэрэгцээт чанар), үнэ цэнэтэй аж ахуйн нэгж (улсын төсөв бүрдүүлэхэд голлох үүрэг гүйцэтгэдэг үйлдвэр, албан байгууллага), үнэ сүйтгэл (хоршоо үг) (а.зардал б.өр төлбөр), үнэ хөлс (хоршоо үг) (юмны үнэ цэнэ, хүний хийсэн хөдөлмөрийг мөнгөөр үнэлсэн хувь), үнэ хадах (юмны үнэ маш их нэмэгдэх, юм маш их үнэтэй байх),
үнэлгээ [нэр үг]
үнэлсэн байдал, дүгнэлт үнэлгээ өгөх (үнэлэлт дүгнэлт өгөх), үнэлгээ тогтоох (үнэтэй болгох, үнэ тогтоох), үнэлгээний стандарт (тухайн ажлын гүйцэтгэл ямар байх ёстойг харуулсан жишиг хэм хэмжээ).
үнэлэгч [нэр үг]
үнэ ханш тогтоодог хүн (шилжсэн утга) үйл ажиллагаа ба зохиол бүтээлийн амжилт, чанар зэргийг тодорхойлдог хүн.
үнэлэмж [нэр үг]
байр байдлыг тодорхойлон үнэлгээ өгсөн байдал үнэлэмж баримжаалал (бодгалийн амьдралын туршлагаар, сэтгэлийн хөдөлгөөний цогцоор бататгагдаж тухайн хүнд чухал ач холбогдолтойг, чухал бусаас ялгадаг бие хүний үнэлгээ сэдлийн чухал элемент).
үнэмлэх [нэр үг]
алив юманд баримт байцаалт болох юм гэрчлэх бичиг, юманд баримт болгох бичиг үнэмлэхээ сунгуулах (баримт болгох бичгийн хугацааг нь сунгуулах), үнэмлэхээ үзүүлэх (тухайн хүнийг хаана ажилладаг, хэн болохыг гэрчилсэн баримтаа харуулах), ажлын газрын үнэмлэх (тухайн газар ажилладгийг гэрчлэх бичиг), боловсролын үнэмлэх (ямар боловсрол эзэмшсэнийг батлах баримт), жолооны үнэмлэх (машин барьж болно гэсэн гэрчлэх бичиг), иргэний үнэмлэх (монгол улсын иргэн гэдгийг баталсан баримт), сайшаалын үнэмлэх (сайн үйлийг хөхүүлэн шагнах бичиг).
үнэмшил [нэр үг]
үнэмших үйлийн нэр итгэл үнэмшил (хоршоо үг) (найдвар, найдлага).
үнэр [нэр үг]
үнэрлэх эрхтний сэрэгдэхүүн анхилам үнэр (таатай сайхан үнэр), аргалын үнэр (аргал түлэхэд гарах үнэр), өмхий үнэр (муухай, өмхийрсөн зүйлээс гарах үнэр), хурц үнэр (огцом, эвгүй сэтгэгдэл төрүүлэм үнэр), үнэр авах (а.ан амьтан хүний үнэр сэрэх, авах б.(шилжсэн утга) сэжиглэх, хэрэг явдлын тайлагдах сэжүүр олох), үнэр анхилах (таатай үнэр гарах), үнэр гарах (үнэр мэдрэгдэх), үнэр авахуулах (а.үнэрээрээ мэдэгдэх б.(шилжсэн утга) ямар нэг юмны сэдэв мэдэгдэх), үнэр гаргах (а.үнэр бий болгох б.муухай үнэр үнэртүүлэх), үнэр гутах (муухай үнэртэх), үнэр орох (а.юмны өмхийрөн завдах б.юманд бусдын үнэр халдах), үнэр ханхлах (ямар нэгэн үнэр их гарах, хамарт мэдрэгдэх), үнэр шингэх (үнэр нь авд гарахгүй болох), амт үнэрүнэр амт (хоршоо үг) (ам болон хамарт хүртэх сэрэхүй, амтлах үнэртэх сэрэхүй), үнэр танар (хоршоо үг) (юмнаас гарч үнэрлэх эрхтэнд мэдрэгдэх зүйл), үнэр авах (амархан мэдэх, сэжиг авах), үнэр авахуулах (сэжиг авахуулах, сэжиг төрүүлэх), үнэрээр нь өл дарах (а.хойноос нь хоосон гуйж, даган баясч биеэ хуурах б.бүтэшгүй зүйлээр өөрийгөө хуурах), хүний үнэр (хүний мөс чанар, хүнлэг чанар), хүний үнэргүй (хүний мөсгүй, ханилгаагүй, хүн чанаргүй), хүний үнэрээ алдах (хүний шинжгүй зан гаргах), үнэр мэдэхгүй хүнд зандан хайран, үг мэдэхгүй хүнд сургаал хайран (зүйр үг) (үг авахгүй хүнд юм хэлэх хэрэггүй).
