Үйл үг

талхих [үйл үг] морь малыг байнга эдэлж харшаах, зовоох морио талхих (морио гамгүй эдлэн зовоох) (шилжсэн утга) дарлах, зарцлах, тарчлаан зовоох ард түмнийг талхин зовоох (ард түмнийг дарлан зовоох) (шилжсэн утга) юмыг хэрэггүй юманд эдэлж мохоох, гамгүй эдлэх.
талхлагдах [үйл үг] юм үнгэгдэн хэмхэрч нунтаг болох (шилжсэн утга) сүйдэх бэлчээр талхлагдах (бэлчээрийн даац хэтэрч ямар ч үржил шимгүй болох, малын хөлөөр өвс ургамал нь сүйдэх), малын хөлд талхлагдах (газар, хөрс шороо малын хөлд нэрвэгдэх, ямар ч үржил шимгүй болох) (шилжсэн утга) бусдын эрхэнд дарлагдан зовох.
талхлах [үйл үг] нунтаглах, нунтаг болгох ааруул талхлах (ааруул бутлах, ааруул нунтаглах), эм талхлах (эм нунтаглах).
талхлах [үйл үг] айл амьтныг хөл үймээнээр дарах, нэрвэн сүйтгэх.
талцах [үйл үг] тал болох, хоёр хэсэг болох, хоёр тал болж хуваагдах талцан тоглох (хоёр тал болон тоглох), талцан тэмцэлдэх (үзэл бодол, үйл хэргээрээ хоёр талд хуваагдан тэмцэлдэх).
тамаалах [үйл үг] тойрон хүрээлэх.
тамах [үйл үг] олс, ноос зэрэг задгай юмыг эрчлэн алгадаж нийлүүлэх, томох дээс тамах (дээс томох), олсоор татлага тамах (олсоор татлага томох), зээг тамах (нарийн дээс томох), олс тамах (олс эрчлэх), утас тамах (утас эрчлэх) шоодсон. хүний хөлөө солбиулан гуйван явах.
тамах [үйл үг] зам муруйх, тойрох.
тамах [үйл үг] авын орхигдсон, үлдсэн газрыг түргэвчлэн хураан авах, хумих.
тамбарах [үйл үг] хөл мэдрэлгүй болох.
тамгалагдах [үйл үг] тамгаар баталгаажих тэмдэглэгдэх.
тамгалах [үйл үг] албан бичигт тамга дарж баталгаажуулах бичиг тамгалах (бичиг дээр тамга дарах) морь малдаа тэмдэг тавих адуу тамгалах (адууны хаа, гуя, хондлой зэрэгт халаасан тамгаар хайрч тэмдэг тавих) газар тамгалах малгүй (ядуу хоосон) хуучир. ялтанд тамга дарах.
тамгалах [үйл үг] хуучир. ном бичиг барлах.
тамирдах [үйл үг] биеийн тамир доройтох, тэнхээ муудах тамирдаж ядрах (бие махбод доройтон ажил явдалдаа сульдах), тамирдан доройтох (хүч тэнхээ бууран муудах), бие тамирдах (биеийн тамир тэнхээ муудаж, сул дорой болох) эцэх, цуцах, тамир хүрэхгүй, чадал тэнхээ нь гүйцэхгүй болох уул өөд гарахдаа тамирдах (уул өөд гарахдаа эцэж ядрах).
тамиржих [үйл үг] тамир тэнхээ орох, тамир суух тамиржиж эхлэх (тамир сууж эхлэх), хурдан тамиржих (хурдан тамир тэнхээ суух) (шилжсэн утга) юмыг эргэцүүлэн боддог болж хэрсүүжин ухаажих.
тамлагдах [үйл үг] тамлалд өртөх, хүний эрх мэдэлд үйлээ үзэж, зовлон зүдгүүр эдлэх тамлагдан зовох (тарчлан зовох, дарлагдан зовох), тамлагдан тарчлах (зүйл бүрийн тарчлал зовлон эдлэх).
тамлах [үйл үг] тарчилган зовоох тамлаж алах (зүйл бүрээр тарчилган алах), тамлан зовоох (янз бүрээр тарчлаан зовоох), зэрлэгээр тамлах (харгис хатуугаар зовоох) эрүү тулгах (шилжсэн утга) ор нэр төдий хийх, халтуурдах.
тампуулах [үйл үг] тампуунд хийх.
тамсаглах [үйл үг] тансаглах.
тамтаглах [үйл үг] юмыг тамтаг зэмдэг, хэрэгцээгүй болгох (шилжсэн утга) чанар муутай хийх, үйлдэх, оронцоглох оёх гэж тамтаглах (оёх гэж оромдох).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.