Нэр үг

зүрэм [нэр үг] жижиглэсэн нарийн зурвас юм махны зүрэм (махны өөдөс, цөвдөл), модны зүрэм (модны хэлтэрхий), цаасны зүрэм (цаасны нарийн тууз).
зүрэмдэг [нэр үг] нарийн урт зурвас зүрэмдэс хавирганы зүрэмдэг (а.дан ганц хавирга б.хавирганы хугархай).
зүрэмдэс [нэр үг] зүрэмлэсэн юмны нэг хэсэг, ширхэг зүрэм.
зүс [нэр үг] хүний нүүрийн дүр төрх зүс буруулах (бусдад танигдахгүйн тулд нүүр царайгаа өөрчлөх), зүс орох (царайн өнгө төрх сайжрах), зүс улайх (а.нүүр царайны байдал өөрчлөгдөх б.улайх, ичингүйрэх), зүс үзэх (нүүр царайг нь харах), зүс хувилах (хүний царайны өнгө өөр болж хувирах), зүс хувилгах (хүний үзэл бодлоо өөрчлөх, урваж шарвах), зүс өнгө (хоршоо үг) (царай төрх), зүс царайцарай зүс (хоршоо үг) (а.хүний төрх байдал б.(шилжсэн утга) юмны өнгө байдал, жавхаа зүс царай нь нялхрах (царай төрх өнгө жавхаа орон залуужих), өнгө зүс (хоршоо үг) (а.хүн, амьтан, эд юмсын харагдах өнгө б.нүүр царайны үзэмж, цог жавхаа) үс зүс (хоршоо үг) (царай төрх) мал, амьтны зүсэм зүс буруу (а.царай зүс ондоо б.мал, амьтны этгээд зүстэй нь), зүс орох (а.хүний царай төрх өнгөжих б.малын тарга тэвээрэг сайжрах), зүс хувирах (юмны өнгө зүс өөр болох).
зүс [нэр үг] зүс хадаг (бэр гуйж хариу авсны дараа ёслох хуримын зан үйл).
зүс [нэр үг] зүс бороо (зөөлнөөр удаан үр гэлжлэн орох бороо).
зүслэг [нэр үг] мэс ажилбараар зүсэх арга, мөн үйл зүслэг хийх (өнгөц мэс ажилбар хийх).
зүсүүр [нэр үг] зүсдэг багаж аарцны зүсүүр (аарц зүсэх нарийхан утас зэрэг зүйл), шил зүсүүр (шил зүсэх багаж алмааз).
зүсэгч [нэр үг] зүсэх үйлийг гүйцэтгэгч цаас зүсэгч (цаас зүсэх багаж).
зүсэм [нэр үг] малын өнгө, зүс алаг зүсмийн морь (алаг зүсний морь).
зүтгүүр [нэр үг] дээс сураар оосорлосон буулга, хөндлөн мод ингийн зүтгүүр (ин чирэх буулга) зүтгээ, хийсэн ажил, хэлсэн үгэндээ буцдаггүй зүтгүүр хүн (өөрийнхөө талд бат зогсодог хүн) галт тэрэгний урагш чирэх толгойн хэсэг галт тэрэгний зүтгүүр (галт тэрэгний толгой, вагон чирэгч төхөөрөмж), зүтгүүрийн депо (галт тэрэгний толгой, хөдөлгүүрийн хэсгийг засч сэлбэх газар) хүнд хүчир зүтгүүр ажил (цаг хугацаа, хүн хүч шаардсан ажил) өөд өгсүүр, бартаатай зүтгүүр газар (өгсүүр газар), зүтгүүр зам (явахад бэрх хэцүү зам).
зүтгэгч [нэр үг] аливаад мэрийн ажиллагч үнэнчээр зүтгэгч (мэрийн ажиллагч).
