Үйл үг

төмбөгнөх [үйл үг] төмбөгөр юмны үргэлжлэн хөдлөх төмбөс төмбөс хийх (төмбөгөр юм байн байн хөдлөх).
төмбөгөрдөх [үйл үг] хэтэрхий төмбөгөр болох, төмбөгөр учир тохиромжгүйдэх.
төмбөлзөх [үйл үг] төмбөгөр юмны төмбөс төмбөс хөдлөх.
төмөрдөх [үйл үг] юмыг төмөрлөх дээвэр төмөрдөх (дээврийг төмрөөр хучих) төмөртэй юмны төмөрт тулж дийлдэхгүй болох хуучир. гинжлэн дөнгө зүүх.
төмөрлөх [үйл үг] төмрөөр бүрэх, төмөр хадах пийшин төмөрлөх (пийшинг төмрөөр бүрэх), хаалга төмөрлөх (хаалгаа төмрөөр бүрэх), хутга төмөрлөх (хутгаа төмрөөр бүрэх).
төнхөх [үйл үг] ямар нэг юмны дотор талыг ухах, малтах, хөндийлөх төнхөж оролдох (онгичин оролдох), төнхөж үзэх (ухаж үзэх), малтах төнхөх (хоршоо үг) (малтах ухах), ухах
төөлөх [үйл үг] эрхий хурууны үзүүрээс дунд хурууны сунгасан үзүүр хүртэлх хэмжээгээр хэмжих төөлүүрээр хэмжих хуучир. сумын насанд хүрсэн эрчүүдийг бүртгэх эр төөлөх (цэргийн насны эрчүүдийг бүртгэх).
төөнөрөх [үйл үг] хэсэг газар халуу оргих галын илч төөнөрөх (галын илчинд хэсэг газар халуу оргих) халуу оргиж өвдөх толгой төөнөрөн өвдөх (толгой халуу оргиж өвдөх), хөл төөнөрөх (хөл халуу дүүгэн өвдөх).
төөнөх [үйл үг] гал, нар зэргийн илч алгуур халаах, халуу оргиулах нар төөнөх (нар хурцаар шарах) төөнө тавих, төөнөлөг хийх аливаа эдлэлийн гадаргыг түлж зураг, хээ гаргаж урлах.
төөрөгдөх [үйл үг] бусцар худал зүйлд итгэн төөрөх, буруу үзэлд автах, бусдын нөлөөнд автах буруу зүйлд төөрөгдөх (буруу зүйлд итгэн будилах), мухар сүсэгт төөрөгдөх (учрыг нь мэдэхгүй зүйлд хэт автах).
төөрөлдөх [үйл үг] биесийг олохгүй төөрч явах буюу харилцан төөрөх буруу зүйлд итгэх үзэл бодол төөрөлдөх (буруу үзэлд автах)
төөрөх [үйл үг] зүг чигээ алдах, зам буруудах, буруу замаар орох замд төөрөх (замаа алдах, зүг чигээ алдах), ойд төөрөх (ойд хаашаа явахаа мэдэхээ болих, замаа алдах), шуурганд төөрөх (шуурганд замаа алдах, зүг чигээ мэдэхээ болих) төөрсөөр төрөлдөө (санамсаргүй аз таарах, аз тохиох), төөрсөн мууг засаж болдог, төрөлх мууг засаж үл болдог (зүйр үг) (төрөлхийн мууг засахад хэцүү), төөрөхгүйг бодвол зам барь, алдахгүйг бодвол хүнээс асуу (зүйр үг) (бусдаас асууж, бусадтай зөвлөлдөж байвал алдахгүй), төөрсөн хүн ориломтгой, төөлсөн хүн алдамтгай (зүйр үг) (барагцаалж биш яг таг хэмжиж хийх хэрэгтэй) (шилжсэн утга) бодол, ухаан самуурч зөв буруу, үнэн худлыг ялгахаа болих ухаан санаа төөрөх (ухаан санаа будилах, ухаан санаа самуурах) (шилжсэн утга) буруу замаар орж, осол эндэл гаргах.
төржих [үйл үг] төрийн шинжтэй болох улс төржих (улс төрийн утга агуулгатай болох).
төрлөх [үйл үг] хуучир. ёсчлох, дүрэмлэх, журамлах заншил ёсоор үйлдэх.
