Үйл үг

харилах [үйл үг] охин нь харьд очих харилхах харийн хэмээн үзэх.
харилхах [үйл үг] харь хүний зан байдал гаргах, хүнийрхэх. харилцаа(н) (нэр үг) харилцах үйлийн нэр, хэлхээ холбоо тогтоох ажиллагаа харилцаа таслах (ямар ч хэлхээ холбоогүй болох), харилцаа тогтоох (хэлхээ холбоо үүсгэх), харилцаагаа өргөтгөх (хэлхээ холбоогоо зузаатгах, харилцан нэвтрэлцэх ажиллагаагаа улам өргөжүүлэх), агаарын харилцаа (агаараар холбогдох байдал), ах дүүгийн харилцаа (ах дүү мэт хэлхээ холбоо), гадаад харилцаа (бусад улс оронтой тогтоосон хэлхээ холбоо), дипломат харилцаа (улс хоорондын албан ёсны гадаад хамтын ажиллагаа), зам харилцаа (төрөл бүрийн тээвэр хийх ажиллагаа), захидал харилцаа (шуудангийн бүхий л хэлхээ холбоо), нийгмийн харилцаа (эдийн засаг, нийгэм, улс төр, соёлын үйл ажиллагааны үйл явцад нийгмийн бүлэг анги, үндэстний хооронд тогтоох олон янзын холбоо), нөхөрсөг харилцаа (найрсаг дотно харилцаа, нөхөр ёсны харилцаа), нууц харилцаа (далд харилцаа), олон улсын харилцаа (олон улс орны хоорондын хэлхээ холбоо), соёлын харилцаа (соёлын холбоо), утсан харилцаа харилцаа. (цахилгаан утсаар нэвтрэлцэх үйл ажиллагаа), хувийн харилцаа (хувь хүмүүсийн хоорондын харилцаа), худ урагийн харилцаа (гэрлэлтээс үүсэх хүү болон охины талын хүмүүсийн хоорондын харилцаа), шууд харилцаа (дам бус харилцаа), эдийн засгийн харилцаа (хөрөнгө мөнгө, санхүүгээс үүдсэн харилцаа) харилцаа дуу (хоёр этгээд бадаг бадгаар нь ээлжлэн дуулах дуу), харилцаа
харилцах [үйл үг] хүмүүс хоорондоо холбоо барих, уулзах, бие биедээ юм өгөх, авах биеэр харилцах (биеэр уулзах), бөмбөг харилцах (бөмбөгийг бие бие рүүгээ өгч наадах), захидлаар харилцах (бие биедээ захидал бичилцэх), шуудангаар харилцах (шуудангаар холбогдох), харилцах данс (банк, хадгаламжийн касснаас мөнгө авах болон тэдгээрт өгч хадгалуулах данс) юмыг өөр хоорондоо шилжүүлэх харилцах сав (ёроолоороо хоорондоо холбоотой хоёр сав), харилцах шуудуу (цэрэг армийн хориглолтын байрыг удирдлагын байртай, мөн ар талтай бие бүрэлдэхүүн далдуур шилжин явж харилцахад зориулсан, хоёр талаар нь шороо овоолсон нарийн шуудуу маягийн хориглолтын төхөөрөмж), гадаадтай харилцах (гадаадтай нэвтрэлцэх, гадаадтай холбогдож ажил хэрэг явуулах), шууд харилцах (дам бусаар холбогдох) бие биедээ харилцан ашигтай болзол (харилцаа үүсгэсэн талуудын аль алинд нь ашигтай болзол), харилцан буудалцах (ээлжлэн буудалцах, нэг нэг рүүгээ буудах), харилцан дайсагнах (бие биеээ хорлох, бие биедээ муу санах), харилцан золгох (бие биеийн гэрт айлчлах), харилцан зөвшөөрөлцөх (талууд хэн хэн нь зөвшөөрөх), харилцан туслах (нэг нэгэндээ туслах), харилцан үгүйсгэх (хэн хэнийгээ үгүйсгэх), харилцан хэлэлцэх (хэн хэнийхээ санаа бодлыг сонсох, хамтран ярилцах), харилцан хянах (хэн хэнийхээ хэрэг явдал, үйлд хөдлөлийг анхааран харах), харилцан ярилцах (нэг нэгэнтэй ярих, санаа бодлоо хуваалцах).
