Нэр үг
салжи [нэр үг]
салжи булжи (хоршоо үг) (дэмий чалчих нь, хоосон ярих нь).
салиа [нэр үг]
зунгаарч наалдангирсан шингэн амны салиа (зунгаарсан өтгөн шүлс), амны салиа нь арилаагүй (нялхаараа, туршлагагүй) наалдангирсан улцгар зүйл малын умайгаас гарах наалданги шингэн, салай.
салиас [нэр үг]
салиа.
саллагч [нэр үг]
сал хийдэг хүн салаар явагч.
салмаа [нэр үг]
тураг бугын сүүлний угт ургасан урт хар үс монгол гутлын оймсны түрийг чимэглэхэд өнгийн утасны оронд хэрэглэнэ.
салмайль [нэр үг]
навчны ширхэг.
салмал [нэр үг]
салмал хэлтэст цэцэг (амьтан судлал) (хөвөн, олс, тоор зрэг цэцгийн дэлбийн хэсэг нь саланги байдаг цэцэг).
салс [нэр үг]
амьд бие махбодын зарим эсээс ялгаран гарах залхаг мэт нялцгай шингэн.
салтаа [нэр үг]
хүн, амьтны хоёр гуяны завсрын уулзар малын салтаа (малын хоёр гуяны нийлсэн уулзар хэсэг), салтаа уужим (гуя хоорондын зай их, тавиу байдал), салтаандаа хавчуулах (хоёр гуяныхаа дунд хавчуулах), санаа нь тэнгэрт, салтаа нь газарт (зүйр үг) (их санаатай боловч чадал чинээ бага) өмдний хоёр гуяны нийлсэн уулзар хавь салтааны зүйдэл (өмдний хоёр гуяны нийлэх хэсэгт зүйж оруулсан зүйл), салтааны оёдол (өмдний хоёр гуяыг нийлүүлэн оёсон хэсэг), өмдний салтаа урагдах (өмдний салтааны оёдол ханзрах) (шилжсэн утга) хүнийг үгээр давах, дийлэх салтаагаар нь суулгах (хариу үг хэлж чадахааргүй болгох, үгээр мадлах).
салтар [нэр үг]
салтар сэлтэр (хоршоо үг) (хээгүй, эрээ цээргүй).
салхи [нэр үг]
агаарын даралтын өөрчлөлтөөс болж, дэлхийн бөмбөрцгийн гадаргууг дагаж үүссэн хийн урсгал бүлээн салхи (урин зөөлөн салхи), жихүүн салхи (их хүйтэн биш ч жиндүү салхи), зөөлөн салхи (аядуу болоод дулаан салхи), зэврүүн салхи (тасхийм хүйтэн биш боловч жихүүн, хүйтэн салхи), зэвэргэн салхи (нэлээд хүйтэвтэр салхи), сэвшээ салхи (тааламжтай, урьхан, сайхан салхи), сэрүүн салхи (нэлээд жихүүн салхи), тогтуун салхи (салхины хүч аядуу, намжуун), урин салхи (зөөлөн тааламжтай салхи), урьхан салхи (урин дулаан салхи), улаан салхи (шороо тоос дэгдээсэн хүчтэй салхи), халуун салхи (агаарын урсгал уулын бэлд бууснаас үүсэх хуурай, бүгчим салхи), хар салхи (ихэнхдээ далай, далайн эрэг орчмын газарт үүсдэг их хүчтэй хуй, салхи), хуй салхи (хэсэгхэн газрыг хамран эрчилсэн агаарын хуйлрал), хуй салхи шиг (маш хурдан), хулгай салхи (дулаан улиралд гэр байшингийн сүүдэр талын цонх, үүд хаяа, хатавчны завсраар үлээх сэрүүн салхи), хуурай салхи (гандуу газрын халуун, бүгчим салхи), хүйтэн салхи (дулааны хэм нь тухайн орны агаарын темпаратураас доогуур байгаа салхи, биеийг дааруулж жихүүцүүлэх жин ихтэй салхи), хүчтэй салхи (салхины үлээлт хүчтэй), цагаан