Хоршоо үг
шийр цувдай [хоршоо үг]
(төхөөрсөн малын шилбэний яс, таахайн хамт, мөн бог малын дотор мах), борви шийр (хоршоо үг) (тойгны яс болон нарийн шилбэний яс), толгой шийр (хоршоо үг) (бог малын толгойн хуйхтай яс болон шилбэний яс, таахай), хөл шийр (хоршоо үг) (юмны суурь, тулгуур), шийр барих (шийр хатаах), шийр заах (а.яс заах, шөрмөс заах б.зориг хатуужил гаргах в.яс сайтай, шөрмөстэй хүн), шийр хатаах (эцэг эхийнхээ ажил үйлсийг үргэлжлүүлэх, эцэг эхийгээ дуурайх), аавын шийрийг хатаах (аавынхаа ажил үйлсийг үргэлжлүүлэх), бодоод бодоод бодын шийр дөрөв (ахиж дэвшихгүй, байрандаа л байх), ишгэн шийр ч үгүй (юу ч үгүй, ядуу хоосон гэсэн санаа), тэмээний шийр тэврэх (хөшүүн хойрго байх), хоол болтол шийр зугаа (түр зуур бага сага юм идэх) зарим юмны тусгай хөл бууны шийр (бууны суурь, хөл), дурангийн шийр (дурангийн суурь, хөл), ханын шийр (ханын хөл), нохойн шийр (ургамал судлал) (нэг зүйл ургамал), тарваган шийр (ургамал судлал) (буурцагтан овгийн, гурвалсан нийлмэл навчтай, шар цэцэгтэй, олон наст өвс эмд орно) (доромжилсон үг) хүний хөл шийрээ цааш нь ав (ярианы үг, хэллэг) (хөлөө цааш нь ав).
шим шүүс [хоршоо үг]
(өвс ургамал, жимс, хоол идээний шүлт шүүс), ашиг шим (хоршоо үг) (үр өгөөж), өгөөж шим (хоршоо үг) (ашиг шим), өл шим (хоршоо үг) (шим тэжээл), өн шим (хоршоо үг) (ургамал ногоо ургах нөхцөл бүрдсэн шим тэжээл сайтай хөрс), сааль шим (хоршоо үг) (сүү сааль), сөл шим (хоршоо үг) (шим шүүс), үр шим (хоршоо үг) (ашиг тус, үр дүн), үржил шим (хоршоо үг) (шим тэжээл, шим шүүс), шим тэжээл (хоршоо үг) (бие организмд шаардлагатай элдэв бодос, амин дэм), шим чадал (хоршоо үг) (хүч тэнхээ).
шингэн [хоршоо үг]
(а.өтгөн болоод шингэн б.(эерүүлэл) баас, шээс, шингэн мөр (эерүүлэл) (шээс), шингэн мөр үзэх (эерүүлэл) (шээх), шингэн хаагдах (анагаах ухаан) (шээс хаагдах), дууны өнгө нарийн болоод тодорхой байдал шингэн дуу (нарийн дуу), шингэн хоолой (нарийн цээл хоолой).
шинж [хоршоо үг]
(хэмжээ байдал), утга шинж (хоршоо үг) (юмны агуулга, дүр төлөв), шинж төлөв (хоршоо үг) (янз байдал), шинж тэмдэг (хоршоо үг) (юмны онцгой чанар байдал), өвчний шинж тэмдэг (өвчний илрэх байдал, төлөв), шинж чанар (хоршоо үг) (байдал төлөв, төрх төлөв), шинж чанар муутай (төрх төлөв муухан).
ширэг [хоршоо үг]
(ногоон өвс ногоо), зүлэг ширэг суулгах (ногоон зүлэг тарих).
ширэглэх [хоршоо үг]
(а.элдэв арга дом хийх б.сүнсийг нь дуудах).
шорвойх [хоршоо үг]
(юмны үс, өд сөд сөрвийх).