харимжлах [үйл үг] хариулах, хариу өгөх.
хариулах [үйл үг] буцаах гэрт нь хариулах (гэрт нь буцаах), нутагт нь хариулах (нутагт нь буцаах), мэх хариулах (учраа бөхийн хийсэн мэхийг дагуулан хариу мэх хийж унагах) намдаах, бууруулах хавдар хариулах (хавдрыг зогсоох), эрчийг нь хариулах (эрчийг нь буцаах) буцаавал зохих зүйлийг өгөх мөнгө хариулах (үлдсэн мөнгийг нь буцааж өгөх).
хариулах [үйл үг] малыг бэлчээрлүүлэн маллах хонь хариулах (хонийг тууж бэлчээх), мал хариулах (мал сүргээ сүргээ бэлчээрт маллах) бусдын байдлыг хянаж ажиглах, түүнийгээ ашиглах хүний нүд хариулах (бусдын хараанаас далдуур, бусдыг сэрэмжгүй, анзааргагүй байх үеийг нь ашиглах).
хариулах [үйл үг] архийг дахин нэрэх.
хариулах [үйл үг] хариу хэлэх, хариулт өгөх амаар хариулах (өөрийн амаар өгөх хариулт), бичгээр хариулах (цаасан дээр бичиж хариу өгөх), дурамжхан хариулах (дургүй янзтай хариу өгөх), зоригтой хариулах (айж ичилгүйгээр хариу өгөх), түгдэрч хариулах (бага зэрэг ээрч, гацаж хариу өгөх), цухалдангуй хариулах (бачимдсан байдалтай хариу өгөх), цээжээр хариулах (юм үзэж харалгүй, өөрийн бодлоор хариу өгөх), өндөр дуугаар хариулах (чанга дуугаар хариулт өгөх) тусалж дэмжсэний хариуг өгөх, ачлах, тус
хариуцах [үйл үг] ямар нэг ажил, үүрэг даалгаврыг бие даан авах, өөртөө үүрэг болгон авах хариуцах хүнгүй (хариуцлагыг хүлээх хүнгүй), хариуцах чадвар (насанд хүрсэн хүний мэдрэл сэтгэц бүрэн эрүүл, өөрийн хийж байгаа үйл ажлаа ухамсарлан ойлгож хариуцах чадвар), хариуцсан ажил (өөрөө гүйцэтгэхээр дааж авсан ажил), ажлын чанарыг хариуцах (ажил хэргийг сайн хийж гүйцээнэ гэж биедээ үүрэг хүлээх), зардлаа хариуцах (шаардагдах зардлыг өөрөө хариуцан төлөх), толгойгоороо хариуцах (бүгдийг өөрийн биеэр хариуцах), үйлдсэн хэргээ хариуцах хууль. (хийсэн хэргээ өөрөө хүлээх, хэргээ хүлээх).
хариуцах [үйл үг] эсэргүүцэх, мөчөөрхөх, эсэргүүцэл тавих арцан хариуцах (мөчөөрхөлдөн эсэргүүцэх), эсэргүүцэн хариуцах (эсрэг хандах).