салхи (тогтуун зөөлөн, хуурай салхи), шар салхи (элсээр шуурсан салхи), ширүүн салхи (салхины үлээлт хүчтэй), эрүүл салхи (цэвэр сайхан агаар), явган салхи (газрын хөрсөн дээгүүр үелзсэн хүч багатай салхи), аясын салхи (сэтгэлд нийцсэн зөөлөн салхи), салхины урсгал (агаарын урсах хөдөлгөөн), салхины үлээлт (салхины урсгал), салхины хүч (агаарын урсгалын эрч, ид чадал), салхины ам (хүчтэй салхи ихээр үлээдэг хавцал, жалга, хөндий газар), салхины хэмжүүр (салхины хүчийг хэмжих багаж хэрэгсэл), салхины чиглүүр (салхины урсгалын зүг чигийг тодорхойлох цаг уурын шинжилгээний багаж), салхины хаалга (гэр байшин зэргийн давхар үүд), салхины халхавч (салхины хаалт), салхины хаалт (ямар нэгэн зүйлд салхи оруулахгүй хэмээн хашилт болгож хийсэн зүйл), салхины хашлага (тариа, ногоог хүйтэн салхинаас хамгаалж барьсан хороо), салхины ая дагах (а.салхины урсгалын дагуу өөрийн эрхгүй явах б.(шилжсэн утга) нийгэм, цаг үеийн байдлыг харж аль хүчтэйг нь аялдан дагах), салхин тээрэм (а. салхины хүчийг ашиглан хөдөлдөг тээрэм б.(шилжсэн утга) (ярианы үг, хэллэг) хөнгөмсөг хүн), салхин хүрд (салхины хүчээр эргэлддэг хүрд), салхин сэнс (салхины хүчээр эргэх сэнс), салхин хөдөлгүүр (салхины хүчийг ашиглан хөдлөх хөдөлгүүр), салхи босох (салхи гэнэт үүсэх), салхи дэгдэх (салхитай болох), салхи хөдлөх (салхи гарах), салхи гарах (салхи үүсэх), салхи салхилах (салхи хөдлөн аажмаар ширүүсч эхлэх), салхи сөрөх (салхи өгсөх), салхи өгсөх (салхины урсгалын эсрэг явах), салхи анчлах (а.салхи сөрөх б.усан онгоцны далбааг салхины эсрэг зөрүүлэн өлгөж хөндлөн гулд зорчин явах), салхи дагахсалхи уруудах (салхины урсгал дагуу явах), салхи үймцэх (салхи үе үе ширүүнээр үлээж, шороо тоос бужигнах), салхи үелзэх (зөөлөн салхи үе үе үлээх), салхи намхрах (салхины хүч буурах), салхи намдах (салхины эрч бууран тогтуун болох), салхи тогтох (салхигүй тогтуун болох), салхи сэвгэнэх (урьхан салхи үл мэдэг үлээх), салхи сэвэлзэх (зөөлөн салхины үе үе үлээх), салхи сэнгэнэх (сэрүүн салхи жаварлан үлээх), салхи сэвэх (дэвүүр зэрэг юмаар сэвж салхи гаргах), салхи сэрчигнэх (салхи модны навч намиаг хөдөлгөн үлээх), салхи тавих (салхи салхилах), салхи урих (а.задын аргаар салхи хөдөлгөх б.өмнө зүгээс салхилж эхлэх), салхи исгэрэх (а.агаарын давхаргад салхины урсгалын хурдан хөдөлгөөнөөс дуу авиа гарах б.хүчтэй салхины үлээлтэд ямар нэгэн зүйл үрэлдэж дуу гарах), салхи сүүгэх (юмны оройгоор салхи хүчтэй исгэрэн шуугих), салхи сийгэх (салхи жавар нэвт үлээх), салхи нэвтрэх (гэр байшин зэргийн сиймхий завсраар салхи орох), салхи орох (салхи нэвтрэх), салхи лүвхийх (а.халуун салхи ам хамраар орох б.