шорон [хоршоо үг]
(гэмт хэрэгтэнг хорин цагдах, ял эдлүүлэх газар), шорон гяндан (хоршоо үг) (хэрэгтэнг чандлан хорих газар). шороо(н) (нэр үг) дэлхийн гадаргыг бий болгогч нягт бодос, газар, хөрс атга шороо (а.атганд багтах шороо хөрс б.(шилжсэн утга) нутаг орон), наанги шороо (наалдах чанартай хөрс), овоолсон шороо (дээр дээрээс нь асгаж овоо хэлбэртэй болсон шороо), сул шороо (сэвсгэр хөрс), төрсөн газар шороо (төрсөн нутаг), улаан шороо (улаан хөрс), хуурай шороо (чийггүй шороо), шар шороо (шар өнгө бүхий шороо), шороо пур хийх (тоос шороо гэнэт, хоромхон зуур хөдлөх), шороо тавих (салхи гарч шороо тоос босох, дэгдэх), шороогоор булахшороогоор дарах (а.юман дээр шороо асгаж булах б.(шилжсэн утга) нүүр нүдгүй шуурах), шороон шуурга (салхи хүчтэй шуурч, газрын хөрсний дээд давхаргыг гэмтээн, тоос, элс, шороо болгох үйл явц), шороон будаг (чулуулгаас бий болсон будаг), шороон хороо хуучир. (шороог овоолон барьсан хашаа хороо), хар шороотой хөрс (хар шороо бүхий хөрс), газар шороо (хоршоо үг) (а.хөрст дэлхий б.(шилжсэн утга) төрсөн нутаг), үнс шороо (хоршоо үг) (тоос тортог, сул шороо), хөрс шороо (хоршоо үг) (газрын дээд өнгөн тал), элс шороо (хоршоо үг) (нунтаг болон үйрмэг хэлбэртэй чулуулаг), төрсөн нутгийн шороо алт хууч. (төрсөн нутаг орон, алтнаас ч үнэтэй), тайлаг тайлаг тэмээнээс, таван атга шорооноос (оньсого худалдах үг), амаараа шороо үмхэх (а.хүнд хууртах б.ихэд ядарч зүдрэн тартагтаа тулах, аль ч үгүй хоцрох), шороо хөдлөх (үхэх үйл нь ирэх, үхэх цаг нь болох), шороо хөдөлгөх (а.арай чарай амьдрах, хэцүүхэн байдалтай, өдөр хоногийг өнгөрөөх б.амьд явах), амаар нь шороо үмхүүлэх (а.мууг нь үзэх б.ядарч доройтуулах), үхэх шороо нь пур хийх (үхэх үйл нь ирэх, үхэх цаг нь болох) тоос шороо болох (тоос болох), шороонд дарагдах (тоос шороо ихтэй болох), хог шороо (хоршоо үг) (хог новш), шороо хумаг (хоршоо үг) (сул нарийн шороо), тоос шороошороо тоос (хоршоо үг) (а.хир буртаг, бохир заваан б.сул шороо), шороо тоосы болох (шороо тоостой болох). шороо(н) (нэр үг)(зурхай судлал, зурхайн ухаан) шашны зурхайн ёсонд дөрвөн махбодын дотоод тал нь шороон барс жил (олон үрт хэмээсэн ёгт нэр), шороон гараг (бямба, санчир гарагийн монгол нэр, зургаадахь өдөр), шороон махбод (зурхайн ёны дөрвөн махбодын нэг нь), шороон морин жил (цагийн элч хэмээсэн ёгт нэр).
шороо [хоршоо үг]
(байшин барилга барихад хэрэглэдэг хуурай нягт наанги), шавар шохой (хоршоо үг) (байшин барилга барихад ашиглах усанд зуурсан наанги шороо болон кальцийн исэл) шавраар хийсэн зүйл шавар байшин (гадна талыг нь наангиар өнгөлсөн байшин),
шохой [хоршоо үг]
(байшин барилга барихад ашиглах усанд зуурсан наанги шороо болон кальцийн исэл).
шударга [хоршоо үг]
(худал хуурмаггүй, цэгц шулуун), шударга номхон (хоршоо үг) (үнэнч шударга бөгөөд төлөв төвшин), шударга үнэнч (хоршоо үг) (чигч, шударга), шулуун шударга (хоршоо үг) (зарчимтай, гуйвшгүй зан чанар), шударга үг чихэнд аягүй боловч, явдалд тустай (цэцэн үг) (хатуу үг хэтийн явдалд тустай).
шунал унал [хоршоо үг]
(шунаж доройтох нь), шунал ихэдвэл шулам болно (цэцэн үг) (шунаг сэтгэл хэзээ ч сайн юманд хүргэхгүй).
шуугиан [хоршоо үг]
(олноороо бужигнах, шуугих дуу чимээ).
шээг [хоршоо үг]
(бог малын дагширсан бууцны үнэр) хөрзөн шээг бордоо (өтөг, хөрзөн), тэхийн шээг (ургамал судлал) (эмд ордог сөөг ухнын шэвтэр) уургийн задралын эцсийн бүтээгдэхүүн, нүүрсний хүчлийн диамид.
