Үйл үг

өнгөцдөх [үйл үг] хэтэрхий өнгөц болох, хэтэрхий өнгөц болсноос зохисгүйдэх бүтээлгэ өнгөцдөх (бүтээлгэ нимгэдэх).
өнгөцлөх [үйл үг] эсгий гудсыг бүрж өнгө татах юманд өнгө оруулах.
өнгөцлөх [үйл үг] халхлах төдий бүрхэх, нимгэн үйлдэх цас өнгөцлөх (цас тухайн зүйлийг маш нимгэн хучих), өнгөцлөн будах (тухайн зүйлийг нимгэхэн, далдлах төдий будах) (шилжсэн утга) хөнгөн хуумгай хандах ажлаа өнгөцлөх (ажлаа хагас дутуу, хааш яаш хийх).
өнгөчлөх [үйл үг] сайхныг нь шилэх, сорчлон авах бараа өнгөчлөх (бараанаас гоё сайхныг нь сонгох), өнгөчлөн шилэх (өнгөтэй өөдтэйг нь шилж авах) (шилжсэн утга) бялдуучлан зусардах өнгөчлөн үзэх (ялгаварлан үзэж, бялдуучлах).
өнгөших [үйл үг] өнгө зүс сайжрах царай нь өнгөших (царай нь өнгөлөг харагдах, цог жавхаатай байх) малын тарга тэвээрэг нэмэгдэх мал өнгөших (мал таргалах).
өнгөшрөх [үйл үг] өнгө орох, шингэх хүн, малын өнгө зүс сайжрах хонь өнгөшрөх (хонины тарга тэвээрэг нэмэгдэх).
өндийх [үйл үг] хэвтэж байсан хүн суух сууж байсан хүний босох өндийж давхих (эмээл дээрээ босож дөрөө жийн давхих) мал амьтны босохоор оролдох хүн өсгийгөө өргөж, өндөр болох өлмий дээрээ өндийх (өсгийгөө өргөж, өлмий дээрээ зогсох) хэвтээ зүйлийн өрөөсөн тал дээш болох, дөрдийх чулуу өндийх (чулууны аль нэг тал дээш өргөгдөх) (шилжсэн утга) дэвшин дээшлэх амьдрал нь өндийх (амьдрал дээшлэх). өндөг (өндгөн) (нэр үг) амьтан, ургамлын эр эм бэлгийн эсээс бүрэлдсэн үржлийн үр, тэжээвэр тахианы эр эстэй нийлээгүй өндгөн эс өндгөн эс (а.эм бэлгийн үрийн эс б.ургамлын тоос хүртэх эс) жигүүртэн, мөлхөгч зэрэг амьтдын эр эм бэлгийн эсээс бүрэлдсэн, гадуураа хальстай, зууван хэлбэртэй бөөрөнхий үр төл өндөгний тахиа (олон өндөг гаргадаг тусгай үүлдрийн тахиа), өндөгний хальс (өндөгний гаднах хатуу бүрхүүл), өндөгний зулам (өндөгний хатуу хальсны дотор талд байх нимгэн хальс), өндөгний уурагөндөгний шар (өндгөн доторх шингэн шар зүйл), өндгөний цагаан (өндөгний шарын гадуурх тунгалаг эд), өндгөө дарах (жигүүртэн биеийнхээ илчээр өндгөө дарж нэвчүүлэх), өндөг нэвчихөндөг дэлбэрэхөндөг хагарах (ангаахай хатуу хальсаа цоолох), өндөг зулзага (хоршоо үг) (жигүүртэн болон мөлхөгч зэрэг амьтдын үр төл), өндгөө дарсан шувуу шиг (ямар нэгэн зүйлийг ихэд хайрлан хамгаалж өмгөөлөх байдал), өндөгнөөс яс эрэх, өөхнөөс шөрмөс эрэх (зүйр үг) (болж бүтэхгүй зүйл хийх), өндгөө хамгаалах шувуу чонын нүдийг сохолдог (зүйр үг) (зориг шулуудвал хүчтэй дайсныг дарж чаддаг) өндөг хэлбэртэй, эсвэл өндөгний өнгө шиг өндгөн хацар (нүдний доорх хоёр түгдгэр хацар), өндгөн чулуу (усанд элэгдэж мөлгөр болсон өндөг шиг хэлбэртэй чулуу), өндгөн цагаан (чингис хааны тахилгын нэг зүйл эрдэнийн цагаан морины хүндэтгэл), өндгөн сүй хуучир. (эцэг эх нь хүүхдүүдээ эхийн хэвлийд байхад болон нялх үед нь хожим гэрлүүлэхээр хэлэлцэн тогтсон ургийн болзоо), өндгөн сүй тавих (ярилцаж тохирсон охины гэрт хүүгийн эцэг эх очиж ургийн болзоог бататган хадаг барих), өндөгний хагсмал бин (жигнэсэн буудайн гурилд өндөг чихэр хийж хайрсан биш), өндгөн хэв (буудайн гурилд тахианы өндөг, гурил хольж маалингын тосонд жигнэсэн нэг төрлийн хоол), өндгөн мөөг (ургамал судлал) (хогонд дарагдсан ялзарсан модны орчимд ургах, орой нь цагаавтар, дотроо бараан өнгөтэй мөөг).