халуун салхи үе үе үлээх), салхинд хийсэх (ямар нэгэн зүйл салхины аясаар хөдлөх), салхи хөөрөгдөх (нүх сүвээр салхи орж, гэрийн дээвэр зэргийг хөвсөлзүүлэн үлээх), салхи ширүүсэх (салхины хүч улам нэмэгдэх), салхи эргэх (салхины урсгалын чиглэл өөрчлөгдөх), салхи татуулах (а.унаа тэрэг зэргийн өндөр хурдтай явах, давхих б.ямар нэгэн зүйл хажуугаар их хурдтай өнгөрөх), салхи цохих (а.салхинд үлээгдэж сэвэгдэх б.ан амьтны салхиар үнэр сэрж мэдрэх в.хөлстэй бие салхинд сэвэгдэж өвчин олох), салхинд цохиулах (салхи авч өвдөх, халуун хүйтэн харшсанаас амьсгалын дээд замын эрхтнүүдийн салст бүрхэвч улайж бие хямрах), салхи залгих (а.хүйтэн агаар сорж зогьсох б.(шилжсэн утга) хариу хэлэх үггүй болтлоо бусдад гартах), салхи үнэрлэх (салхиар дамжуулан ямар нэгэн зүйлийн үнэр сэрэх, үнэрийг мэдрэх), салхинд гарах (агаарт явах), салхинд тавих (юмыг агаарт гаргах), салхинд хатаах (нойтон зүйлийг салхинд тавьж эврээх), салхи үзэх (а.далд байсан зүйл ил гарах б.гадуур гарах в.(шилжсэн утга) шингэн мөр харахаар явах), салхи жавар (хоршоо үг) (жихүүн, хүйтэн уур амьсгал), салхи савир (хоршоо үг) (агаарын урсгал), салхи шуурга (хоршоо үг) (хур тунадастай холилдсон хүйтэн, ширүүн салхи), нар салхи (хоршоо үг) (байгалийн элдэв үзэгдлийн нэг хэсэг), хавсарга салхи (хоршоо үг) (хаврын хуурай, хүйтэн, хүчтэй салхи),
салхивч [нэр үг]
агаар, салхи оруулахаар зориуд хийсэн нүх, нээвч цонхны салхивч (цонхны нээлхий), салхивчаа нээх (нээж хаах зориулалтын жижиг цонхыг онгойлгох).
салхин цэцэг өвчин. [нэр үг]
(бүх бие хамарсан гүвдрүүт тууралт нь гурваас дөрөв хоногт өнгөц цэврүүт тууралт болж хувирдаг амьсгалын замын халдварт өвчин), салхин чийрэм цэцэг (ургамал судлал) (үндсийг нь шороонд суулгахгүй сүүдэр газар өлгөж ус шүршин чийглэж байвал ургаж цэцэглэдэг, мөнх ногоон навчтай, цагаан шаравтар цэцэгтэй нэг зүйл ургамал), салхи авах (а.салхи цохих, хатгаа тусах б.ан амьтан ямар нэгэн юмны үнэрийг салхиар сэрж мэдрэх в.сэжиг авах) салхи авахуулах (а.салхинд цохиулах б.ямар нэгэн амьтанд сэжиг авахуулах в.нууцаар чимээлэх), салхи барих (намар, хаврын улиралд мал салхи сөрөн бэлчээрлэх), салхи бариулах (малыг салхи сөргүүлэн хариулах), салхи шиг хурдан (маш хурдан), салхи татуулан зөрөх (ойшоох ч үгүй, үл тоосон байдалтай өнгөрөн гарах), салхи хагалах (аливаа ажлыг эхлэх), салхин хүрд мэт (хурдан, маш түргэн), салхин дэвүүр шиг (хөнгөмсөг), нар салхины бараа хараагүй (а.гэрээс гарч үзээгүй б.олон хоног хоригдох в.ажил төрөл хийдэггүй, биеэ оторлож сурсан), салхи оруулах (ном зохиол зэрэг ямар нэг зүйлийг удтал үзэхгүй байж байгаад сөхөх, дэлгэх, онгойлгох), салхиар самнах (а.