Нэр үг

хануурч [нэр үг] хануур хийдэг хүн хануурч ялаа (амьтан судлал) (дугуй заадаст, богино сахалт ялааны овог, шувуу хөхтөн амьтныг шимэгчлэн амьдар(дагавар үг) бие нь амьтны бие үс ноосонд шигдэж байхад зохилдсон, далавчилсан зарим зүйл нь амьтны биед ороод далавчаа гээдэг бөгөөд түүнийг нь шалз гэдэг).
ханхиал [нэр үг] хангил.
ханцуй [нэр үг] гадуур, дотуур хувцасны мөрөөс бугуй хүртэлх хэсэг ханцуй залгах (хувцас оёх үед их биед ханцуйг нь залгаж оёх), ханцуй дугтуйлах (а.хоёр гараа зөрүүлж ханцуйдаа шургуулах б.(шилжсэн утга) ажил хийхгүй зүгээр суух), ханцуй сажлах (гар хаялах), ханцуй сугалдаргалах (дээлийн өрөөсөн ханцуйнаас гараа сугалж гаргах), ханцуй шамлах (а.ханцуйгаа дотогш эргүүлэх б.(шилжсэн утга) ямар нэгэн үйлд шамдан орох в.(шилжсэн утга) ихэд уурлан зодохыг завдалхийлэх), ханцуйн эрүү (авгай дээлийн ханцуйд өөр өнгийн бөсөөр хийсэн чимэг), ханцуйн бугуйвч (авгай дээлийн ханцуйн үзүүрт залгасан хэсэг), ханцуйгаараа жийрэглэх (ханцуйгаараа жийрэг хийх), ханцуй дотроо залбирах (сэтгэл дотроо ихэд хүсэмжлэн наминчлах), ханцуй дээрээ шээлгэх үртэй (төрүүлсэн үр хүүхэдтэй, хожим асарч сувилах хүнтэй), ханцуйндаа инээх (сэм тавлах, шоолох), ханцуйндаа хутгаа нуух (далд санаа), толгой хэмхрэвч малгай дотроо, тохой хэмхрэвч
ханцуй [нэр үг] ханцуй өөш (загас барьдаг нэгэн зүйл тор).
ханцуйвч [нэр үг] арьс хөдөс зэргээр хийсэн ханцуйн дотуур хийн гар дулаацуулах
ханчин [нэр үг] төвдийн нэгэн газрын нэр ханчин гутал (төвд гутал), ханчин булигаар (төвдийн ханчинд үйлдвэрлэдэг нэг зүйл булигаар).
ханчир [нэр үг] доголон ханчир (амьтан судлал) нэгэн зүйл нүүдлийн шувуу.
ханчир [нэр үг] амьтны цоройн хоёр этгээдийн бүлх хальсаар бүтсэн хэсэг хав багатайд бардамнах, ханчир багатайд биерхэх (зүйр үг) (өөрөөс бага, доройг дээрэлхэх зантай).
ханш [нэр үг] үнийн өсөлт, бууралт, тогтолтын хэлбэлзэл, тогтоосон үнэ ханш буурах (гүйлгээнд байгаа мөнгөний өсөлтийг таваарын хангамж гүйцэхгүйн улмаас хүн амын гар дээр болон хадгаламжинд сул мөнгө ихээр хуримтлагдаж, мөнгөний худалдан авах чадвар буурах үзэгдэл), ханш дээшлэх (үндэсний валютын алтны агуулгын албан ёсны өсөлт буюу үндэсний валютын ханшийг үндэслэн гаргасан хоёр валютын ханшийн харьцаа), ханшийн зөрөө (үнийн өсөлт, бууралтын зөрөө), ханшийн хэлбэлзэл (мөнгө болон валютын өсөх, буурах явц), зах зээлийн ханш (зах зээлийн үнийн байдал), кросс ханш (гуравдагч этгээдээс валютын ханшийг үндэслэн гаргасан хоёр валютын ханшийн харьцаа), мөнгөний ханш (мөнгөний хэлбэлзэл), өдрийн ханш (тухайн өдрийн үнийн байдал, мөнгөний өсөлт, бууралт), үнийн ханш (үнийн тогтоол), үнэ ханш (хоршоо үг) (юмны мөнгөөр бодсон өртөг болон тэр өртгийн өсөх буурах явдал), ханш нь таарах (үнэ хөлсгүй хийлгэсэн зүйл хялбархан эвдрэхэд хошигнон хэлэх хэллэг).
ханш [нэр үг] нэгэн зүйл маш нимгэн торгомсог эдийн (нэр үг)
ханш [нэр үг] найз сайтай, эвлэгхэн, нийлэмжтэй, тусч зан ханш сайтай залуу (тусч залуу), ханш муутай хүн (хүн чанар муутай, хуншгүй хүн), хашийг таних хүн байвч ханшийг таних нь ховор (цэцэн үг) (хүн, эд зүйлийн яс чанарыг танихад хэцүү).
ханш [нэр үг] ханш нээх (зурхай судлал, зурхайн ухаан) (сарны зурхайн ёсны жилийн хорин дөрвөн улирлын хаврын дунджийг заах үе, нарны зурхайн дөрөвдүгээр сарын эхний арав хоногийн дотор тохиолдоно, ичигсэд хөдлөх үе).
