Үйл үг

хавталзах [үйл үг] хавтгар юм үргэлжлэн хавтас хавтас хийн хөдлөх хавталзах навталзах
хавтасжих [үйл үг] олон хавтастай болох, хавтсаар элбэг болох яст мэлхий зэрэг амьтны биеийн хуяг нь хатуурч чулуужих.
хавтаслах [үйл үг] ном дэвтэр, бичиг хэрэгт хавтас хийх ном хавтаслах (номонд хавтас хийх), цээжээ хавтаслах (эрдэм номтой болох, ном сонин их уншиж мэдлэг олж авах) юмыг бэхлэн хамгаалах хавтас үйлдэх, хавтсаар хавчих хаалга хавтаслах (хаалганы яс модонд хавтгай мод хадаж бөхлөх).
хавтгайдах [үйл үг] хэрэглэгдэх хэмжээнээс хэтэрхий хавтгай болох, хавтгайн учир тохиромжгүйдэх (шилжсэн утга) банздах, хавтгай модоор зодож гэсгээх.
хавтгайлах [үйл үг] юмыг хавтгай болгох, гадаргууг нь тэгшлэх гурил хавтгайлах (гурилыг хавтгай болгон элдэх) мод хавтгайлах (модыг банз болгон зүсэх).
хавтгайрах [үйл үг] хавтгай болох, тэгш хэлбэртэй болох газар хавтгайрах (газар хавтгай болох), ул хавтгайрах (ул хавтгай болох) (шилжсэн утга) олон түмний дунд түгэж дэлгэрэх, нийтэд түгэн дэлгэрэнгүй болох найр хавтгайрах (баяр цэнгэл нийтийг хамарч үргэлжлэх, өргөн дэлгэр болох).
хавтгалах [үйл үг] юмыг хавтганд агуулах аяга хавтгалах (аяга хавтаганд хийх).
хавтганах [үйл үг] хавтгар юмны байн байн хөдлөх (шилжсэн утга) ихэд айж эмээх (шилжсэн утга) хүн, амьтны яр шархыг цэвэрлэж ариутгахад бага зэрэг өвдөн навтас хийх.
хавтгардах [үйл үг] хэтэрхий хавтгар байх, хавтгарын учир зохимжгүй болох.
хавхааслах [үйл үг] юманд хавхаас тавих, тусгай хавхаг биш зүйлээр хавхаглах.
хавхаглах [үйл үг] сав суулганд хавхаг тавих, таглах сав хавхаглах (сав таглах) сав суулганд хавхаг тааруулж хийх, хавхагтай болгох (шилжсэн утга) юмыг харамлаж хайрлан бусдад тавьж өгөхгүй эзэмшин дарах, нуух.
хавхдах [үйл үг] ан амьтныг хавхаар барих.
хавхлах [үйл үг] хавхдах.
хавчаардах [үйл үг] хавчаараар хавчих.
хавчаарлах [үйл үг] эдлэл дээл хувцсанд хавчаар барьж оёх, хавчаар хийх.
хавчганах [үйл үг] хүний дал мөрөө хавчисхийж, дороо тогтворгүй займчих мал, амьтан биеэ хураан агзайх, тогтворгүйтэх.
хавчгардах [үйл үг] хэтэрхий хавчгар байх, хавчгарын учир зохимжгүйдэх.
хавчигдах [үйл үг] юмны хэлбэр дүрс хэтэрхий хавчиг болох, хавчигийн учир тохиромжгүйдэх.
хавчигдах [үйл үг] хавчихад өртөх, юмны завсар хавчуулагдах модонд хавчигдах (модны завсар хавчуулагдах, мод хавчиж орхих), хавханд хавчигдах (хавханд орох) (шилжсэн утга) эрх чөлөө нь боогдох, хяхагдах сурталд хавчигдах (сурталд хяхагдах, боогдох), хуульд хавчигдах (хуульд боогдох), аргагүй хавчигдах (аргагүй эрхэнд хавчилганд орох), хөөгдөн хавчигдах (хэн нэгэнд гадуурхагдан хяхагдах), хавчигдан зайлуулагдах (ад үзэгдэн хөөгдөн туугдах) хавчигдах түгжигдэх (хоршоо үг) (а.битүү болон зай багатай юманд хоригдох б.(шилжсэн утга) бусдад ад үзэгдэх, эрх чөлөөгүй байх) (шилжсэн утга) цаг хугацаанд баригдах (шилжсэн утга)
хавчийх [үйл үг] хөндий хоосон юм хавчигдан хавчгар болох (шилжсэн утга) хүн, мал амьтан турж эцэх.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.