Үйл үг

халих [үйл үг] агаарт өндөрт хөөрч эргэлдэн нисэх бүргэд халих (бүргэд агаарт эргэлдэн нисэх), халин дүүлэх (эрх дураараа эргэлдэн нисэх), халин нисэх (тэнгэрт дүүлэн нисэх), элэх халих (хоршоо үг) (агаарт дураараа дүүлэн нисэх).
халих [үйл үг] өндрөөс унах, ойчих модноос халих (өндөр модноос ойчих), хавцлаас халих (өндөр хадан хавцлаас нисч унах), эмээлээс халих (мориноос унах).
халмах [үйл үг] морь, тэмээ зэрэг амьтан урд хөлөөрөө хаман цавчих.
халтандах [үйл үг] хэтэрхий халтан болох, халтны учир зохимжгүйдэх гар нь халтандах (гар нь халтар болох).
халтантах [үйл үг] халтан болох, халтар болох.
халтардах [үйл үг] хэтэрхий халтар байх, халтарын учир зохимжгүйдэх.
халтарлах [үйл үг] халтар болгох, бохиртуулах, хир болгох шал халтарлах (шал халтар болгох, бохирдуулах), хана халтарлах (хана халтар болгох) (шилжсэн утга) үсэг бичиг муу мэдэх бичиг халтарлах (бичиг бага зэрэг гадарлах), хэл халтарлах (гадаад хэл бага сага гадарлах) (шилжсэн утга) юмыг хам хум хийж оромдох, эхэлсэн төдий болох.
халтартах [үйл үг] халтар болох, хир болох шал халтартах (шал заваарах), гар халтартах (гар халтар болох, гар бохирдох), хувцас халтартах (хувцас халтар болох, хир болох).
халтганах [үйл үг] загасны шарвалзан хөдлөх (шилжсэн утга) хүний дотнолох, элэгсэглэх, эелдэг ааш зан гаргах, эелдэг аашлах халтганах шилтэгнэх (хоршоо үг) (тэсгэлгүй дотнолох, элэгсэг загнах).
халтидах [үйл үг] хэтэрхий халти болох, халтийн учир тохиромжгүйдэх.
халтирах [үйл үг] гишгэсэн газарт хөл тогтохгүй гулсах, тэших хутга, шөвөг зэрэг мэсийн ир, үзүүр мохсноос хазгай тусах хутга халтирах (хутганы ир мохсноос юмыг зүсэж даахгүй гулгах) (шилжсэн утга) харахаас халгах нүд халтирах (харж чадахгүй халгах, эгцлэн харж чадахгүй байх) (шилжсэн утга) буруу хэлэх, хазгай хэлэх хэл халтирах (а.буруу хазгай хэлэх б.хэлэх ёсгүй үгийг хэлж гэнэдэх), хэл халтирахаар хөл халтирсан нь дээр (цэцэн үг) (үг хэлээ бодож ярих хэрэгтэй).
халтичих [үйл үг] байн байн халтирах.
халтчих [үйл үг] модны дурс, холтос мэтийг энд тэндээс нь халтартуулан хуулах энд тэнд будах, хиртүүлэх зураг халтчих (зураг эрээчих, энд тэнд будах), цаас халтчих (цаас эрээчих) (шилжсэн утга) үсэг бичгийг халт мөлт гаргаж унших захиа халтчих (захиа уншсан болох), үсэг халтчих (үсэг халт мөлт сараачих) бичиг зохиолын эхийг цоохорлох төдий эхлэх.
халуудах [үйл үг] хэтэрхий халуун болох гэр халуудах (гэр хэтэрхий халуун болох, гэр дэндүү халж бие тавгүйрхэх), рашаан халуудах (рашаан ус хэтэрхий халуун байх).
халуурах [үйл үг] хүн амьтны биеийн ердийн халуун гадна дотны нөлөөлөл, өвчний улмаас үүдэн нэмэгдэх бие халуурах (биеийн халуун нэмэгдэх).
халуурхах [үйл үг] халуун байна гэж баашлах (шилжсэн утга) хүний биеэ тоон сагсалзах, омгорхох, онгирох.
халуусах [үйл үг] халуутах.
халуутах [үйл үг] улмаар халуун болох, хэт халуун байх байр халуутах (байр улам халуун болох).
халууцах [үйл үг] халуунд бие халж бэрхдэх, эвгүй болох, бие ердийн халууны хэмээс хэт
халхавчлах [үйл үг] байгалийн элдэв үзэгдэл, араатан амьтан зэргээс хамгаалж халхавч барьж халхлах (шилжсэн утга) ямар нэгэн гэмт этгээд, түүний хийсэн хэргийг нуун далдлах,

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.