Нэр үг

хуян [нэр үг] (анагаах ухаан) хүн, амьтны үе мөчний завсрын ус мэт зүйл ихэссэнээс болж үүдэх өвчин хуян нухах (а.хуян өвчинтэй хүний хуянтсан газрыг нь илэх б.маш алгуур аажим явах), хуян тарах (хүзүү сээр, дал мөр зэргийн хуянтсан хэсгийг хүчтэй барих, нухах), хуян тогтох (хуян өвчин архаг болж суух), хуян хөдлөх (архаг хуян дахих), хуян хөөрөх (хүзүү сээр, дал мөрний хуян нь хөдөлж хөшиж өвдөх), хуян хэрэххуянд баригдах (хуян өвчтэй болох), хулуу хуянхуян шар ус (хоршоо үг) (амьтны үе мөчний завсар байдаг шингэн ба мөнхүү шингэн ихдэх өвчин), газрын хуян нухах (унаа морьтой удаан явах, гэлдрэх) цагаан судлын өвчин.
хуян [нэр үг] амьтны богино хавирганд байдаг салдар судас мэт зүйл хааны хуян (амьтны хаа гуянд байдаг судас, салдар мэт зүйл).
хүгд [нэр үг] зузаан хөвөнтэй өмд.
хүгж [нэр үг] бүжиглэхэд дуулах дууллын аялгуу.
хүдвэр [нэр үг] хөдвөр.
хүдлэг [нэр үг] хүдлэг нугас (амьтан судлал) (хээрийн нугасны өөр нэр).
хүдэг [нэр үг] хүдэг хадга (дуу чимээ дуурайсан үг) (тэрэг донслох дуу чимээ).
хүдэн [нэр үг] агаарт утаа, униар холилдон дэгдсэн манан будан хүдэн татах (алсад хүдэн суунаглах), хүдэн тунах (агаарын уур газар буух, чийггүй хуурай манан бүрхэх), будан
хүж [нэр үг] элдэж боловсруулсан бүхэл бүтэн арьсан эд, эдлэл хүж булигаар (маажиндсан үхэр адууны шир), хүж илэг (маш нимгэн зөөлөн арьс), хүж саарь (элдсэн хатуу арьс), хүж сарьс (элдэж зөөлрүүлсэн будагтай арьс сарьс) (шилжсэн утга) бүх, бүгд хүж дэлхий (бүх дэлхий).
хүжин [нэр үг] хүжин зүлгэгч (амьтан судлал) (цууцлайтай адил нэгэн зүйл бялзуухай, хөдөө газар оршино).
хүжлэг [нэр үг] хүжлэг хулгана (амьтан судлал) (эрхий хуруу мэт том бөгөөд нүх ухахдаа хурдан нэг зүйл хулгана).
хүзүү [нэр үг] (бие бүтэц, анатоми) хүн, амьтны толгой сээр хоёрын хооронд залгалдан орших хэсэг аман хүзүү (хүзүүний нэгдүгээр үе буюу толгойн тулгуур), аман хүзүү зангидах (гурваар гөрөх адил сүлжээлэн уях, зангидах), амаргал хүзүү (толгойн тулгуур хүзүү), хатан хүзүү (аман хүзүүний дараах хүзүү), шилэн хүзүү (ар дагзны доод урт хэсэг), хүзүү алаг (амьтны хүзүүгээрээ цагаантай зүсэм), хүзүү гоётох (хүзүү хөндүүр болох), хүзүү идүүлэх (хүзүүний ясыг бат хэлхээтэй хэмээн бэлгэдэл болгож хуримын үед хүү, хүүхэнд хүзүүний мах идүүлдэг монголчуудын гэрлэлтийн уламжлалт зан үйл), хүзүү нугалах (хүзүүний ясыг хутга хэрэглэхгүйгээр мушгин салгах), хүзүү сунгах (хүзүүгээ урт болгох), хүзүү ширгэх (хүн, амьтны хүзүү доош нугдайн орох), хүзүүгээр тэврэх (гараа хүзүүгээр нь ороох), хүзүүндээ зүүх (зүүлт зэрэг зүйлийг хүзүүндээ углан унжуулах), хүзүүндээ углах (хүзүүндээ зүүх), хүзүүний зүүлт (хүзүүнд зүүх чимэг), гунын хүзүүгээр хийсэн сур (гунан үхрийн хүзүүний ширээр хийсэн сур), хүзүү толгой (хоршоо үг) (хүн амьтны толгой сээр хоёрын хооронд залган орших хэсэг болон эрүү гавал хоёроос бүтсэн биеийн эрхтэн), хүзүү шанаа
хүзүүвч [нэр үг] тэрэг чарга хөллөх морь малын хүзүүнд углаж, арал оосор торгох хэрэглэл морины хүзүүвч (морины хүзүүнд углаж, оосор торгох тоног) чимэг, гоёл болгож хүний хүзүүндээ зүүдэг зүйл шүрэн хүзүүвч (шүрээр хийсэн хүзүүний зүүлт чимэг), хүзүүвч чимэг (хоршоо үг) (хүзүүнд зүүх зүүлт) голдуу тугал, бяруу, нохой зэрэг амьтны хүзүүнд зүүдэг гогцоотой, олс дээс, сур зэргээр хийсэн оосор нохойн хүзүүвч (нохойн хүзүүнд зүүсэн гогцоотой оосор), тугалын хүзүүвч (тугалын хүзүүнд зүүсэн оосор).
