Үйл үг

нурамтах [үйл үг] нурамтай болох.
нурамших [үйл үг] нурам шинжтэй болох.
нурах [үйл үг] хад чулуу, эрэг зэрэг байгалийн тогтоц өөрчлөгдөх элс нурах (элс гулсан унах) бүтээн босгосон зүйл эвдэрч унах барилга нурах (барьж босгосон зүйл тарж эвдрэх), нурах байшинд нэг мод тус болохгүй (эвдрэн унаж буй зүйлийг өөд татаад ч нэмэргүй гэсэн санаа), тэнгэр нурах мэт дуу (тэнгэр нурж буй мэт их дуу чимээ), үйл ирэхэд уул нурах (дараалсан олон зовлон зүдүүр тохиолдох), өндрийн эцэст нурах, төрсний эцэст үхэх (зүйр үг) (жам ёсоороо болох) арьс, хөрс нимгэн газраараа нялцайж улайх (шилжсэн утга) төлөвлөсөн ажил, үйл хэрэг тасрах найдвар нурах (болж бүтэх байх гэсэн зүйл бүтэмжгүй болох), төлөвлөгөө нурах (төлөвлөгөө биелэхгүй байх) (шилжсэн утга) төрийн байгууллага унах, мөхөх (шилжсэн утга) нас барах бие нурах (үхэх).
нургилах [үйл үг] намуухан жигд дуугарах адуу малын нэг хэмээр зөөлөн явах цай зэргийн зөөлөн буцлах.
нургих [үйл үг] намуухан, жигд дуугарах нугас нургих (нугас шувуу нэгэн жигд намуухан дуугарах) бороо зөөлөн орох нургин орох (намираа бороо орох) адуу малын нэг хэмээр хөнгөн зөөлөн явах нургисан явдалтай морь (жигд, зөөлөн явдалтай морь) (шилжсэн утга) зөөлөн буцлах элс зэргийн жигд төөнөн гулсан нурах.
нурмаганах [үйл үг] нурмагар байдалтай болох.
нурмагардах [үйл үг] хэтэрхий нурмагар болох, нурмагар учир зохимжгүйдэх.
нурмайх [үйл үг] нурмагар болох, сэргэлэн цовоо биш байдалтай харагдах нурмайн суух (нурмагар байдалтай суух).
нуруувчлах [үйл үг] ажлын ихэнх хувийг хийж дуусгах ажлын голыг нуруувчлах (ажлын гол, дийлэнх хувийг хийж дуусгах) голлох үйлдэл үзүүлэх нуруувчлан гүйцэтгэх (тухайн ажил хэргийг гүйцэтгэхэд голлох үүрэгтэй оролцож бүтээх).
нуруувчлах [үйл үг] нуруувч өмсөх.
нуруулах [үйл үг] уул, давааны нуруу газраар дамжин явах нуруулан бэлчих (мал сүрэг уул, давааны нурууг дамжин идээшлэх).
нуруулах [үйл үг] модыг нуруундаа түшиг болгон барьж явах юмыг нуруу болгож далагнан хураах тариа нуруулах (тариаг нуруу болгон хураах).
нуруулдах [үйл үг] нуруу болгож хураах өвс нуруулдах (бухал болгосон өвсийг нуруу болгон хураах), бухалдаж нуруулдах (бухал, нуруу болгон хураах), шороо нуруулдах (шороог нуруу болгон овоолох) юмыг нуруун дээрээ тавьж зөөх.
нуруулдах [үйл үг] ажлын талыг дуусгах, хийх төв шударга байдлыг эрхэмлэн баттай баримтлах.
нуруутах [үйл үг] юманд нуруу, хяр гарах.
нурших [үйл үг] нэг зүйлээ олон дахин давтан, сунжруулан ярих нуршин тайлбарлах (дахин дахин тайлбарлах), явших нурших (хоршоо үг) (үглэн янших) хуучир. бусдад халдах нуршин ноцох (үг хэлээр түрэмгийлэн дайрах).
нуршлах [үйл үг] байн байн нуршин ярих нуршлах зантай (байн байн нуршин ярьдаг зантай).
нуршуудах [үйл үг] ярьж хэлсэн үг хэтэрхий нуршуу болох.
нуршуутах [үйл үг] нуршуу болох. нус(ан) (нэр үг) хамрын хөндийн салст бүрхэвчээс гарах шингэн нусны алчуур (нус арчих зориулалт бүхий даавуу), нус гоожих (хамраас шингэн урсан гарах), нус нийх (хамрын салст дотор буй шингэнг нийн гаргах), нусаа татах (хамраас гарч байгаа шингэнг дотогш татах), нус нулимс (хоршоо үг) (нүд болон хамраас гарах шингэн зүйл), нус нулимс болохнус нулимсаа идэх (уйлах), нус цэр (хоршоо үг) (хамрын салст болон уушгинаас гарах налдаа), нусан журнусан бурантаг (нусгай хүүхэд), нусаар нааж, нударгаар шаах (ажлыг ор нэрийн төдий хүчээр хийж бусдыг мэхлэх), хамар томтын нус их (цэцэн үг) (сав нь том бол доторх нь арвин их).
нусгайдах [үйл үг] нус ихтэйн учир зохисгүйдэх.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.