Үйл үг

шуургалах [үйл үг] шуурга болох, шуурах.
шуурхайдах [үйл үг] хэтэрхий шуурхай болох.
шуурхайлах [үйл үг] хурдан шуурхай хийж гүйцэтгэх, шаламгайлах, түргэвчлэх.
шуух [үйл үг] дээш болгох, дээш сөхөх үсээ шууж боох (үсээ дээш болгон овоолон боох), өмд шуух (өмдний шуумгийг дээш болгох), хаяа шуух (монгол гэрийн хаяаг дээш сөхөх), хормой шуух (дээлийн хормойг дээш болгох), уул үзээгүй хормой шуух ус үзээгүй гутал тайлах (зүйр үг) (юу ч мэдэхгүй, үзээгүй байж сүр бадруулах) (шилжсэн утга) турах мах нь шуух (турж эцэх) (этгээд үг хэллэг) хулгай хийх.
шуух хуучир. [үйл үг] цаас, шаврыг хатаан хөрөг хийх.
шуухайх [үйл үг] шуухгар болох, шоохойх.
шуухгардах [үйл үг] хэтэрхий шуухгар болох.
шуухинатах [үйл үг] хамраар амьсгалах чимээ гарах.
шуухинах [үйл үг] хамраараа амьсгалах чимээ гаргах, шуухирах, шуухитнах хүүхдийн хамар битүүрч шуухинах (хүүхдийн хамар битүүрч амьсгалах чимээ гарах).
шуухирах [үйл үг] шуухинах, шуухитнах.
шуухитнах [үйл үг] шуухинах хамар нь шуухитнах (хамар нь шуухинах).
шушмаатах [үйл үг] шушмаа хүн шиг байдал гаргах.
шушнах [үйл үг] нам дуугаар ам хамхилгүй ярилцах хов жив хэлэх.
шүглэх [үйл үг] нөхцөх хүслэн болох, санаашрал болох ад зэтгэр шүглэх (муу зүйлийн нөлөөнд автах), дон шүглэх (дон тусах, нөхцөх), муу юм шүглэх (ад зэтгэр нөхцөх).
шүгэлдэх [үйл үг] шүгэл үлээх, шүгэл дуугаргах цагдаа шүгэлдэх (цагдаа, шүгэл үлээх, дуугаргах).
шүдлэх [үйл үг] хүн, амьтны шүд ургах, мөн хүүхдийн сүүн шүд унаж дахин ургах хүүхэд шүдлэх (хүүхдийн сүүн шүд унаж байнгын шүд ургах) малын уруулыг сөхөж шүдийг нь хараад, насыг нь мэдэх мал шүдлэх (малын шүдийг нь харж насыг нь мэдэх), морь шүдлэх (морины шүдийг татан харж насыг нь тогтоох) зарим юманд шүд мэт зүйл, ир гаргах, шүдтэй болгох савар шүдлэх (савранд шүд хийх), тармуур шүдлэх (тармуурт шүд хийх), хөрөө шүдлэх (хөрөөний богиноссон ирийг хуурайгаар үрж уртасган дахин ирлэх).
шүлмүүстэх [үйл үг] шилмүүстэх. шүлс(эн) (нэр үг) хүн, амьтны жавжны булчирхайнаас гарах шүүрэл шүлс асгарах (а.шүлс ихээр гарах б.(шилжсэн утга) юманд маш их дурлах, хорхой хүрэх), шүлс гоожих (а.амнаас шүлс урсан гарах б.(шилжсэн утга) хорхойсох, шунал нь хөдлөх), шүлс залгих (а.хорхойсох б.атаархах), шүлс хазах (юманд тэсгэлгүй хүсэх, шунах), шүлсний булчирхай (шүлс ялгаруулах булчирхай), шүлсэндээ цацах (шүлсэндээ хахах), шүлсээ гоожуулахшүлсээ цувуулах (а.шүлсээ асгаруулах б.(шилжсэн утга) хорхойсох, шунах), шүлсээ залгих (а.шүлсээ шимэн, дотогш оруулах б.(шилжсэн утга) хорхойсох, хорхой нь хүрэх), шүлсээ савируулахшүлсээ цувруулах (а.шүлсээ гоожуулах б.(шилжсэн утга) хорхойсон шунах), шүлсээ үсчүүлэх (шүлсээ үсэргэх), шүлсээ хаях (шүлсээ шимж гадагш хаях), аалзны шүлс (аалзны тусгай булчирхайнаас гарах, тор хэрэх наалдамхай бодос), арааны шүлс асгармаар (маш амттай сайхан).
шүлсдэх [үйл үг] юманд шүлс түрхэх, шүлс дусаах гараа шүлсдэх (гартаа шүлс түрхэх), хацраа шүлсдэх (хацраа шүлс болгох, хацартаа шүлс түрхэх).
шүлстэх [үйл үг] шүлсээр норгох (цээрлэн нэрлэх) шүлс өвчин тусах, шүлхийтэх.
шүлтгэнэх хуучир. [үйл үг] элэгсэг найртай зан байдал гаргах.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.