Нэр үг

харз [нэр үг] голын усны өвөлдөө мөс бүрхэж хөлдөөгүй хэсэг морио харзнаас услах (харзны уснаас морио услах).
хариг [нэр үг] чих, хамар, улаан хоолой, мөгөөрсөн хоолой зэрэг хөндий эрхтэн, нүд, мах, булчинд элдэв биет юм орсон нь.
харийнхан [нэр үг] харийн хүмүүс.
харил [нэр үг] харих үйлийн нэр харил болох (нас ахиж тэнхээ тамир доройтон чадал буурах), харил буцал (хоршоо үг) (эргэж буцах нь), харил буцалгүй (хоршоо үг) (харьж буцалгүй, эргэж буцалгүй), харил няцалтгүй (харил буцалтгүй).
харилга [нэр үг] хуурай газар өргөгдөх, далайн ёроол доош хотойх, далайн ай сав усны
харилцагч [нэр үг] ажил хэргийн харилцан уялдаатай ажиллагч, бие биедээ нэвтрэлцэгч банкны харилцагч (а.банкинд мөнгөө хадгалуулагч б.банкиар гүйлгээ хийдэг байгууллага, иргэд).
харилцал [нэр үг] харилцах үйлийн нэр харилцал үйлдэл (харилцан үйлдэх, харилцан ажиллах явдал).
харилцуур [нэр үг] харилцах хэрэглүүр радио холбооны багаж.
харим [нэр үг] махыг цавчиж хачирлан жигнэх, хайрах зэргээр боловсруулсан хоол харим идэх (мөн хоолыг идэх), харим хайрах (мөн хоолыг болгох).
харимаг [нэр үг] эд материалын харимхай чанарыг ашиглан зохиосон хэрэгсэл харимаг жинлүүр (харимхай чанартай ороомог пүршийг төмөрлөг хоолойд хийж, дээд үзүүрийг нь хоолойд тогтоож, доод үзүүрт нь гох угсарч, хоолойд нь хувиар гаргаж, жинлэх юмыг гохноос зүүж, хуваарийн заалтаар хүндийг хэмжих багаж).
харимж [нэр үг] хариу.
харин [нэр үг] мөр үхрийн харин (үхрийн мөр).
харин холбоос. [нэр үг] юмыг санаснаас ангид, сөргүүлэн өгүүлэхэд хэрэглэх холбоо үг харин ашгүй (тэгсэн чинь ашгүй), харин ойлгож мэдэв (ашгүй ойлгож мэдэв), адуу байна гэсэн, харин үхэр байв (адуу гэтэл үхэр байв), харин ч (чингэсний үрээр, чингэсэндээ, санаснаас).
хариу [нэр үг] асуусанд хэлэх үг, өгөх мэдээ хариу захидал (ирсэн захианд хариулж бичсэн захидал), хариу үг (асуусанд буцааж хэлэх үг), хариу хэлэх (асуусанд буцааж үг хэлэх) ацан хариу (хоёр утгатай хариу), бардам хариу (үнэн зөвд нь эргэлзээгүй хариу), бодолтой хариу (ихэд нухацтай бодож тунгаасны эцэст гарсан хариу), боломжтой хариу (бололцоотой, байж болох үг), егөөдсөн хариу (шоглосон өнгө аяс бүхий хариулт), нааштай хариу (сайн хариу), найрсаг хариу (найр тавьсан хариу, элэгсэг хариу), оновчтой хариу (хэрэг зүйд яг тохирсон хариу), татгалзсан хариу (эс зөвшөөрсөн хариу), товчхон хариу (хураангуй буюу нэг хоёр үгээр хэлсэн хариу), тодорхойгүй хариу (тод бус, илэрхий бус хариу), төгс хариу (хамгийн сайн хариу), утгагүй хариу (нөхцөл байдалдаа тохироогүй хариу), ухаантай хариу (ухаалаг хариу болгон хэлсэн үг), учрыг нь олохгүй хариу (юу гэсэн утгатай нь мэдэгдэхгүй хариу), үгний хариу (хүний хэлсний хариу), хангалтгүй хариу (хариу хүсэгчийн сэтгэлд хүрээгүй хариу), шазруун хариу (омголон, шаралхсан хариу), эрс тэс хариу (эсрэг тэсрэг хариу, хоёр өөр хариу), эс зөвшөөрсөн хариу (үл дагаж нийлэх хариу, үл ойшоон дагалдах хариу), яаралтай хариу (хурдан хугацааны дотор хэлэх ёстой, дуулгах ёстой хариу) юмны хариулал, буцаж ирэх үр дүн хариу авах (а.өшөө авах б.асуусан лавласны шийдвэр авах), хариу арга хэмжээ (ямар нэг үйлдэл хийсний төлөө буцааж авах арга хэмжээ), хариу айлчлал (зочин ирээд буцсаны дараа хүндэтгэл болгож тэднийд айлчлах нь), хариу өгөх (а.лавласан юмны шийдвэрийг хэлэх б.өглөг, тусламжийн орыг нь өгөх), хариу тэмдэг (авсныг бичиж буцаах тэмдэг), хариу үг (буцааж хэлэх үг), хариу цохилт (буцааж хийх дайралт), хариу санах (тусын хариу горилох), хариу хэлэх (асуусан зүйлд хариулах), аяганы хариу барих (хариу талархах, талархсан сэтгэлээ илэрхийлж ямар нэг юм өгөх), аяганы хариу өдөртөө, агтны хариу жилдээ (зүйр үг) (хүнд тус болбол сайн үйлийн үр заавал эргэж өөрт ирдэг).
хариувч [нэр үг] ханцуйгүй дээл.
хариулал [нэр үг] ач тус эсвэл өшөө хорслын хариу болгосон юм.
хариулал [нэр үг] хариулах үйлийн нэр буцаалт.
хариулга [нэр үг] хариулах үйлийн нэр, мал арчлан тэжээх явдал хариулга сайтай (малаа хариул маллах талаар сайн) хариулга маллагаа (хоршоо үг) (мал бэлчээн идээшлүүлэх болон арчлан тэжээх явдал).
хариулга [нэр үг] хариу болгох юм.
хариулга [нэр үг] хариулж нэрсэн буюу дахин нэрсэн архи.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.