Нэр үг

угаагуур [нэр үг] угаалтуур угаагуурын түмпэн (гар нүүр угаахад зориулсан сав) угаах хэрэглүүр халуун савны угаагуур (халуун савны дотор талыг угаадаг хэрэгсэл), машин угаагуур (машин угаах зүйл).
угаагч [нэр үг] угаах үйлийг гүйцэтгэгч сав угаагч (үйлчилгээний газар сав суулга угаадаг хүн) угаахад хэрэглэх элдэв бодос угаагч бодос (усан уусмал нь угаах үйлчилгээ бүхий гадаргын идэвхит бодос).
угаадас [нэр үг] юм угаасан бохир ус угаадасны нүх (а.угаадас хийхээр алмалж ухсан газар б.угаалтуурт гаргасан нүх), хаягдас угаадас (хоршоо үг) (хаягдсан юм, юм угаасан муу ус), угаадас нь ихдэх (угаадас юүлэх), угаадас юүлэх (хайр хишиг даахгүй омгорхон сайрхах), уяаг нь уртасгаж угаадсыг нь нэмэх (хоол хүнсийг нь ахиухан өгч, өөрийн хүн болгон ашиглах) нохойн хоол нохойн угаадас (нохойд өгөх, сааль сүүний хувин, тогоо зэргийг угаасан ус).
угаал [нэр үг] угаалга угаал хийх (хувцас хунар зэрэг хир болсон зүйлээ цэвэрлэх).
угаалга [нэр үг] угаах үйлтэй холбоотой зан үйл хүүхдийн угаалга (шинэ төрсөн хүүхдийг угаах үед үйлдэх ёслол).
угаалга [нэр үг] угаах, цэвэрлэх явдал угаалга хийх (угаах, усаар цэвэрлэх), угаалгын нунтаг (юм угаах нунтаг бодос), угаалгын машин (юм угаах машин), угаалгын газар (юм угаах газар).
угаалтуур [нэр үг] угааж цэвэрлэдэг юм тогооны угаалтуур (тогоо угаадаг зүйл) угааж цэвэрлэхэд зориулсан цорго бүхий сав нүүр гарын угаалтуур (нүүр гар угаахад зориулсан сав).
угаар [нэр үг] нүүрсхүчлийн дутуу исэл, нүүрсэн хий, амьсгал боогдуулах хий угаарын хий (ганц хүчилтөрөгчит нүүрстөрөгч, нүүрс дутуу шатахад үүсдэг хий), угаарт цохиулах (шатаж дуусаагүй үед гардаг хорт хийнд амьсгал боогдох).
угалз [нэр үг] гоёмсог чимэг болгон хэрэглэх, эргэлдсэн дугуй хэлбэртэй хээ угалз тавих (эргэлдсэн дугуй хээ гаргаж зурах, будах, оёх), угалз хатгах (гоёмсог дугуй хээ гарган оёх), угалзтай гутал (эргэлдсэн дугуй хээтэй гутал), угалзан хээ (эргэлдсэн дугуй хэлбэртэй хээ), бадар угалз (бадар цэцэгтэй төстэй нэгэн зүйл дугуй хээ), хажмал угалз (юмны зах этгээдийг барьж хийсэн нэгэн зүйл эргэлдсэн дугуй хээ), хүрээ угалз (юмны гадуур хөвөөгөөр хүрээлэн зурсан оёсон угалз), өлзий угалз (хоршоо үг) (ханан болон эргэлдсэн дугуй хэлбэртэй хээ), хээ угалз хорш (гоёмсог дугуй хэлбэртэй хээ), угалз хуар (хоршоо үг) (хээ угалзан чимэг), угалзандаа ч бий, урлаачдаа ч бий (зүйр үг) (гээндээ ч бий гоондоо ч бий, юманд нэгийг нь хэтэрхий буруутгах хэрэггүй) хамрын дугуйрсан хэсэг угалзан туурай
угалз [нэр үг] говь цөлд тохиолддог, хүчтэй элсэн хуй угалз босох (говь цөлд салхины хүчээр элсэн хуй дээш эрчлэн босох), угалзан хуй (говьд болох эргэлдсэн улаан, хүчтэй шороон шуурга).
угалзчин [нэр үг] хээ угалз урлагч.
угж [нэр үг] үзүүр буюу амсарт нь хөхөлт угласан нярай хүүхэд, нялх төлд сүү хөхүүлэх эвэр болон шилэн сав угжны хүүхэд (угжаар тэжээдэг хүүхэд), угжны хөхөл (угжны хөхөх хэсэг). угжих угж хөхүүлэх хүүгээ сүүгээр угжих (хүүдээ сүү угжаар хөхүүлэх).
угжуур [нэр үг] төл угжих тусгай төхөөрөмж.
угз [нэр үг] угз татах (гэнэт, огцом татах).
углаа [нэр үг] углаж өмсгөх юм углаа малгай (намхан оройтой толгойдоо углаж өмсдөг анчдын малгай), гэрийн углаа бүрээс (гэрийн дээрээс нөмөргөх битүү бүрээс) (нутгийн аялгуу) хөлбөр.
углааш [нэр үг] углаж өмсдөг зуны шаахай гоёлын углааш (гоёлд өмсөх хөнгөн угладаг шаахай) бороо цаснаас гутлаа хамгаалж гадуур нь өмсөх, ус үл нэвтрэх шаахай.
угларга [нэр үг] углуурга амсар сүв, хонхор хотгор ургамал амьтны зарим эрхтнийг хүрээлэн хучигч навчны угларга (ишээ тэвэрсэн навчны өнгө бүтцээр ялгарахуйц шинжтэй уг) арьснаас гаралтай юмсын уут үсний угларга (арьснаас үсний гарах уут), өдний угларга (өдний угт байх арьстай бэхлэгдэх уут) хөхтөн амьтны эмэгчний бэлгийн цоргоны төгсгөлийн хэсэг нугалмайгүйтний (хавтгай хорхой) яндан маягийн суваг.
углуур [нэр үг] углуургын сүвэнд үмхүүлэх хэсэг, цүү углуурын сүв (цүү), хаалганы углуур (хаалганы цүү). углуурга(н) (нэр үг) байшин барилга гэр ахуйн модон эдлэлийн зүйлийг залгах холбоо
углуур [нэр үг] углуурган доголт заадас (нэг төрлийн түгжээ) дамар заадал углуурга (байшин барилга, авдар, шүүгээ, шургуулгын их бие нүдэнд хэрэглэнэ), хошуу сум углуурга (бурхны ширээ, хаалга, эргэнэгийн давхар нүүрэнд хэрэглэнэ), сам углуурга (авдар сав, байшин барилгын зарим зүйлд хэрэглэнэ), хаалганы углуурга (хаалганы угладаг түгжээ) углах нүх, углуургыг шургуулан үмхүүлэх нүх гаансны углуурга (гаансны тамхи хийж татах нүх).
угсаа [нэр үг] үүсэл, гарваль, үндэс сурвалж угсаа омог (хоршоо үг) (уг гарал нэгтэй хүмүүс),

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.