Нэр үг

шамарга [нэр үг] шуургалан орсон нойтон цас усан шамарга (шуургалан орсон хүчтэй бороо), цасан шамарга болох (шуургалан их цас орох), шуурга шамарга (хоршоо үг) (ширүүн салхи бүхий цас).
шамархай [нэр үг] шанааны хоёр чихний доорх хотгор хэсэг чамархай.
шамби [нэр үг] шанх.
шамбига [нэр үг] шамбига шамбига (шамбигар хүний элдвээр аяглах байдал) шамбига шамбига хийх (шамбигар хүний элдвээр аяглах),
шамбис [нэр үг] шамбис шамбис (шамбигар байдалтай юмны олонтоо хөдлөх байдал) шамбис шамбис хийх (шамбигар юмны үргэлжлэн хөдлөх).
шамдал [нэр үг] шамдах үйлийн нэр шамдал хичээл (хоршоо үг) (аливаа зүйлд шамдан хичээх явдал).
шамдлага [нэр үг] хичээл, зүтгэл, мэрийлт шамдлага сайтай (хичээл зүтгэл сайтай).
шамтав [нэр үг] (шашны нэр томьёо) тэрмээр хийсэн хуниастай банзал, гэлэн хуврагуудын бэлхүүснээс доош өмсөх гадуур хувцас, хормогч шавь хувцас буюу номын хувцас, таншин хуучин цагт дайн байлдаанд өмсөж байсан хормогч.
шамуу [нэр үг] шашир.
шамшигдал [нэр үг] шамшигдах үйлийн нэр шамшигдал багатай (үрэгдэн сүйдсэн зүйл багатай), үрэгдэл шамшигдал (хоршоо үг) (юмыг үрэн таран болгох, сүйтгэх явдал).
шамшигдуулагч [нэр үг] шамшигдуулах үйлийн эзэн юмыг зүй бус аргаар хэрэглэх, хувьдаа ашиглах зэргээр бүрэлгэсэн этгээд улсын хөрөнгийг шамшигдуулагч (улсын хөрөнгийг үрж сүйтгэсэн хүн), хөрөнгө мөнгө шамшигдуулагч (бусдын болон улсын хөрөнгө мөнгө үрэгдүүлэгч, сүйтгэгч).
шамшигч [нэр үг] бусдын болон улс, олон нийтийн эд хөрөнгийг ховдог шунахай зальт аргаар хувьдаа ашиглагч, завшигч эд хөрөнгө шамшигч (бусдын болон улсын эд хөрөнгө завшигч, үрэгдүүлэгч).
шамшлага [нэр үг] шавших үйлийн нэр, шамших нь.
шан [нэр үг] шагнал болгож өгөх юм хувь, бэлэг шан авах (шагнал, бэлэг авах), шан өгөх (хийсэн зүйлийг нь үнэлж бэлэг өгөх), шан хүртээх (хувь, хишиг олгох), мөнгөн шан олгох (мөнгө, төгрөгөөр урамшуулал шагнал, бэлэг өгөх), шан хишигхишиг шан (хоршоо үг) (хишиг, шагнал), шан харамж (хоршоо үг) (харамж хишиг), шан хувь (хоршоо үг) (хувь хишиг, шагнал болгож өгөх юм, бэлэг) өртөг, хөлс шан өгөх (хөлс мөнгө өгөх), өртөг шан (хоршоо үг) (өртөг хөлс),
шан [нэр үг] тариалангийн хоёр далангийн хоорондох газар шан татах (а.тариалангийн далан хийх б.(шилжсэн утга) анхан үүсгэн байгуулах, суурийг тавих), шан далан (хоршоо үг) (мөрлөн хийсэн далан).
шан [нэр үг] нэг зүйл шаа торго.
шан [нэр үг] шан пан (хоршоо үг)(ярианы үг, хэллэг) (хэрэгтэй хэрэггүй юм), шан пан хийх (а.хэрэгтэй хэрэггүй юм ярих б.согтуу хүний дэмий ярих). шанаа(н) (нэр үг) (бие бүтэц, анатоми) хүн, амьтны чихний доод эрүүний үзүүрийн орчин газар өргөн шанаатай хүн (эрүүний нь доод хэсэг өргөн хүн) нүдний харалдаах хоёр хажуугийн хэсэг газар шанааны үс (хүн, амьтны чихний доод хэсэгт ургасан үс), шанааны яс нь гозойх (маш их турж, эцэх).
шанаавч [нэр үг] эмэгтэй хүний толгойн өмсгөлийн шанаа дагасан чимэглэл зүүлт.
шанаг [нэр үг] хүрээ хийдийн цамд өмсч наадах хар малгай. шанага(н) (нэр үг) юм утгах бариултай том халбага шанагаар хутгах (бариултай том халбагаар хутгах), шанаган илүүр (дотор нь цог улайлгаж халаадаг, шанага шиг хэлбэртэй илүүр), шанаган шүүршүүрэн шанага (шанага шиг хэлбэртэй, шингэн зүйл шүүж гаргах нүх бүхий юм шүүрдэж авах хэрэгсэл), ингэн шанага (маш том шанага), аяга шанага (хоршоо үг) (юм уух, идэх болон утгаж авах хэрэглэл), тогоо шанага (хоршоо үг) (а.гал тогооны хэрэглэл б.(шилжсэн утга) гэр зуурын ажил), халбага шанага (хоршоо үг) (юм утгаж авах, жижиг, том хэрэглэл),
шанаганцар [нэр үг] жижигхэн шанага.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.