үнэртэн [нэр үг]
сайхан үнэр бүхий юмс үнэртэн гоо сайхан (оо энгэсэг, гоо сайхны зориулалт бүхий сайхан үнэртэй зүйлс), амттан үнэртэн (хоршоо үг) (сайхан амт үнэртэй юмс).
үнэрхэл [нэр үг]
үнэрхэх үйлийн нэр, тунирхал үнэрхэл тунирхал (хоршоо үг) (үнэд орох, туньж гуйлгах нь).
үнэч [нэр үг]
хуучир. үйсээр хийсэн сав онгоцны сүүлээс өөш, гувчуур чирж явдаг нэг зүйл бяцхан ухмал модон онгоц.
үнээ [нэр үг]
гурваас дээш насны эм үхэр үнээ ивэлгэх (үнээний дэлэнг саамшруулах) үнээний жилбэ (үнээний тарга хүч) бүдүүн үнээ (нас бие гүйцсэн үнээ), гунжин үнээ (гурван настай үнээ), сувай үнээ (хээлгүй үнээ), хуагч үнээ (цайвар улаан зүсмийн үнээ), хусран үнээ (тугалгүй, бяруу нь хөхдөг, саамгай үнээ), түнжин үнээ (эвэргүй, мухар үнээ),
үр [нэр үг]
ажил үйлийн дүн үр ашиг (хоршоо үг) (хэрэг явдлаас гарах үр дүн, өгөөж), үр дагавар (хоршоо үг) (хэрэг явдлаас гарах сайн, муу зэрэг эцсийн үр дүн), үр дүн (хоршоо үг) (хэрэг явдлын эцсийн хүрсэн төвшин), үр нөлөө (хоршоо үг) (хэрэг явдлаас гарах үр дүн), үр шим (хоршоо үг) (хэрэг явдлаас гарах үр өгөөж), үр өгөөж (хоршоо үг) (тухайн зүйлээс олох ашиг), үр төгсгөл (хоршоо үг) (юмны эцсийн үр дүн).
