Үйл үг
шүтэлцэх [үйл үг]
хамтран шүтэх, харилцан хамаарах, нөхцөлдөх, бие биеэ түшилцэх.
шүтэх [үйл үг]
ямар нэг үзэгдэл, юмсын мөн чанар, ер бишийн хүчин зүйлийг амьдралын явцад ухаарах, гэгээрэх эрдэм номд шүтэх (эрдэм номын мөн чанарыг ухааран дээдлэх) гүнээ итгэх, сүсэглэн бишрэх бурханд шүтэх (бурханд гүнээ сүсэглэн бишрэх), ламыг шүтэх (ламд итгэх, сүсэглэх), шашин шүтэх (шашны үзэл номлолд гүнээ итгэх), шүтэн бишрэгч (а.ихэд хүндлэн бишрэгч б.дуучин, жүжигчин, улс төрийн зүтгэлтэн зэрэг нэр хүндтэй олны танил хүмүүсийг хүндэтгэн дэмжиж, даган дууриах хүн), нэг хүнийг тахин
шүүгдэх [үйл үг]
шүүлтүүрээр шүүхэд шүүрэнд үлдэж хоцрох шаар нь шүүгдэх (шаар нь үлдэх) (шилжсэн утга) гэм буруутай хүний байцаагдах, асуугдах хэрэгт шүүгдэх (хэрэг хийсний учир шүүхэд байцаагдах) (шилжсэн утга) алдаа мадаг нь засагдах.
шүүгдэх [үйл үг]
уралдаан тэмцээн, тоглоом наадамд хожигдох хөзөр тоглоод шүүгдэх (хөзөр тоглоод хожигдох).
шүүгээлэх [үйл үг]
юмыг шүүгээнд агуулах, хийх, хадгалах номоо шүүгээлэх (номоо шүүгээнд хийх, хадгалах).
шүүдэглэх хуучир. [үйл үг]
тулган шүүх, хянан тохиолдуулах.
шүүдэнгэдэх [үйл үг]
хэтэрхий шүүрхий болох мах шүүдэнгэдэх (чанасан мах, хэтэрхий шүүрхий болох).
шүүдэрлэх [үйл үг]
шүүдэр буух, шүүдэртэй болох мал шүүдэртэй өвс идэх.
шүүдэртэх [үйл үг]
сэрүүн орж, шүүдэр унадаг болох, шүүдэртэй болох өвс шүүдэртэх (өвсөнд шүүдэр тогтох, шүүдэр унах).
шүүдэх [үйл үг]
арьс нэхийг шүүтэй шар сүү, ус зэрэгт хийж идээшүүлэх шүүлэх арьс шүүдэх (арьсыг шүүтэй шар сүү зэрэгт дүрж идээшүүлэх).
шүүлэх [үйл үг]
арьс нэхийг шүүгээр идээлэх, шүүдэх арьс шүүлэх (арьсыг шүүгээр идээлэх, шүүдэх).
шүүмжлэх [үйл үг]
аливаа алдаа дутагдал, гажуу буруу зүйлийг илрүүлэх засах зорилгоор хамтран хэлэлцэх шүүмж хэлэх, бичих шүүмжлэн бичих (бичиг зохиолын алдаа дутагдлыг нь илрүүлэн бичих), шүүмжлэн бодох (алдаа дутагдлаа бодох), шүүмжлэн засах (алдаа дутаглыг нь илрүүлэн засах), шүүмжлэн хэлэлцэх (алдаа дутагдлыг нь ярилцах) алдаа дутагдлыг нь хайр найргүй шүүмжлэх (алдаа дутагдлыг нь эрс илрүүлэн хэлэх), зад шүүмжлэх (эрс шүүмжлэх) шинжлэх ухааны ном зохиол, жүжиг, киноны зэрэг уран зохиол, бүтээлийн утга учир, агуулгыг тайлбарлах, түүнд шүүмжлэлтэй хандаж, үнэлэлт дүгнэлт өгөх.
шүүргэлэх [үйл үг]
мал явуут дундаа өвс ногооны толгойг сэрмэн шүүрч идээшлэх шүүргэлэн идэх (явуут дундаа идэх) яарч тэвдэх ажил төрөлд чармайх, зүтгэх.