өндөглөх [үйл үг] амьтны өндөг гаргах, төрөх өндөглөх цаг ойртох (төрөх цаг ойртох), өөдлөх айлын саравчинд шувуу өндөглөнө, уруудах айлын саравчинд шувуу баана (зүйр үг) (аливаа бүхэн цаанаа ямар нэгэн учир шалтгаантай).
өндөгнөх [үйл үг] байн байн өндөлзөх.
өндөлзөх [үйл үг] байн байн өндийн тогтворгүй байх өндөлзөн харах (байн байн өндийж харах), өндөс өндөс хийх (өндөлзөн байх), мал гэвэл хотос хийх, мах гэвэл өндөс хийх (цэцэн үг) (ажил хийе гэхээр залхуурч хойргошоод, идье гэхээр урагш дайрах) (шилжсэн утга) яарч тэвдэх суудал дээрээ өндөлзөх (яарч сандран гарахыг завдан суух). өндөр (тэмдэг нэр)нам гэдгийн эсрэг утга, аливаа зүйл босоо тийшээ, зай ихтэй өндөр газар (а.далайн түвшнөөс их хэмжээгээр өргөгдсөн газар б.газрын гадаргууны хувьд уул, даваанаас нам, тал хөндийгөөс өндөрлөг газар), өндөр нуруу (босоо урт нуруу), өндөр хавьс (хүн, амьтны хамгийн урт дөрвөн хавирга), өндөр хад (бусад хаднаасаа урт, босоо хад), өндөр сүрлэг (сүр бараа ихтэй байдал),
өндөрдөх [үйл үг] хэтэрхий өндөр болох, хэтэрхий өндөр болсноос зохисгүйдэх.
өндөржих [үйл үг] аажмаар өндөр болох амжилт нь өндөржих (амжилт нь ахих), барааны үнэ өндөржих (бараа бүтээгдэхүүний үнэ ханш алгуур ихсэх).
өндөрлөх [үйл үг] өндөр болгох, дээш нь сунгах ачаа өндөрлөх (а.машин тэрэг чиргүүлээ дээш нь улам өндөр болгох б.ачсан зүйл дээрээ дахин нэмэх), шалаа өндөрлөх (шалаа улам өндөр болгох, зузаалах).
өндөрлөх [үйл үг] хурал цуглаан, найр хурим дуусах, тарах дугараа өндөрлөх (дуулж дуусах), хурал цуглаан өндөрлөх (хурал цуглаан дуусч тарах), найр өндөрлөх (найр дуусах), ирсэн гийчин буцдаг, эхэлсэн найр өндөрлөдөг (зүйр үг) (аливаа зүйл тарж дуусах).
өндөрсөх [үйл үг] улам өндөр болох нэмэх өсгий өндөрсөх (өсгий улам өндөр болох), үнээ өндөрсгөх (бараа бүтээгдэхүүний үнэ ханшийг нэмэх).
өндөртөх [үйл үг] өндөр болох шинж илрэх суурь нь өндөртөх (суурь нь өндөр байдалтай харагдах).
өнжих [үйл үг] өдрийг өнгөрүүлэх байрандаа өнжих (тухайн өдөр гадагш гаралгүй байрандаа байх), хонох өнжих (хоршоо үг) (тухайн газарт өдөр шөнийг өнгөрүүлэх) цаг хугацааг нөгцөөх, өнгөрөөх алгасах жил өнжөөх өнжсөн талбай (нэг жил, түүнээс дээш хугацаанд хугацаанд тариа, ногоо тариагүй талбай), жил өнжөөд тугаллах үнээ (жил алгасан тугаллах үнээ).
өнөжих [үйл үг] өнө болох өнөжих батжих (хоршоо үг) (үүрд мөнх болох).
өнөөдөх [үйл үг] аливаа хэрэг явдлыг хийхэд эртдэх.
өнөрдөх [үйл үг] хэтэрхий өнөр болох, олдох хүн ам өнөрдөх (хүн ам олон болох).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.