ханшаар [нэр үг] мал адгуусны хамрын уг хар ханшаарт (хамрын уг нь хар), ханшаарын төмөр (хазаарын төмөр, хазаарын чимэг), ханшаарын чимэг (хазаарын чимэг) гутал, шаахай зэргийн боомын доод хэсэг гутлын ханшаар дээр гишгэх (гутлын хамар).
хань [нэр үг] хүний аж амьдрал, аян замд бараа болох, ажил албанд хамт ажилладаг, хамт байх нөхөр хань болох (а.аян замд хамт явах б.түшиг хамжаа болох), хань сайтай (а.аян замд, ажил хэрэгт түшиг сайтай б.олон сайхан найз нөхөртэй в.ханилсан нөхөр нь хүн чанартай), хань муутай (а.ажил хэрэг, аян замд явахад түшиг муутай б.сайн найз нөхөр байхгүй буюу цөөн в.ханилсан нөхөр нь хүн чанар муутай), хань татах (бусдыг хань нөхөр болгохын тулд биедээ татах, хамтрах), хань хамсаатан (нэг зорилготой хүмүүс), хань хийх (хүн, амьтныг өөрийн хань бараа болгох), замын хань (а.аян, явдалд нөхөр болон явагч б.(шилжсэн утга) үйл ажилдаа түр ашиглах хүмүүс), сайн хань (а.сайн нөхөр б.сайн эхнэр), үнэнч хань (а.үнэнч нөхөр б.үнэнч эхнэр нөхөр), хань хамсаа (хоршоо үг) (хамтрагч), хашаа муутай бол малаа алдахын тэмдэг, хань муутай бол хүнээ гээхийн тэмдэг (зүйр үг) (сайн найз нөхөр эрхэм, муу хүнтэй нөхөрлөх хэрэггүй) дэр нийлсэн янаг амраг хайрт хань (хайрлаж дурлан гэрлэсэн хүн), хань бүл (хоршоо үг) (а.гэр бүлийн хүн, гэрлэсэн хүн б.хүн хүч), хань ижил (хоршоо үг) (гэр бүлийн хүн, эхнэр, нөхөр), ханийн тэнгэртэй (сайн ханьтай учрах хувь тавилантай), хань ханьдаа хайр элгэндээ (зүйр үг) (нэг нэгэндээ тус дэм болох) санал зөвлөгөө өгч харилцан тусалж дэмжих нөхөр дотнын хань (дотно нөхөр, маш итгэмжилсэн нөхөр), хань нөхөр (хоршоо үг) (а.анд нөхөр, хамтрагч б.амьдралаа холбон дэр нэгтгэсэн эр).
ханьц [нэр үг] ханилал, нөхөрлөл.
хар [нэр үг] бичиг хар (хоршоо үг) (бичиг хэрэг болон бусад зүйл), данс хар (хоршоо үг) (аливаа тоо бүртгэл ажил хэргийг тэмдэглэх дэвтэр), мал хар (хоршоо үг) (мал хөрөнгө), хүн хар (хоршоо үг) (хүн амьтан, бас бус хүмүүс).
хар [нэр үг] хардах, сэрдэх байдал хар ихтэй (маш их хартай, маш их сэрддэг) хардах санаа, хэтэрхий муу санаа, хорон санаа хар авах (муу санах, сэжиглэх), хар буух (харамсан гэмших, хайран юм гэж сэтгэл гутрах, гутрангуй сэтгэл төрөх), арван хар нүгэл (шашны нэр томьёо) (арван цагаан буян гэдгийн нөгөө эсрэг үйл биеэр үйлдэх гурав, хэлээр үйлдэх дөрөв, сэтгэлээр үйлдэх гурав), хар санаа (сэжигтэй санаа, үл итгэх санаа, муу санаа), хар санах (а.сэжиглэх, итгэхгүй байх б.муу санаа агуулах), хар сэр (хоршоо үг) (хардах санаа), хар буруу (хоршоо үг) (муу, үл итгэх), хар буруу санах (муу юм бодох, муугаар бодох, итгэхгүй байх), хар хор (хоршоо үг) (атаархуу сэтгэл, бусдын сайнд хорссон буюу хэтэрхий хартай сэтгэл), хар дотортой (муу санаатай), хар буух (харамсах сэтгэл төрөх), хар дарах (аймаар муухай зүүд зүүдлэх).
хар [нэр үг] хар байх (юу ч хийхгүй зүгээр суух, дэмий сэлгүүцэх).
хар [нэр үг] хар хар (дуу чимээ дуурайсан үг) (хатуу юм унах, хавирахад гарах дуу чимээ) хар хар хийх (хатуу юмны унах, хавирахад чимээ гарах), хар хүр хийх (нохойн довтлон дайрах, хуцан ухасхийх), хар яр хийх (а.хатуу зүйл хавиралдах б.хэрэлдэх янз байдал гаргах).
хар [нэр үг] хар сээр (хүзүү сээрийн завсар дахь гаднаас түгдийж үзэгдэх нэг нугалам яс), хар цээж (морины бүдүүн хүзүү).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.