Хоршоо үг
долгилох цалгилах [хоршоо үг]
(усны долгио цацалж цалгилах) (шилжсэн утга) хөдлөх, тэмүүлэх, догдлох, булгилах сэтгэл долгилох (сэтгэл хөдлөх), зүрх долгилох (зүрх булгилах).
долгин цалгин [хоршоо үг]
(а.огцом уур ихтэй б.цочимтгой, үргэмтгий) (шилжсэн утга) хөнгөн болгоомжгүй, түргэн долгин хүн (хөнгөн хуумгай хүн), долгин явдал (гэнэдсэн явдал, түргэдсэн хэрэг) урсгалын ширүүн, долгио давалгаа ихтэй долгин урсгалт гол (ширүүн урсгалт гол) хатуу ширүүн.
домог [хоршоо үг]
(ард түмний аж амьдрал, түүхэн үйл явдлаас сэдэвлэсэн, богино хэмжээний, хүүрнэн өгүүлсэн ардын аман зохиолын төрөл) (шилжсэн утга) дандаа ярьдаг зүйл, улиг болсон зүйл домог үгс (зугаа үг), улиг домог (хоршоо үг) (олон дахин хэлж ярьсаар ул дол болсон үг).
доогуур [хоршоо үг]
(дээд, доод албан газар, их бага эрх мэдэлтэн), дээгүүр доогуур гүйх (а.хаа сайгүй б.дээд, доод албан газраар орж, их бага эрх мэдэлтний аль алинтай нь уулзах). доогуурдах дээгүүрдэхийн эсрэг утга хэтэрхий доогуур болох албан тушаал, язгуур угсаагаар
доор [хоршоо үг]
(дундаж хэмжээнээс дээш болон доош буй нь) түрүүн, эрт, урьд дээр үе (урьд, эртийн цаг үе), дээр үеийн эдлэл (хуучин цагийн эдлэл, эрт үеийн эдлэл) гадна, тусгай үндсэн цалингийн дээр (үндсэн цалингаас гадна) чанараар илүү давуу, сайн дээр давхисан морь (айраг хавьд дээгүүр барианд орсон морь), сурлагаар дээр (сурлагаар илүү), суудаг цэцнээс, явдаг тэнэг дээр (зүйр үг) (юм үзэж нүд тайлах хэрэгтэй) дээш, өөд уулан дээр гарах (уулын орой дээр гарах) даруйд нь, тэр дор нь санасан дээр (санасан даруйдаа), бороо сэгхийсэн дээр явцгаая (бороо сэгхийсэн завсар амжиж явцгаая), ямааны мах халуун дээрээ (зүйр үг) (хэрэг заргыг цаг алдахгүйгээр нэн даруй шийдэх хэрэгтэй) нэрийн дор аавын нэр дээр (аавын нэрээр) улам ахих, цаашлах авсан дээрээ авах (илүү авах гэж шунах), залуу дээрээ залуу болох (залуу хүн илүү гоёх, чимэх гэж мэрийх хэрэггүй), сурсан дээрээ сур (улам ихийг сур) орон заах утга аймаг дээр очих (аймагт очих), хөдөө аж ахуй дээр ажиллах (хөдөө аж ахуйн салбарт ажил эрхлэх) бусад үгтэй нийлж янз бүрийн утга санааг илэрхийлнэ дав дээр (урьдаар, юуны өмнө), дээр гарах (а.өндөр өөд гарах б.дээгүүр ахих, дэвших), нас дээр гарах (нас өндөр болох, нас ахин өтлөж хөгшрөх), дээр нь гарах (а.дээд талд гарах б.дийлж давах, үг хэлээр дийлэх), толгой дээр гарах (а.эрх хэмжээнээс хэтэрч улам даврах, цаашлах, өөгших б.уулын толгой дээр гарах), толгой дээр сандайлах (дарлан дээрэлхэх), хэрэг дээрээ (үнэн хэрэгтээ, уг чанартаа), аман дээр гарч ирэх (хэлэхээ шахах).
дорвогор [хоршоо үг]
(уруул ам урвайж ярвайсан байдал).
дорд ядуу [хоршоо үг]
(үгээгүй буурай байдал).
дорно өмнө [хоршоо үг]
(зүүн өмнө), дорно умар (хоршоо үг) (зүүн хойд).