төрөлжих [үйл үг] төрөл зүйлээр ялгарах төрөлжсөн барааны дэлгүүр (зөвхөн нэг төрлийн бараа бүтээгдэхүүнийг дагнан зарж борлуулах дэлгүүр), төрөлжсөн хууль (нийгмийн нэг хэсгийн харилцааг зохицуулдаг харилцан шүтэлцээ бүхий эрх зүйн хэм хэмжээний нийлбэр цогцоос бүрдэх хууль).
төрөлсөх [үйл үг] төрөлтэйгөө элгэмсэх, төрөл садантайгаа ойр дотно байх, төрөл
төрөх [үйл үг] хүүхэд эхээс гарах хүүхэд төрөх (хүүхэд гарах, хүүхэдтэй болох), эхнэр нь төрөх (эхнэр нь амаржих), төрөх газар (төрөх эмэгтэйчүүдийг эмчлэх болон амаржуулах эмнэлэг), төрөх тасаг (эх барьж авах тасаг), төрөх насны эмэгтэйчүүд (хүүхэд гаргаж болох бүх эмэгтэйчүүд), төрсөн газар (эхээс гарсан газар) төрөхийн гэмтэл (умай дахь ургийн биед хүчилтөрөгч дутагдах, төрөх явцад хүүхдийн яс, булчин, тархины эд эс гэмтэн цусны эргэлтэд өөрчлөлт үүсэх), үхэх төрөх (хоршоо үг) (хүн, амьтан эхээс мэндлэх, нас барах), жилбэ төрөх (аливаа хэрэг явдалд аз завшаан тохиолдох) сайн одонд төрөх (азтай, хувьтай төрөх, амны хишигтэй байх), эцгийн дээлтэй төрөх (угсаа залгамжлах азтай төрөх) төрөлх, төрүүлсэн төрсөн ах дүү (нэг эцэг эхээс гарсан ах дүү), төрсөн нутаг (эхээс гарсан газар шороо, нутаг), төрсөн он (эхээс гарсан он), төрсөн хүү (өөрийн тээж төрүүлсэн хүү), төрсөн хүүхэд (төрүүлж өсгөсөн хүүхэд), төрсөн эх (төрүүлсэн эх), төрсөн эцэг (төрүүлсэн эцэг), төрсөн эцэг эх (төрүүлж өсгөсөн эцэг, эх), аж төрөх (амьдрах), сурсан биш төрсөн (угийн, төрөлхийн), төрөөгүй хүүхдэд төмөр өлгий бэлдэх (юмны учир олдоогүй байхад урьдаас зэхэх), төрөх гэдэг үхэхтэй адил (цэцэн үг) (хүүхэд төрүүлэх хэцүү, төрөх үед хүний амь үхэх, сэхэхийн зааг дээр байдаг), төрсөн бие мэнд бол төгрөг мөнгө нь гайгүй (цэцэн үг) (биеийн эрүүл мэнд хамгаас чухал), төрсөн төрлүүд эвгүй бол, түмний өмнө шившиг (зүйр үг) (эв найртай, эвсэг амьдаръя), төрсөн царайн сайхныг торгон хувцсаар чимэвч, дотроо ухаангүй бол түрхэж зассан хөрөг мэт (цэцэн үг) (өнгөний сайхнаас ухааны сайхан дээр) (шилжсэн утга) бий болох, үүсэх, гарч ирэх бодол төрөх (бодол үүсэн бий болох), гомдол төрөх (гомдох сэтгэл бий болох), гуниг төрөх (гунигтай болох), зориг төрөх (зоригтой болох), санаа төрөх (санаа бий болох), сэтгэгдэл төрөх (сэтгэгдэл бий болох), уйтгар төрөх (уйтгар бий болох), сэжиг төрөх (сэжиглэх, сэжиг бий болох), хилэн төрөх (уурлах) (шилжсэн утга) өсөх, үржих, нэмэгдэх мөнгөний хүү төрөх (мөнгөний хүү өсөх) (шилжсэн утга) амьдрах.
төрхжих [үйл үг] томоожих, төлөвжих, буурь суурь суух.
төрхөмлөх [үйл үг] төрхөмдөө айлчлан очих.
төрхөмсөх [үйл үг] төрхөмсөг зан, байдал гаргах.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.