Нэр үг

хааш [нэр үг] хааш яаш (хоршоо үг) (а.болгоомжгүй, цалгар назгай б.муу, салан задгай, оромдох), хааш яаш хийх (хийсэн төдий болох, оромдох), хааш боловч (юу боловч, ямар боловч).
хааяагүй [нэр үг] хавтгай болгох (газар сайгүй болгох, хааяагүй тараах), хавтгайд нь хамруулах (бүгдийг хамруулах), хавтгайдаа баяр хөөр болох (бүгдээрээ баяр хөөр болох, хааяагүй баяр хөөр болох).
хав [нэр үг] хав загас (амьтан судлал) (далайн нохойн язгуурын сэлбүүр хөлтэй, сүүгээр бойжигч амьтан), хав загасны хальс (а.далайн дун б.хясааны хавтас).
хав [нэр үг] бах, ид бах, ханамж хав заль (хоршоо үг) (ид бах, заль), хав чадал (хоршоо үг) (а.эр зориг б.шаламгай, онч (мэргэн үг) в.хүч тэнхээ), ид хав (хоршоо үг) (а.хүч чадал, тэнхээ тамир б.ид бах), ид хаваа гайхуулах (бусдад хүч чадал, тэнхээ тамираа бахархан харуулах), эв хав (хоршоо үг) (юм хийх, юманд хандах эв дүй), эв хавгүй (хоршоо үг) (юм хийхдээ, юманд хандахдаа эв дүйгүй) хуучир. нум сум харвах чадвар.
хав [нэр үг] хав хав (аялга үг) (нохой зэрэг амьтан хуцах аялга), хав хав дуугарах (нохой хуцах), хав хийх (нохой хазах гэсэн утгатай хүүхдийн хэллэг).
хаваас [нэр үг] хавж оёсон оёдол хаваас хийх (хавах оёдол хийх), дээлийн хаваас (дээлийг хол хол хатгасан оёо), сайван хаваас (хоршоо үг) (хол хатгаастай далд оёо).
хаваг [нэр үг] хулуу.
хавалга [нэр үг] чихний чийр, залхаалт.
хаван [нэр үг] хавж оёсон зузаан хувцас эдлэл зэрэг юмны хунирч үрчийсэн хэсэг, тумбагар болсон хэсэг.
хаван [нэр үг] овон хаван (хоршоо үг) (аль нэг хэсгээрээ дээш товойсон энхэл донхол байдал).
хаван хуучир. [нэр үг] ноёдын хиа нарыг даргалагч харуулын өртөөний дарга.
хавар [нэр үг] сарны зурхайн ёсны нэг хоёр, гуравдугаар сар, нарны зурхайн хоёрдугаар сарын дундаас тавдугаар сарын дунд хүртэлх үе, өвлийн дараа ирэх улирал хавар цаг (өвөл, зун хоёрын хооронд болох улирал), хавар эрт (хаврын эхэн үе, хаврын улирлын эхээр), хавар орой (хаврын шувтарга үе, хаврын улирлын сүүл үеэр), хаврын адаг сар (хаврын сүүл сар), хаврын буудай (хавар эрт тарьсан буудай), хаврын ноос (хавар хяргасан хонь, ямааны уртын ноос), хаврын тариалалт (хаврын тариа тарих ажиллагаа), хаврын хагалгаа (үр тарихын өмнөх хөрс сийрэгжүүлэх хагалгаа), хаврын улирал (өвлийн дараах урин болох гурван сар), хаврын уур орох (сарны зурхайн ёсны хорин дөрвөн улирлын нэг, нарны зурхайн хоёрдугаар сарын эхний арав хоногт тохиолдоно), хаврын урь унах (хавар болж дулаарах), хаврын үер (хавар болж цас мөс хайлж, гол мөрний ус ихсэх), хаврын хавсарга (хаврын хүйтэн салхи шуурга), хаврын хагас дунд (сарны зурхайн ёсны хорин дөрвөн улирлын нэг, хаврын өдөр шөнө тэнцэх хугацаа, нарны зурхайн ёсны гуравдугаар сарын хорины орчим тохиолдоно), хаврыг бодогч түшмэд (түүхэн үг, түүхийн нэр томьёо) (хааны одон орны зурхай хариуцсан түшмэд), хавар намар (хоршоо үг) (өвлийн дараах буюу аргын тооллын , , р сар, зуны дараах улирал буюу аргын тооллын , , р сар), хаврын тэнгэр шиг (учир нь олдохгүй олон ааштай), хаврын урт шар хүн (хаврын тарчиг урт өдөр), хавар таривал намар хураадаг, хадгалж явбал хожим зардаг (зүйр үг) (юмыг үеэ өнгөрөөсөн, хэрэггүй гэж хаях хэрэггүй хожим хэрэг болж болно), хавар цаг сайхан ч өлөн, намар цаг бороотой ч цатгалан хууч. (монголчуудын байгаль, цаг уур, мал маллагааны арга туршлагаас үүдсэн мэдлэг.хавар урин болж цаг дулаардаг ч мал амьтан тарга хүч муу, намар нөөсөн хүнс тэжээл дуусч тарчиг болдог.намар хэдийгээр сэрүүн болж эхэлдэг ч мал хүч тарга жигдэрч айраг цагаа элбэгшдэг), хавар цагийн шуурга хэцүү, хойд эхийн нударга хэцүү (зүйр үг) (хавар урин дулаан болдогч хүйтэрвэл өвлөөс ч хэцүү), хаврын салхи хавирга нэвт, өвлийн салхи өвөр нэвт (зүйр үг) (хаврын салхи өвлийн салхинаас илүү гэмтэй), хавар хатуу, намар баян (зүйр үг) (хавар идээ ундаа тарчиг, цаг агаар хувирамтгай, мал сүрэг туранхай, цагаан идээ ховорддог, намар нь жимс ногоо урган боловсорч, мал сүрэг тарган, цагаан идээ элбэг дэлбэг байдаг), хаврын цэцэг (ургамал судлал) (модны навч, иш жүрүртэй адил, өнгө цагаан, зургаан хэлтэстэй, тоорцог шар, үнэр маш сайхан).
хаварч [нэр үг] хаварч бялзуухай (амьтан судлал) далан хэлт чогчиго.
хаваршил [нэр үг] хаваршил бялзуухай (амьтан судлал) (нэгэн зүйл бялзуухай), хаваршил цэцэг (ургамал судлал) (уртавтар навч нь ёзоороороо ургадаг, улаан болон боровтор шүхэр хэлбэрт баг цэцэгтэй, бөөрөнхий хонхорцогт жимстэй нэг наст өвслөг ургамал, үзэмжийн цэцэг).
хаваршил [нэр үг] хаварших үйлийн нэр, хаврын шинж.
хавдаршил [нэр үг] хавдарших үйлийн нэр эрүүл эд, эсэд хорт хавдар шилжих үйл явц.
хавийнхан [нэр үг] ойр орчны хүмүүс энэ хавийнхан (ойр орчмоор амьдардаг хүмүүс).
хавил [нэр үг] зөвшил дэмжлэг.
хавилга [нэр үг] ямар нэг хэмжигдэхүүнд ойртуулах, зохицуулах нь ойр, дөт, зам зуур мөрийн хавилга (дөт зам).
хавилга [нэр үг] хуримтлал.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.