дорой буурай [хоршоо үг]
(мөхөс хомс, ядуу тарчиг), үгээгүй дорой (хоршоо үг) (ядуу буурай), үхээнц дорой (хоршоо үг) (а.хүн, амьтны тэнхээ тамир муутай б.(шилжсэн утга) арчаагүй байдал), ядар дорой (хоршоо үг) (тамир муу, дорой байдалтай), ядуу дорой (хоршоо үг) (хөрөнгө чинээгүй, ядуу зүдүү), дорой хүн дотно нөхөргүй (зүйр үг) (арчаагүй хүнд сайн найз байхгүй).
дорсойх [хоршоо үг]
(орсгор дорсгор болох).
дөнгүүр [хоршоо үг]
(илүү дээр, арай сайн).
дөхөм [хоршоо үг]
(дөт, холгүй), дөхмийн замаар дөрөв хонох (зүйр үг) (зам дөтлөх гээд будилан саатах).
дөхөмчлөн дөтлөх [хоршоо үг]
(амарчлан хялбарчлах) ойртох, ойр очих хүрэх, дуусах, шахамдах бусдаас дотно илүүд үзэх, дотночлох дөмгөр жаахан чи минь (дотно жаахан чи минь).
дур сонирхол [хоршоо үг]
(хүсэл шохоорхол), дур хүсэл (хоршоо үг) (хүсэл сонирхол), хайр дур (хоршоо үг) (хайрлах хүсэл санаа), дуран дээр хясах (дур хүслийг мохоох), шарыг нь авахаар дурыг нь авах (бусдын санаа сэтгэлийг биедээ татах аргыг хэрэглэх), дур эзнээ голдоггүй, дунд чөмөг сүүжээ голдоггүй (зүйр үг) (өөрийн санаа өөртөө зөв) бусдыг үл тоон аашлах дураараа (санаснаараа, эрх чөлөөтэй), дур зоргоороо (хүссэнийхээ хэрээр), дур мэдэх (бусдын хэлснийг үл тоон), дураар нь тавих (бие даалган, өөрийн нь эрхээр байлгах), дур дураараа аашлах (өөр өөрийнхөө санаснаар зүтгэх), дураараа загнах (зоргоороо аашлах), дураараа сэлгүүцэх (хүний үг авахгүй, хүссэн санаснаараа тэнүүчлэх), сайн дурын байгууллага (хүслээр нь элсүүлэн авах олон нийтийн байгууллага), сайн дурынхан (сайн дураар ажиллагсад) урам.
дурсгал [хоршоо үг]
(бичгээр үлдсэн өв соёл), бэлэг дурсгал (хоршоо үг) (дурсган үлдээсэн зүйл), хөшөө дурсгал (хоршоо үг) (түүхэн үйл явдал, гавьяат хүний дурсгалд зориулан босгосон гэрэлт хөшөө) дуртгал.
дутагдал [хоршоо үг]
(хорж дутах явдал) алдаа, доголдол дутагдал гаргах (ажлын дунд ямар нэг алдаа), алдаа дутагдал (хоршоо үг) (гэм доголдол), дутагдал доголдол (хоршоо үг) (аль нэг зүйл дутагдсанаас гарсан алдаа мадаг, гажуудал) (анагаах ухаан) биед хэрэгцээт бодос дутагдсанаас үүсэх эмгэг витамины дутагдал (хоол, тэжээлийн амин дэм багадах), иодын дутагдал (бие махбодын иодын хэмжээ буурч багасах өвчин), төмрийн дутагдал (ясны, зөөлөн эдийг бэхжүүлэгч төмөр багасах нь).
дутагдах [хоршоо үг]
(хэрэгцээт зүйл ховор хомс болох) үгүйлэгдэх, дурсагдах, санагдах (хэл шинжлэл)нөхцөл үйлийн нэг хэлбэр дутагдах төлөв (вч нөхцөлөөр илрэх нөхцөл үйл ).
дуулах бүжиглэх [хоршоо үг]
(дуу дуулан, бүжиг бүжиглэж, цэнгэн наадах) (шилжсэн утга) өргөмжлөн магтах магтан дуулах (сайн сайхныг өргөмжлөн магтах).
дүй [хоршоо үг]
(эв хав, таарамж) ижилдээ ижил, адилдаа адил, дүндээ дүн дүйдээ дүй биз (ярианы үг, хэллэг) (дүндээ дүн биз).
дүйнгэ [хоршоо үг]
(тэнэг мангар) түр зуур ухаан балартах байдал дүйнгэ болтол цохих (ухаан балартал цохих).