Нэр үг

зарга [нэр үг] харилцан заалдаж тэмцсэн тэмцэл зарга заргалах (зарга хийх), зарга үүсгэх (зарга эхлүүлэх), зарга хагалах (зарга эсгэх), зарга хийх (заалдах), зарга хөөх (а.заалдсан хэргээ таслуулахаар дахин давтан заалдлага хийх б.заалдсаны хариуд гэдрэг заалдах, харилцан заргалдах), зарга шийтгэх (гарсан хэргийг шүүн таслаж, буруутай этгээдэд торгууль ял оноох), зарга шүүх (гарсан зарга заалдааныг байцааж, зөв бурууг тодруулан шийдвэрлэх), зарга эсгэх (хэд хэдэн хүн, байгууллага, газартай холбоо бүхий зарга маргалдааныг холбогдох байгууллагын хүмүүс нийлж хамтран хэлэлцэж, шүүн шийдвэрлэх), заргын бичиг (санал гомдлоо илэрхийлэн заалдах бичиг), зарга заалхай (хоршоо үг) (амаар хийх элдэв тэмцэл, санал гомдол), зарга тэмцэл (хоршоо үг) (заалдаан), атаа зарга (хоршоо үг) (өшиж занасан зарга тэмцэл), гомдол зарга (хоршоо үг) (зарга заалхай), хэрэг зарга (хоршоо үг) (хуулийн байгууллагаар шийдүүлэх хэрэгтэй болсон хоёр буюу түүнээс дээш этгээдийн хямралдаанаас үүссэн хэрэг явдал).
заргалдаан [нэр үг] заргалдах үйлийн (нэр үг)
заргалдагч [нэр үг] заргалдсан этгээд заргалдаж буй хоёр талын нэг нь.
заргин [нэр үг] заргин тахиа (амьтан судлал) (доголон ханчир).
зардал [нэр үг] зарж хэрэглэх мөнгө төгрөг, эд юм зардал гаргах (төлбөр тооцоог даах), зардал их (зарлага их), зардлын арга (үндэсний нийт бүтээгдэхүүнийг тодорхойлох нэг арга нэг жилийн дотор борлуулсан эцсийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээнд зарсан нийт зардлын нийлбэрээр тооцно), зардлын хязгаар (нэг нэгжээр илүү бүтээгдэхүүн хийхэд орох зардал), замын зардал (а.замд идэж уух, хэрэглэх юм б.тээвэр, унааны хөлс), бичиг хэргийн зардал (бичиг хэргийн зүйлд зарцуулах мөнгө, зарлага), хоолны зардал (а.хоолонд хэрэглэх зүйл б.хоол хүнс худалдан авах төлбөр), зардал мөнгө (хоршоо үг) (аливаа зүйлийг хийж гүйцэтгэхэд зарцуулах хөлс), зардал сүйтгэл (хоршоо үг) (уг зүйлийг хийхэд гаргах мөнгө), зардал төлбөр (хоршоо үг) (зарж хэрэглэх болон төлбөл зохих мөнгө), зардал чирэгдэл (хоршоо үг) (бүтэмж муутай, төвөг бэрхшээлтэй ажил үйлд үрэгдэх мөнгө төгрөг) хэрэгцээ зардал бага (хэрэгцээ бага), төсөв зардал (хоршоо үг) (аль нэгэн зүйлд зориулахаар төлөвлөсөн төсөв зарлага).
зардам [нэр үг] шалбааг ус тогтож байсан, өвс ургамал ургадаггүй хуурай хужирлаг газар.
зардас [нэр үг] зарц хүн бусдын зардас болох (бусдын дор боол зарц болж ажиллах) элч, зараалын хүн.
зардсан [нэр үг] зардас бологч зарц эмэгтэй.
зарлаач [нэр үг] зарлан явагч.
зарлага [нэр үг] зарцуулах зүйл, зарцуулсан зардал юм зарлага болгох (зориуд зарлагад тооцох), ихээхэн зарлага гаргах (ихээхэн мөнгө төгрөг, эд зүйл зарцуулах), орлого зарлага (хоршоо үг) (оруулж авсан ба зарцуулж хэрэглэсэн зүйл), үрлэг зарлага (хоршоо үг) (үрж зарсан юм).
зарлага [нэр үг] албан ажилд зарагдах хүний тушаалын нэр зарлага хүн (зараалаар ажил хийдэг хүн) хэл мэдээ хүргэгч сумын зарлага хуучир. (сумын сонин, мэдээ хүргэгч, тушаал заавар дамжуулагч).
зарлагадал [нэр үг] зарлагадах үйлийн (нэр үг)
зарлагадах [нэр үг] зориудаар зарлагад гаргах, зарлага болгох мөнгийг цалинд зарлагадах (мөнгийг цалинд зарцуулах).
зарлагч [нэр үг] зарлан хэлэгч.
зарлал [нэр үг] аливаа үйлийг олонд сонордуулах, мэдээлэх, тухайн ажил үйлд уриалахын тулд бичсэн, тараасан зүйл салхин зарлал (цуу яриа), сонины зарлал (сонинд нийтэлсэн сонордуулга), зарлал гаргах (сонордуулга гаргах), зарлал наах (зарлал хадах, байрлуулах), зарлал нийтлэх (олон нийтийн мэдээллийн хэрэгсэл, хэвлэлд зарлал тавих), зарлал тараах (мэдээ, сонордуулга түгээх), зарлал бичиг (хоршоо үг) (зарлан мэдээлсэн бичиг), зарлал тэмдэг (хоршоо үг) (цэргийн мөрдөс), зар зарлал (хоршоо үг) (олон нийтийг уриалсан товч мэдээ, мэдээлэл), тунхаг зарлал (бат ноттой үйлсийг зарлан, түүний төлөөнөө дуудсан уриа).
зарламж [нэр үг] зарлал, зар мэдээ.
зарлиг [нэр үг] улсын дээд эрхийг барих газраас гаргасан хуулийн чанартай шийдвэр ардын их хурлын тэргүүлэгчдийн зарлиг (ардын их хурлын тэргүүлэгчдийн тогтоол), ерөнхийлөгчийн зарлиг (ерөнхийлөгчийн шийдвэр), зарлигийг ёсчлон биелүүлэх (зарлигийг дагах), бошиг зарлиг (хоршоо үг) (шийдвэр тушаал), тушаал зарлиг (хоршоо үг) (эрх бүхий албан байгууллага, хүний тушаал шийдвэр) хаан хүний хэлсэн үг, зарласан бичиг зарлиг буулгах (зарлигийн үгийг хэлэх, доод шатныханд мэдэгдэх), хааны зарлиг (хааны тушаал) хүндэтгэвэл зохих хүний үг сургаал, захиа даалгавар, тушаан зааварласан үг багшийн зарлиг (багшийн даган биелүүлэхээс аргагүй үг сургаал), зарлиг буулгах (хийх ажил үйл, ёс журмын талаар заавар өгөх).
зарлигч [нэр үг] зааж зааварлах, захирч тушаах суртал.
зартиг [нэр үг] гортиг.
заруул [нэр үг] албаны ажлыг залгуулахаар яваа хүн заруулын хүн (албаны ажил гүйцэтгэж яваа төлөөний хүн, зараалын хүн) зарлага заруулаар хэлүүлэх (зарлагаар хэлүүлэх).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.