харих [үйл үг] гэр, нутагтаа буцах, эгэх гэртээ харих (гэртээ буцах), нутагтаа харих (нутагтаа буцах) буцаж онгойх хаалга харих (хаалга дэлгэгдэх, буцаж хаагдах) буцаж асгарах харьж асгарах (хальж асгарах, буцаж асгарах) хатуу чанар сулрах төмрийн хат харих (төмрийн хатуу чанар сулрах, төмөр уярах), зориг харих (зориг мохох), эрч харих (эрч сулрах), илч нь харих (илчгүй болох) дарагдах, буурах, багадах, намдах харих урвал (химийн нэг зүйлийн урвал), хаван харих (хаван буурах), өвчин харих (өвчин намдах) (шилжсэн утга) буурах, доройтох, ядрах ид харих (ид чадал буурах), чадал харих (чадал доройтох), нас харих (нас хөгшрөх), од нь харих (ажил үйлс нь бүтэлгүйтэх, аз хийморь нь үл ивээх) (шилжсэн утга) ирт юмны ир, үзүүр мятрах хутганы ир харих (хутганы ир мохох).
харлах [үйл үг] юмны өнгө хар болох харлаж харагдах (хар өнгөтэй болж харагдах), газар харлаж байна (цас цоохортох, газар гэсэх), утаанд харлах (утаанд идэгдэн хөө болон хар өнгөтэй болсон байх) (шилжсэн утга) муу байдалтай болох, ажил хэрэг бүтэлгүйтэх, үл өөдлөх харласан юм болох (бүтэлгүй юм болох, бүтэлгүйтэх), бүр харлажээ (баларчээ), гол харлах (ихэд харамсах, аягүй болох) (шилжсэн утга) юм хуучрах, хиртэх хувцас харлах (хувцас хиртэх) (шилжсэн утга) олон юм нэлэнхүйдээ бараалж харагдах (шилжсэн утга) өлсөх цангах зэргээс бие эвгүйрхэх, хэвийн биш болох дотор харлах (а.цээжин дээр аягүй болж өвдөх б.(шилжсэн утга) сэтгэл санаа муу болох), нүд харлах (нүд бүрэлзэн, юм үзэхгүй болох) (шилжсэн утга) харь газар визийн хугацаа хэтэрч хууль бусаар орогнон ажиллах.
харлах [үйл үг] эргэн тойрноо харах. хармаа(н) (нэр үг)(ярианы үг, хэллэг) халаас хармааны хулгайч (бусдын хувцасны халааснаас хулгай хийж гаршсан хүн) айлын илүү өрөө айлын хармаа өрөөнд амьдрах (айлын нэг өрөөг хөлслөн амьдрах).
хармах [үйл үг] хамах, шүүрдэх хог хармах (хог хамах, шүүрдэх), өвс сүрэл хармах (өвс сүрэл хамж цуглуулах) (шилжсэн утга) үгүй болтол нь цөлмөн авах хамаг мөнгийг хармаж авах (хамаг мөнгийг нь цөлмөж авах, бүгдийг хуу хамах, авах).
хармуурдах [үйл үг] өвс тариа зэргийг хармуураар хамах.
харсах [үйл үг] үл бүтэх явдал тохиолдсонд гэмшин зовинох, хорсох, хар буух (шилжсэн утга)
харсдах [үйл үг] хэтэрхий харс болох, харсын учир тохиромжгүйдэх.
харуудах [үйл үг] хэтэрхий харуу болох, хэтэрхий харуу учир зохисгүйдэх.
харуулдах [үйл үг] ирэхийг нь горилон харж хүлээх өдөржин харуулдах (өдрийн турш ирэхийг нь хүлээх) бусдын хийж байгаа үйл ажлыг ажиглан тагнаж харах бусдын байр байдлыг харуулдах (бусдын байр байдал, үйл хөдлөлийг ажиглан харах, тандах).
харуулдах [үйл үг] харуулаар өөлөх, засах банз харуулдах (банз харуулаар өөлөх), харуулдах суурь машин (хавтгай болон хэлбэрт гадаргыг тэгшилдэг төмөрлөг зорох болон мод боловсруулах суурь машин).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.