Үйл үг

даналзах [үйл үг] идэрхэг, цог бадрангуй, итгэл төгс харагдах байдал даналзсан сайхан эр (хийморьлог, жавхаатай эр) сүр хүчийг үзүүлэн аашлах.
дангаарчлах [үйл үг] дан өөрийн онцлогоор хөгжүүлэх.
дангах [үйл үг] аливаа үйлийг арай чарай гүйцэтгэх, чүү чаа хийх, чадан ядах дөнгөн данган (хоршоо үг) (арай чамай).
дангинах [үйл үг] дан гэсэн дуу гарах хатуу төмөрлөг зүйл харшилдсанаас цуурайлсан чимээ гарах хангинах ид хүчтэй болох чангарах, ширүүсэх салхи дангинах (салхи ширүүсэх), хүйтэн дангинах (хүйтэн чангарах) барьцалдах, чивчрэх дангинатал хөлдөх (бат бөх барьцалдан хөлдөх), дангинатал хүлэх (чивчиртэл чанга хүлж баглах) түргэн гавшгай шаламгай байх (ярианы үг, хэллэг) зандрах, аашлах түүний дангинах нь аргагүй биз ээ. (ярианы үг, хэллэг) байж суухын аргагүй ханхлах, үнэртэх өмхий үнэр дангинах (байж суухын аргагүй өмхий үнэр ханхлах).
дандайлах [үйл үг] байнга шалах, дандай хийх шатрын ноёныг дандайлах (шатрын ноёныг зогсолтгүй шалах).
дандайх [үйл үг] дандгар болох, дандгар харагдах.
дандалзах [үйл үг] дандгар юм байн байн хөдлөх дандганах.
дандах [үйл үг] дагнуураар шорооны бөөмийг хэмхчин няцлах шороо дандах (шорооны үйлд дагнуур хэрэглэх).
дандах [үйл үг] дан учир тохиромжгүйдэх, нимгэдэх гэр дандах (гэрт давхарлага дутах) унаа морь, уналга ачлага, хөллөгөөнд солио халаагүй зүдрэх, улдаж эцэх.
дандганах [үйл үг] дандгар юмны үргэлжлэн хөдлөх дандга дандга хийх (дандганах).
дандгардах [үйл үг] хэтэрхий дандгар байх, дандгарын учир зохисгүйдэх.
дандилдах [үйл үг] хэлний үзүүрээр түүш, хатуу тагнайг ээлжлэн товшиж хөөмийн аргаар амьсгаа шахан эгшиг үүсгэдэг, монгол ардын хөгжмийн өгүүлэхийн эрхтэнтэй шүтэлцэх урлагийн нэг зүйл барил.
данжаадлах [үйл үг] данжаад зан ааш гаргах, данжаад дуурайж авирлах.
данжиганах [үйл үг] данхигар юм, хүн, амьтны үргэлжлэн хөдлөх.
данжлах [үйл үг] юм хум, зоос мөнгийг барьцаа болгон тавих, данж авч юм зээлдүүлэх данжлан авагч (барьцааны юм авагч), данжлан түрээслэгч (барьцаа авч түрээслэгч), эд бараа данжлах (эд бараа барьцаалах).
данлах [үйл үг] дагнах.
данслах [үйл үг] юмыг дансанд бичиж тэмдэглэх эд хогшлоо данслах (эд хогшлоо дансны аргаар бүртгэх), мал сүргээ данслах (мал сүргээ нас, зүс, тоо, толгойгоор нь бүртгэн гаргах), орлого зарлагаа данслах (орлого зарлагаа дансанд бүртгэх) бүртгэл гаргах, бүртгэх нэр данслах (нэрээр бүртгэл гаргах).
данхайх [үйл үг] хүн, амьтан, юмын толгой тал нь томдох данхайсан эвэр (сүртэй том эвэр), данхайсан толгойтой (зантгар толгойтой) бандгар тарган данхайсан сүүлтэй (бандгар тарган сүүлтэй) (шилжсэн утга) ихэмсэг байдал үзүүлэн аяглах эврийн сүрэнд буга данхайх, эрийн сүрэнд эм данхайх (зүйр үг) (хажуудах юмныхаа нөлөөгөөр сүр бараатай харагдах).
данхалзах [үйл үг] данхгар юмны данхас данхас хөдлөх, данхганах толгой нь данхалзах (толгой нь данхга данхга хөдлөх), эвэр нь данхалзах (эвэр нь данхганах).
данхардах [үйл үг] хэтэрхий данхар байх, данхрын учир зохисгүйдэх.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.