үс гэзгээ салхинд сул хийсгэх б.(шилжсэн утга) аяыг нь харж, дураар нь байлгах), салхиар далбаагаа хийсгэх (аяыг нь дагаж байгаад ажил хэргээ бүтээх), салхи үзсэн намрын хамхуул (ямагт зугатаж, дийлэгдэж байдаг гэсэн санаа), салхиар улаалуулах (маш хурдан, түргэн), үйлийн салхи (үйлийн үр), салхин доогуур нь гарамгүй (ойртомгүй, хавьтамгүй бузар муухай зүйл), салхин дээр мөндөр (аюул зовлон давхар давхар тохиолдох хүнд хэцүү байдал), хормойд нь салхи орох (гэр орондоо тогтож суухгүй дэмий тэнэх), салхи борооны явдал (садар самуун явдал), салхиар унаа хийж, саадгаар нөхөр хийх (цэцэн үг) (хэрэн тэнэж амьдрах), сайн нэр салхин хүлэгтэй (цэцэн үг) (сайн нэр мандах нь түргэн), салхитай өдөр шүхэр барихгүй, сартай шөнө дэн барихгүй (цэцэн үг) (ноорхой муу гэрийг егөөдөж хэлсэн үг), салхинд хийсмээр бие, сэтгэлд хатмаар зүс (зүйр үг) (үзэсгэлэн төгөлдөр бие бялдартай), салхийг мориор хөөж сагсаар ус зөөх (зүйр үг) (арга нь буруу бол ажил үйл хэзээ ч бүтэхгүй), салхины өмнө баганаа бэлтгэ, сайдын өмнө үгээ бэлтгэ (зүйр үг) (бэлтгэлтэй бол бэрхшээл тулгарсан үед тэвдэхгүй), салхины сүүлд бороо, наадмын сүүлд хэрүүл (зүйр үг) (тоглоом даахгүй хүн эцэстээ хэрүүл хийдэг).
салч [нэр үг]
сал хийхдээ гарамгай, сайн хүн сал залахдаа чадамгай хүн.
салчин [нэр үг]
сал залдаг хүн.
саль [нэр үг]
саль буль (хоршоо үг) (ажил хэрэгт цалгар, хөнгөн хуумгай ханддаг байдал).
сам [нэр үг]
үс самнах хэрэглэл самны мөр (самнасан ул мөр), самны шүд (самнах хэрэгслийн шүд), сам сум (сам адил үзүүрлэсэн сум), сам шүүр (хоршоо үг) (үс гэзэг самнах, шүүрдэх хэрэглэл) малын хөөвөр, ноолуурыг самнаж авах хэрэгсэл, самнуур хөөврийн сам (малын хөөврийг самнаж авах зориулалтын хэрэгсэл) зуухны үнсийг доош гоожуулдаг сараалж төмөр пийшингийн сам (үнс доош гоожуулдаг пийшин доторх сараалж төмөр), сам харуул (хусуур), сам боорцог (зуурсан гурилыг нимгэлэн хавтгайлж битүү самнан зүсч, хоёр этгээдийг бөгтрөн нугалж тосонд чанасан нэг зүйл боов), сам хорхой (амьтан судлал) (биедээ алаг цоог хальстай, сахал урт, хөл олон, хоёр хавчууртай нэгэн зүйлийн усны амьтан).
сам [нэр үг]
бөө, удган самын шашин (эрт балрын үеийн нэгэн төрлийн шашин энэ шашны үзлээр ертөнцийг тэнгэр буюу дээд, газар буюу дунд, чөтгөр шимнус буюу доод гэж гурав хуваана, сам нь чөтгөр шимнусыг үлдэн хөөж, өвчин эмгэг, гай барцдыг засах шившлэг хийнэ).
сам [нэр үг]
чөлөө учрал даяан самд суух (бясалгал үйлдэж суух, даяанчлах).
самалдаг [нэр үг]
амьтны хамрын доторх, угийн мөгөөрсөн сархиаг хонины самалдаг (хонины хамрын доторх угийн мөгөөрсөн сархиаг), самалдаг яс (хоёр нүдний хоорондох гавал ба хамрын хөндийн зааг яс).