Үйл үг

хуулирхах [үйл үг] хууль дүрэм мэддэг гэж гайхуулах, хууль дүрмээр түрээ барин айлган сүрдүүлэх.
хуульдах [үйл үг] хүнийг ихээр загнан занчих, эрүүдэх (шилжсэн утга) хууль дүрэм дурдаж сүрдүүлэхийг оролдох хуульдах дүрэмдэх (хоршоо үг) (хууль дүрэм ярих, далайлгах).
хуульжих [үйл үг] аливаа ажил хэрэгт журамлан баримтлах тодорхой хууль дүрэмтэй болох, тэр нь хэрэгжиж эхлэх.
хуульсах [үйл үг] хуульдах, хууль дүрмийг ихэд хэрэгсэх хуульсах дүрэмсэх (хоршоо үг) (хууль дүрмийг ихэд хүсэх, хэрэгсэх).
хуульчлах [үйл үг] хууль ёсоор шийдвэрлэх, журамлах, хуулийг ёсчлон биелүүлэх, хууль болгон тогтоох.
хуульших [үйл үг] хуулийн шинжтэй болох.
хуумгайдах [үйл үг] хэтэрхий хуумгай, хөнгөн болох хэлсэн нь хуумгайдах (хэлсэн зүйл нь хэт хуумгай болох).
хуумгайлах [үйл үг] хуумгай зан байдал гаргах, юмыг омтгойлон үзэх.
хуумгайрах [үйл үг] хуумгай зантай болох.
хуумгайтах [үйл үг] хуумгай зан гаргах, хуумгайрах. хуур хөгжим. арал, цар, чих, тэвх, утас зэргээс бүтсэн, хөвчит нумаар хөрөөдөн дуугаргах хөгжмийн зэмсэг янз хэлбэр, төрөл зүйл олон морин хуур (хуурын чихний дээд талд морины толгойг сийлэн гаргаж, чавхдас, нумны хөвчийг морины сүүлний хялгасаар хийсэн, монгол үндэстний нэгэн зүйл хөгжмийн зэмсэг), хулсан хуур (хулсаар хийсэн нэг зүйл хуур), хялгасан хуур (хялгасаар нумын хөвчийг хийсэн хуур), хэл хуур (хулсаар хийсэн жижиг хуур), хуур барих (хуурын зүйлээр хөгжимдөх), хуур дарах (а.хуур татах б.баян хуур, төгөлдөр хуур зэрэг даруулт хөгжмийн зэмсгээр хөгжимдөх), хуур тааруулах (а.хуур хөглөх б.олон хуурын хөгийг нийлүүлж хуурдах бэлтгэл хийх), хуур татах (хөвчит нумаар хуурын утсыг хөрөөдөн дуугаргаж ая гаргах), хуур хөглөх (хуурын ая хөгийг тааруулж, тохируулах), хуур хуурдах (хуураар хөгжимдөн ая гаргах), хуур хэлгийрэх (хуурдаж байгаа ая алдагдаж, солгой дуу гарах), хуурын ая (хуур хуурдахад үүсэх ая эгшиглэн), хуурын арал (дээд үзүүрт нь чих шургуулж, доод үзүүрт нь бортого торгосон, хуурын утсыг тэлэх иш мод), хуурын бариул (хуурын арлын дундах атгах хэсэг), хуурын бортого (хуурын толгой), хуурын бүрээс (хуурын царыг бүрсэн могойн арьс зэрэг), хуурын нум (хуурын утсыг хөрөөдөн дуугаргах хялгасан хөвчтэй, махир хулс), хуурын толгой (хуурын арлын доод талд залгасан, нэг талдаа бүрээстэй, нөгөө тал нь задгай бортого шиг хөндий хэрэгсэл), хуурын тэвх (утас цар хоёрын завсарт хавчуулж хөндийрүүлдэг бяцхан тээг), хуурын үлгэр (хуурын эгшгэнд аялгуулан ярьдаг үлгэр), хуурын хил (хуурын нумыг хөвчлөн байгаа хялгас), хуурын цар (хуурын бүрээс, хуурын бүрээсийг нөмөргөх хөндий хүрээ), хуурын чих (хуурын арлын дээд үзүүр орчмоор шургуулсан, утсыг өлгөх шон, хуурыг хөглөх бяцхан мод), дуу хуур (хоршоо үг) (дуу хөгжим),
хуурайдах [үйл үг] хэтэрхий хуурай болох, хатах газар хуурайдах (газар хэтэрхий хуурай болох, гандаж хатах).
хуурайдах [үйл үг] төмөрлөгийн зүйлийг хуурайгаар үрэх төмөр хуурайдах (төмрийг хуурайгаар үрэх).
хуурайлах [үйл үг] нойтон чийгтэй юмыг хатааж хуурай болгох нар салхинд гаргаж хуурайлах (нойтон юмыг нар салхинд тавьж хуурай болгох) норсон нойтон юмыг, хуурай юмаар солих, халах хүүхэд хуурайлах (нялх хүүхдийн шээстэй даавууг, хуурай даавуугаар солих) (шилжсэн утга) юмыг дуустал цөлмөж үгүй хийх тавгийн идээ хуурайлах (тавганд хийсэн идээг дуустал идэх).
хуурайсах [үйл үг] хуурай байдалтай болох ам хуурайсах (ам хуурай байдалтай болох).
хуурайших [үйл үг] хуурай шинжтэй болох үс хуурайших (үс хуурай шинжтэй болох).
хуурамчдах [үйл үг] хэтэрхий хуурамч болох, хуурамч зан байдал нь хэтрэх, дэндэх.
хуурамчлах [үйл үг] хуурамч зан байдал гаргах, хуурч мэхлэх.
хуурах [үйл үг] арьс, хальс, холтос зэрэг юм, мөн наасан цавуудсан юм өөрөө аяндаа салах,
хуурах [үйл үг] худал зүйлд итгүүлэх, мэхлэх нөхрөө хуурах (а.анд найзаа мэхлэх б.ханилснаа мэхлэх), үгээр хуурах (гоё сайхан үгэнд итгүүлж мэхлэх), хуурах мэхлэх
хуурах [үйл үг] хоол идээний зүйлийг халуун галд хайрч болгох тогоонд хуурах (халуун тогоонд хайрч болгох), хуурсан хоол (хуурч болгосон хоол).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.