хүзүүвч [нэр үг] үргэлжилсэн уул нурууны дундах хотгор, нахис, бяцхан хөтөл онь уулын хүзүүвч (хоёр уулын дундах хотгор, хөтөл онь) гэр байшин хоёр буюу хоёр байшинг холбосон бяцхан пин мэт юм байшингийн хүзүүвч (хоёр байшинг холбосон жижигхэн пин), гэрийн хүзүүвч (хоёр гэрийг холбосон бяцхан пин мэт зүйл) хоёр юмны хооронд холбосон нарийн зурвас хэсэг нуурын хүзүүвч (нуураас урсаж гарсан унжуу хэсэг) алт бусад хүнд жинтэй хүдрийг баяжуулахад хэрэглэдэг тэвш.
хүй [нэр үг] (бие бүтэц, анатоми) хүн болон хөхтөн амьтны умай дахь ургийг харвистай холбосон судсархаг эрхтэн, хүйс хүй бүтэн (хүүхэд нь эндэлгүй төрсөн, эрүүл энх), хүй муутай (үр хүүхэд нь тогтохгүй, амархан энддэг), хүй огтлох (сая төрсөн хүүхдийн хүйг юмаар огтолж, эхийн хүйгээс салгах), хүй сайтай (үр хүүхэд нь эндээгүй, эсэн мэнд), хүй цөглөх (хүүхдийн хүйн уг унах), хүйн үжил (төрөх, төрсний дараах үед ариун цэврийн дэглэм алдагдсанаас нярай хүүхдийн хүйгээр халдвар орж, цусаар дамжин үүсдэг өвчин), хүй нэгтэй (далд холбоотой, сүлбээтэй) хүн, амьтны хэвэл дэх огтлогдсон ором хүйсний нүх яс цусны ах дүү, төрөл садан хүй зузаан (а.ах дүү өнөр олуулаа б.хүй бүтэн), хүй тасрах (төрлийн үе холбоо тасрах, үр үндэс нь тасрах), хүй татах (төрөл садандаа дотносон ойртох), хүй элгэн эвдрэлцвэл, хөндлөн хүний идэш болох (зүйр үг) (ах дүүс эвтэй найртай байх хэрэгтэй).
хүй [нэр үг] гол төлөв анхны хүй нэгдлийн байгууллын үед байсан хүмүүсийн нэгдлийн
хүй [нэр үг] зарим араатан, жигүүртний идшээ хадгалах уут.
хүй [нэр үг] хүн, амьтан зэргийн олноор цугларсан бөөгнөрсөн хэсэг бүлэг юм хүй ертөнц (хөгжлийнхөө явцад материйн олж авдаг тоологдомгүй олон хэлбэртэй, орон зай, цаг хугацааны хувьд хязгааргүй оршин буй бүх материаллаг ертөнц), хүй их (маш их), хүй их хөрөнгө (маш их хөрөнгө), хүй олон (үй олон), хүй хүй (цугларан хурсан бүлэг юм), хүй хүй салхилах (салхи үе үе бүрхийн салхилах), хүй хүйгээр (бөөн бөөнөөр, хэсэг хэсгээр), хүй хүйгээр дүйж худалдах (бөөн бөөнөөр дүйж худалдах), хүй хүйгээр хэсэг мод (бөөн бөөн хэсэг мод), хүй цагаан манан (бөөн цагаан манан), нэг хүй айл (нэг бөөн хэсэг айл), гацаа хүй (хоршоо үг) (бага шиг суурин газар) ургамлын нэг бут, үр үндэс хүй хүйгээр ургах (ургамал мод бут бутаар ургах) (шилжсэн утга) гол төв, чухал газар зам харилцааны хүй газар (зам харилцааны гол, чухал газар).
хүйдэс [нэр үг] үхрийн хөлдүү баас хөлдүүс малын хүйдэс (малын хөлдүү баас), хотны хүйдэс арилгах (малын хэвтэшний хөлдүү өтгийг зөөж цэвэрлэх).
хүйдэс [нэр үг] айдас хүйдэс (хоршоо үг) (айх, түгших байдал).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.