шүүрдэх [үйл үг]
юман дотроос эрж хайх, ширхэг дараалан шүүж үзэх шүүрдэн олох (олон юмны дотроос хайж олох), шүүрдэн эрэх (олон юмны дотроос хайх), бичиг баримт шүүрдэх (бичиг баримтууд дотроос хэрэгтэй зүйлээ эрж хайх), загас шүүрдэх (загасыг тороор шүүж барих), ном шүүрдэх (ном эрж хайх), ус шүүрдэх (усан дотроос юм хайх), хонь мал шүүрдэх (хонь мал эрж хайх).
шүүрдэх [үйл үг]
гэр, байшин, хашаа хорооны хог зэргийг шүүрээр цэвэрлэх хог шүүрдэх (хогийг шүүрээр цэвэрлэн арилгах), шал шүүрдэх (шалыг шүүрээр шүүрдэн цэвэрлэх) үс гэзэг зэргийг самнах гэзэг шүүрдэх (гэзгээ шүүрээр самнан янзлах).
шүүрмэглэх [үйл үг]
шүүрч гоожих, шүүрсхийх.
шүүрхийдэх [үйл үг]
хэтэрхий шүүрхий болох шүүрхий нь дэндэх мах шүүрхийдэх (махыг хэтэрхий шүүрхий ча нах).
шүүрхийлэх [үйл үг]
шүүрхий болгох түүхийрүүлэх элэг шүүрхийлэх (малын элгийг шүүрхий чанах, болгох) байн байн шүүрэх шарх шүүрхийлэх (шарх байн байн сэдрэн шүүрэх).
шүүрэх [үйл үг]
юмыг бусдаас урьтаж, цочмог, түргэн булаан авах шүүрэн авах (цочмог түргэн булаан авах), шүүрэн барих (түргэн барьж авах), гараас нь шүүрэх (гараас нь түргэн барьж авах) элээ, бүргэд зэргийн жижиг амьтан болон юмыг базаж самардан авах бүргэд шүүрэх (бүргэд юм базаж самардан авах), элээ шүүрэх (элээ юм базаж самардан авах) юмыг гараар самардан авах чулуу шүүрэх (чулууг гараар самардан авах), шагай шүүрэх (шагайг гараар базаж самардан авах) (шилжсэн утга) юманд шүргэх, ойртох, хүрэх төдий болох өвсөн толгой шүүрэх (морь, мал өвсний толгойг явуут дундаа зулгаах), өндөр өвс дөрөө шүүрэх (өндөр ургасан өвс, дөрөө шүргэх, хүрэх), оройн нар, уулын толгой шүүрэх (оройн шингэж буй нар, уулын толгойд ойртох, хүрэх мэт болох) (шилжсэн утга) наслах хорь шүүрч яваа (хорин настай).
шүүрэх [үйл үг]
савтай шингэн зүйлийн гадагш нэвчин гарах, гоожих аарцны шар ус шүүрэх (аарцны шар ус савнаас гадагш нэвчин гарах), шүүрэх шиврэх (хоршоо үг) (шингэн зүйл ганц хоёр дуслаар удаан гоожих) амьтан, ургамлын биеэс ямар нэгэн шингэн зүйл ялгаран гарах цус шүүрэх (цус ялгаран гарах) газрын дороос ус зэрэг шингэн юмны дааварлах, нэвчих ус шүүрэх (газрын гүнээс ус дааварлан нэвчих). шүүс(эн) (нэр үг) шим шим шүүс (хоршоо үг) (шим тэжээл), шим шүүс сайтай (шим тэжээл сайтай) (хуучир.) хурим найр, дайллага цайллага, тахилга тавилгад хэрэглэх хонины болгосон бүхэл мах шүүс барих (зочдод, бүхэл махан идээний зүйл өгөх), шүүс нийлүүлэх хуучир. (а.хамжлага ардаас феодалуудад малаар өгөх татвар б.албан хэргээр өртөөлөн явагсдад, махан хоол нийлүүлэх), шүүс тавих (бүхэл хонины махаар дайлах), хуурай шүүс хуучир. (албаны хүний хоол хүнсийг мөнгөөр төлөх), идээ шүүс (хоршоо үг) (унд цай, бүхэл мах тэргүүтэн зоог), мах шүүс (хоршоо үг) (махан зоог) хоолонд шим шүлт оруулах зүйл шүүс ихтэй (хоолны шүлт их), хөлс шүүсийг нь шахах (а.мөлжиж дарлах, шулах б.зодох, занчих в.хүнийг цаг наргүй ажиллуулж, тамир тэнхээг нь барах).