зүтгэл [нэр үг] чармайлт, мэрийлт зүтгэл гаргах (хичээн чармайх), зүтгэл чармайлт (хоршоо үг) (ямар нэг үйл явдал, чухал зүйлийн төлөө зориулсан хичээл хүч, чармайлт), мэрийлт зүтгэл (хоршоо үг) (идэвх чармайлт), хичээл зүтгэл (хоршоо үг) (ажил хөдөлмөр, сурлагад гаргах идэвх санаачлага, чармайлт), хөдөлмөр зүтгэл (хоршоо үг) (үйл ажлын төлөө гаргасан хүч хөдөлмөр, хичээл чармайлт) гавьяа бүтээл
зүтгэлтэн [нэр үг] нийтийн үйл хэрэгт удирдах үүрэг гүйцэтгэгч, зүтгэлтэй хүн нийгмийн зүтгэлтэн (нийгэм хүмүүнлэг, ард олны сайн сайны төлөө оюун санаа, хүч хөдөлмөр, бүтээл туурвилаа зориулсан хүн), соёлын гавьяат зүтгэлтэн (соёлын салбарт онцгой гавьяа байгуулсан хүнд олгох монгол улсын төрийн дээд шагнал), төрийн зүтгэлтэн (төр, нам, улс төрийн хэрэгт хүчин зүтгэж, үйл хэрэг нь олонд танигдаж үнэлэгдсэн хүн), урлагийн гавьяат зүтгэлтэн (урлагийн салбарт онцгой гавьяа байгуулсан хүнд олгох монгол улсын төрийн дээд шагнал).
зүүвч [нэр үг] зүү агуулах сав, давуу бөсөөр хийсэн чихмэл зүйл урлан оёсон зүүвч (урлан оёсон зүү утасны сав).
зүүвч [нэр үг] зүүх чимгүүд зүүвч зүүх (чимэг зүүсгэл зүүх, зүүлт зүүх).
зүүвэр [нэр үг] зүүсэн юм.
зүүд [нэр үг] хүний уртавтар тархины бор хальсан давхаргын ажиллагаа зогсоогүйгээс нойрон дундуур тархинд зөгнөгдөж сэрэгдэх зүйл (бөө мөргөл) бөө мөргөлийн ёсоор дээд тэнгэрийн болон өвөг дээдсийн ертөнцөөс дунд тивийнхэнд урьдчилан сануулах, учран золгох хэлмэр дохио зүүд манах (зүүдэндээ тодорхой зүйл үзэх гэж баруун алгаа дэрлэн зүүн гараа ташаан дээрээ тавьж унтах), зүүд өвчин (унтсан нойрын дундуур зүүдлэн босч явах, юм хийх зэргээр аашлах), зүүд шинжих (хүний зүүдлэх шалтгаан, нөхцөл, зүүдэнд сэрэгдсэн зүйлийн учир холбогдлыг шинжлэн судлах), зүүдэнд орох (үзсэн сонссон, бодсон зүйл зүүдлэгдэх), зүүд нойр (хоршоо үг) (унтаж байх үеийн сэтгэхүйн үйлдэл), зүүдэнд оромгүй (огт санамсаргүй), зүүдэнд ормоор (маш аймаар, муухай), зүүдээ ярих гээд хулгайгаа ярих (сонин содон юм ярих гээд нууц явдаг зүйлээ илчлэх), зүүд зэрэглээ (хоршоо үг) (тодорхойгүй балархай), зүүд зэрэглээ болох (а.итгэж ядам гайхамшигт учрал тохиолдсон учрал зүүд зэрэглээ мэт санагдах (тохиолдсон учрал итгэмээргүй, сонин гайхамшигтай санагдах) б.аль хэдийнээ мартагдаж улирсан зүйл зүүд зэрэглээ болон мартагдах (урьд эртийн зүйл болон мартагдах) в.турж эцэх, яс арьс болох) өдрийн бодол шөнийн зүүд болох (ямар нэгэн хэрэг явдал болон хэн нэгэн сэтгэлээс гарахгүй байх, цаг ямагт бодогдох).
зүүлмэг [нэр үг] ёст хувцасны бүснээс зүүх чимэг.
зүүлт [нэр үг] зүүх засал, чимэглэл, гоёлын нэр энгэрийн зүүлт (энгэрт зүүх чимэг), ташааны зүүлт (ташаанд зүүх зүүсгэл гоёл), хүзүүний зүүлт (хүзүүнд зүүх гоёлын оосор, гинж сэлт), чимэг зүүлт (хоршоо үг) (гоёл чимэглэлд хэрэглэх зүүсгэл, унжлага чимэг) бичиг номын дотор орсон зарим үг утгыг тусгайлан тайлбарласан тайлбар зүүлт хийх (ном, өгүүллийн доторх зарим үг хэллэг, нэр томьёог аль нэг газар нь тусгайлан тайлбарлах), тайлбар зүүлтзүүлт тайлбар (хоршоо үг) (тухайн зүйлийн талаарх нэмэлт мэдээлэл, ишлэн авсан ном зохиолын нэр зэргийг дор нь хадсан болон ард нь хавсаргаж өгсөн тайлбар).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.