үр [нэр үг]
хүүхэд, хүний хойч үе үрийн үрд (мөнхөд, хэзээд, үр ачид тасралтгүй уламжлан), үр ач (хоршоо үг) (өөрийн хүүхэд болоод хүүхдийн хүүхэд), үр бэр (хоршоо үг) (хүүгийн эхнэр, өөрийн охин болсон бэр), үр зулзага (хоршоо үг) (а.өөрийн төрүүлсэн хүүхэд б.амьтны төл), үр төл (хоршоо үг) (амьтны зулзага), үр угсаа (хоршоо үг) (хүүхэд, хойч үе), үр удам (хоршоо үг) (үр угсаа), үр хүүхэд (хоршоо үг) (нас бага хүн, хүний хойч үе), үрийн зулай үнэрлэх (үр хүүхэдтэй болох), үр удамгүй хүн үндэсгүй модтой адил (зүйр үг) (үр хүүхэд чухал), эхийн санаа үрд,
үр [нэр үг]
(бие бүтэц, анатоми) хүн, амьтан болон ургамлын эр бэлгийн үржлийн эс үр тогтох (эр, эм бэлгийн эс нийлэх) цэцэгт ургамлын үр нахианд тоос хүртсэний дараа өсч буй болдог хөврөл үр дамжуулах цорго (төмснөөс гарсан үрийг үрийн уутанд дамжуулдаг цорго), үр нахиа (үрт ургамалд үр тогтсоны хойно үр хөгжих байр), үр сар (тавдугаар сар), үр сонгох (үр болгохоор тарианы түрүүг сонгон түүж авах), үр судлал (хөдөө аж ахуйн таримлын үрийн бүтэц, зохион байгуулалтыг судлан, үрийн материалыг хянах, үнэлэх аргыг боловсруулдаг агрономын шинжлэх ухааны нэг хэсэг), үр суулгах (үрийг газарт булж суулгах), үр тарианы ургамал (буудай, арвай, хошуу будаа зэрэг нэг наст үрт таримал), үр тарианы үрлүүр (тодорхой хэмжээний үрийг хөрсөнд жигд буулгах, бордоо түгээх зориулалттай машин), үр тарих (үр суулгах), үр хадгалалт (төрөл бүрийн таримлын үрийг хурааж цэвэрлэсний дараа амьдрах чадвар, чанарыг хэвийн хэмжээнд байлгахаар авч явуулах иж бүрэн арга), үр цацах (тарих үрийг тариалангийн газарт цацлан орхих), үр шимийн мал (үржлийн эм мал), үрийн аж ахуй (сорт шинэчлэх, солих зорилгоор нутагшсан сортын үр үржүүлэх ажлыг эрхэлдэг улс ардын аж ахуйн салбар), үрийн буурцагт ургамал (хүнс тэжээлийн ургамлын үрэнд зориулан тариалсан нэг наст буурцагт ургамал), үрийн дагаас (нил, бөлбөө, шаргай, шүүдэргэнэ зэрэг ургамлын үрийн гадуур үүсэх болцгор ур), үрийн нөөш (ургамлын хөврөлийг хөгжихөд зайлшгүй хэрэглэгддэг тэжээлийн бодосыг нөөсөн үрийн эд), үрийн орон (нэг юмуу хэдэн битүү навч болох хавтсаас гаралтай үрэвч, багана, амсар гурваас бүрддэг цэцгийн үр, жимс буй болгодог гол хэсэг), үрийн сан (тарих зориулалттай хөдөө аж ахуйн таримлын үрийн улсын нөөц), үрийн тос (ургамлын үрийн зүйлээс гаргаж авсан тос), үрийн цэврүү (хүн болон хөхтөн амьтны үр тогтсон эсийн хөгжлийн үе шат), үр жимс (хоршоо үг) (а.ургамлын шууд идэж болдог шүүслэг үр б.жимс жимсгэнэний ерөнхий нэр), үр тариа (хоршоо үг) (гурил хийх төрөл бүрийн тарианы ургамал), үр тарианы ургамал (хүнсэнд хэрэглэх янз бүрийн тарианы ургамал), үр
үрвэлдэй [нэр үг]
үрвэл.
үргэлжлэл [нэр үг]
үргэлж юмны хагас зарим хэсэг нь киноны үргэлжлэл (кино тасраад дахин гарах хэсэг).
үргээлэг [нэр үг]
ав хийхэд анг амдан тосч, сууринд суусан хүний зүг үргээж явуулах нь үргээлэгэнд явах (анг үргээж өгөхөөр явах), үргээлэгний хүмүүс (үр гээлгэнд оролцож буй хүмүүс).
үргээн [нэр үг]
уулгалан үргээх байдал хөл үймээн үргээнгүй тайван (нам тайван, хөл үймээнгүй).
үрдэс [нэр үг]
юмыг эсгэж өөлөхөд болон няцарч бяцрах, эвдэрч хэмхрэх зэргээс гарсан ялимгүй өөдөс савангийн үрдэс (савангийн жижиг өөдөс), үрдэс өөдөс (хоршоо үг) (үйрмэг юм, том зүйлээс үлдсэн жижиг хэсэг).