эвдрэх хэмхрэх [хоршоо үг]
(эд юм эвдэрч элэгдэх), эвдрэх бүтэх (хоршоо үг) (юм эвлэж бүтэн болох, эвлэж бүтсэн зүйлийн бүрэн бүтэн байдал алдагдах), эвдрэх улсад бүү зүтгэ, энхжих улсад бүү марга (зүйр үг) (гажуу буруу зүйлийг битгий дэмж, зөв шударга үйлээс битгий ухар) хүний зан ааш өөрчлөгдөх ааш зан эвдрэх (муухай зантай болох) (шилжсэн утга) найртай байдал алдагдах гэр бүл эвдрэх (нөхөр эхнэр хоёр салж сарних), эв эвдэрснээс эд эвдэрсэн нь дээр (цэцэн үг) (эв нэгдэл хамгаас чухал).
эвдэх хэмхлэх [хоршоо үг]
(санаатайгаар юмыг сүйтгэх, юмны бүрэн бүтэн байдлыг алдагдуулах), эвдэхэд хялбар эвлүүлэхэд хэцүү (цэцэн үг) (юмыг эвлүүлж босгох хамгаас хэцүү) хууль дүрэм, хэв журмыг зөрчих найртай, эвтэй сайхан байдлыг бусниулах ёс журмыг эвдэх (тогтсон ёс дэгийг зөрчих), итгэл эвдэх (итгэл алдах), эв эвдэх (эв түнжинг таслах) бүхэл юмыг хэсэг болгох мах эвдэх (төхөөрсөн малын бүтэн махыг хаа гуяа зэргээр нь салгаж жижиглэх) хуучир. албан тушаал, цол зэргийг өөрчлөх, бууруулах, доошлуулах тушаалыг эвдэх (албан тушаал буулгах).
эвлэг дүүрэн [хоршоо үг]
(эд хөрөнгө ихтэй, баян чинээлэг), эвлэг элбэг (хоршоо үг) (элбэг дэлбэг).
эвлэрэх элбэх [хоршоо үг]
(эвтэй болж нийцэх) алив муу зүйлтэй зохицож явах зохисгүй явдалтай эвлэрэх (зүй зохисгүй явдалд найр тавих, өөгшүүлэх).
эгшиг [хоршоо үг]
(дууны өнгө, ярианы өнгө аяс) хөгжмийн бүтцийн хамгийн бага махбод, эгшгийн өндөр нам, сул, урт богино шинж чанараар нь эгшгийн шинжийг тодорхойлно эгшиг бичлэг (хөгжмийн эгшгийг тусгай тэмдгээр бичиглэсэн бичиг, дороос нь дээш дугаарладаг үндсэн таван шугам хэрэглэнэ). эгшиг (нэр үг)(хэл шинжлэл)уушгинаас гарсан хийн урсгал амны хөндийгөөр чөлөөтэй гардаг, өөрөө сонсогдох хөг аялгуутай авиа эгшиг авиа (өгүүлэхэд амны хөндийн дотор ямар ч хашилт саад үл тохиолдох авиа), эгшиг жийрэглэх (гийгүүлэгчээр төгссөн үгийн язгуур үндсэнд, гийгүүлэгчээр эхэлсэн залгавар залгахад, хооронд нь эгшиг бичих угсарсан гийгүүлэгчийн завсар эгшиг орох), эгшиг зохицох ёс (үгийн тэргүүний үеийн эгшиг мөнхүү үгийн үеийн эгшгийг ялган тогтоох ёс), эгшиг үсэг (цагаан толгойн а, и, о, ө, у, ү, э авиаг бичиж тэмдэглэх дүрс), балархай эгшиг (өргөлтөт бус үеийн богино эгшиг), огцом эгшиг (дуудагдах хугацаа хэт богино эгшиг), саармаг эгшиг (хэлний дундуураас урагш хэлэгдэх, эр, эм үгийн аль алиных нь бүтцэд орох и эгшиг), урт эгшиг (сунжруулан удаанаар дуудагддаг эгшиг), хос эгшиг (хоёр өөр эгшиг нийлж нэг үеийг бүтээдэг эгшиг).
эе найр [хоршоо үг]
(хүмүүсийн нийлэмж, таарамж), эеэн бүү бар, эврээн бүү хус (зүйр үг) (эв найрамдлыг эрхэмлэ), эегүй хүн яг, эрдэмгүй хүн таг (зүйр үг) (эрдэм номд шамдан суралц).