Нэр үг

самалдан [нэр үг] нэгэн зүйл сиймхий бөс бараа.
самарч [нэр үг] самарч бялзуухай (амьтан судлал) (ар нурууны хавьд хар, хамар урт, самар цөмж иддэг нэгэн зүйл жижигхэн шувуу).
самарчин [нэр үг] самар түүгч хүмүүс.
самбаа [нэр үг] юмны учрыг түргэн хугацаанд олох гүйлгээ ухаан, авхаалж самбаа зориг (хоршоо үг) (тухайн зүйлийг хийж бүтээх гэсэн чармайлт, гүйлгээ ухаан), самбаа сэхээ (хоршоо үг) (арга ухаан, заль), авхаалж самбаа (хоршоо үг) (овсгоо, сүйхээ), арга самбаа (хоршоо үг) (ажил хэргийг хийж гүйцэтгэх, бүтээх арга ухаан, авхаалж), самбаа буруу (хоршоо үг) (дээрэнгүй, ичгүүргүй байдал) сандарсан үед самбаатай болно (цэцэн үг) (хүн сандарсан үедээ хурдан сэтгэж арга ухаан олдог) зав зай, чөлөө самбаа олох (а.авхаалж гаргах б.зав чөлөөг нь тааруулах),
самбай [нэр үг] сахал самбай (хоршоо үг) (сахал, үс).
самбай [нэр үг] муу, сиймхий хадаг хадаг самбай (хоршоо үг) (хүндэтгэл, талархал, ёслолын бэлгэ тэмдэг болгон хэрэглэдэг тусгай хэлбэр, маяг бүхий мяндсан нэхмэл эд, хив), самбай тавиагүй бол хүүхнийг гуйсны тоонд бүү бод, сагалдарга уяагүй морийг уясны тоонд бүү бод (зүйр үг) (ажил үйлийг лавтай, баттай гүйцэтгэхийг эрхэмлэх хэрэгтэй), сэтэрхий зүүнээс,
самбар [нэр үг] юм бичиж зурахад зориулсан хавтгай ялтас үнсэн самбар хуучир. (тогооны хөөг тостой хольж, жижиг банзан хавтсанд наалдуулаад дээр нь үнс түрхэн мод, хулсан үзгээр бичдэг хэрэглэл), чулуун самбар хуучир. (чулуугаар хийсэн нэгэн зүйл самбар), сурын самбар (сур харвахад оноог тэмдэглэх хавтгай ялтас), зургийн самбар (зураг зурах зориулалтын хэрэгсэл), хичээлийн самбар (зурж бичихэд зориулсан хавтгай нимгэн хичээлийн хэрэгсэл) нимгэн банз хаалганы самбар (хаалганы хүрээ доторх нимгэн халх банз), самбар хаалга (нимгэн банзан хаалга), самбар хадах (хаалганд нимгэн банз хадаж самбар хийх) ямар нэгэн зүйлийг олон нийтэд мэдээлэхэд зориулсан хэрэгсэл хүндэт самбар (байгууллага, хамт олноо манлайлан ажиллаж байгаа тэргүүний хүмүүсийг алдаршуулан, зураг хөргийг нь товч тайлбарын хамт хаддаг самбар), улаан самбар хуучир. (ажил төрөлдөө амжилт гаргасан зэрэг ямар нэгэн сайн үйлийн тухай мэдээлэл бичиж гаргадаг самбар, сайшаалын самбар) ном судрын модон хавтас.
самбо [нэр үг] бөхийн барилдааны нэгэн төрөл.
самган нутг. [нэр үг] аялгуу. ахимаг насны эмэгтэй хүн, эмгэн.
самгарди [нэр үг] мэний зууны үеэс хэрэглэсээр ирсэн эртний энэтхэгийн утга зохиолын хэл.
самдог [нэр үг] хавхагтай авдар сав.
самнаа [нэр үг] тосонд чанаж болгодог, зузаан дөрвөлжин хэлбэртэй нэгэн зүйл боов.
самнаа [нэр үг] самнасан янз байдал.
самнагч [нэр үг] самнах үйлийг гүйцэтгэгч.
самналга [нэр үг] самнах үйл ажиллагаа, явц.
самнуурч [нэр үг] самнуураар самнах үй лийг гүйцэтгэгч.
сампин [нэр үг] тоо бодох эрхэн тоолуур бүхий тооны хэрэгсэл орос сампин (орост үйлдврлэсэн сампин), сампины эрих (сампингийн хэлхээтэй мөхлөг), сампин цохих (сампингаар тоо бодох).
сампин [нэр үг] бөс торгыг нарийн жишүү зурвас хайчилж, шилбэ эмхэрдэн зангидсан монгол дээлийн товч дээлийн товч адил зангидсан малгайн оройд хаддаг чимэг сампин зангидах (бөс торго зэргийг жишүү зурвас хайчилж, шилбэ эмхэрдэн зангидах), сампин зангидвал саарахгүй, санаа байвал төөрөхгүй, зангиа зангидвал саарахгүй, зориг байвал төөрөхгүй (зүйр үг) (ухаан, зориг эрхэм).
самсаа [нэр үг] (бие бүтэц, анатоми) хүний хамрын нүхний хоёр хажуугийн бяцхан хонхор хамрын самсаа (хамрын хоёр хажуугийн бяцхан хонхор), самсаа сарталзах (самсаа нь хөдлөх) мал, амьтны хоншоорын хоёр талын жижигхэн хонхор адууны сүүлний угийн хоёр хажуугийн зурвас хэсэг самсаа цагаан морь (сүүлний угийн хоёр этгээддээ зурвас цагаантай морь), цагаан самсаа (зээрний сүүлийн хоёр хажуугаар ургасан цагаан үс).
самсуу [нэр үг] эв эе, нэгдэл най самсуу (хоршоо үг) (эв зохицол).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.