Үйл үг

оргих [үйл үг] ямар нэгэн шинж тэмдэг биед сэрэгдэн мэдрэгдэх дотор муухай оргих (дотор эвгүйрхэх), нойт оргих (нойтон зүйл биед хүрч мэдрэгдэх), халуу оргих (халуун зүйл биед мэдрэгдэх) ор хатуу оргих (ор хатуудан бие амрахгүй байх), сэрүү оргих (сэрүүн мэт санагдах), эвгүй оргих (сэтгэл тааламжгүй байх), гэрт эл хуль оргих (гэр хоосон хөндий, хүйтэн мэт санагдах), хүйт оргих (бие жихүүцэх) тухайн нэрээр илэрсэн байдал, шинж гаргах дуулгаваргүй толгой оргихдүлий дүмбэ оргих (огт сонсоогүй мэт байдал гаргах, хэнэггүй царайлах) доргилтын хүчинд өртөгдөж уг байрнаасаа сугаран гарах оргин хөдлөх (гадаад хүчний нөлөөллөөр байрнаасаа хөдлөх) (шилжсэн утга) хүний сэтгэл хөөрөх, бадрах уур хилэн оргих (ихэд уурлах) (шилжсэн утга) ажил ид өрнөх, ундрах ажил оргих (ажил ихэд өрнөх) (шилжсэн утга) бодот байдлаас хэт давуулан ярих, гайхуулах оргидог хүн (үнэн байдал дээр нэмж чимэн худал ярьдаг хүн).
оргох [үйл үг] босох, буруулан зайлж одох, нуугдан дутаах гэрээсээ оргох (гэрийнхэндээ мэдэгдэлгүйгээр сэм зайлан одох), цэргийн албанаас оргон зайлах (цэргийн албанаас буруулан зайлж одох), оргон зайлах (нууцаар зайлан одох), оргох босох (хоршоо үг) (нуугдаж, дайжин зугатах), олон санаа санасан хүн оргож босч чаддаггүй (зүйр үг) (олон зүйлд зэрэг тэмүүлбэл юу ч үл бүтээнэ).
ордослох [үйл үг] илаар болж байсан өвчин сэдрэх, дахин өвчлөх.
ордох [үйл үг] орыг дагаж мөрдөх ордон нэхэх (мөрөөр нь мөшгөн хөөх) ор нэрийн төдий гүйцэтгэх,
орилох [үйл үг] чангаар уйлах эхрэн орилох (эхэр татан чанга дуугаар уйлах), гаслан орилох (ямар нэгэн зүйлд шаналж харуусан их дуу тавин уйлах), өдөр шөнөгүй орилох (цаг үргэлж уйлах) хашгирах, чанга дуугарах тэмээ орилох (тэмээ чангаар үргэлжлүүлэн буйлах), хоолойгоо сөөтөл орилох (хоолойгоо сөөтөл бархирах), орилох чарлах (хоршоо үг) (хоолой шахан чанга дуугарах), орилох бархирах (хоршоо үг) (чанга хашгирах) сэтгэлд нийцгүй муухай дуу авиа гаргах дуу орилох (эв хавгүй, солгой хоолойгоор дуулах).
ориодох [үйл үг] харцгай, хиргайн зэрэг шувууны өгьеө барьж дуудах.
орлогожих [үйл үг] орлоготой болж эхлэх.
орлох [үйл үг] оронд нь байх орлох материал (ямар нэгэн материалыг өөр зүйлээр төлөөлүүлэн хийх зүйл) бусдын ажил үүргийг түр хугацаанд хамааран гүйцэтгэх даргыг орлох (даргын ажлыг түр хугацаанд хийх), хүүг нь орлох (төрсөн хүү нь мэт хандах, асрах), орлон тоглогч (роль авсан жүжигчдийн ажлыг түр зуур хийх хүн).
ормойх [үйл үг] нүдээ өргөн гайхах.
орогдох [үйл үг] өдөр болсон үйлдэл шөнө зүүдэнд орж сэрэгдэх.
орогдох [үйл үг] хэтэрхий орог өнгөтэй болох, орог өнгөтэй учир зохимжгүйдэх.
орогнох [үйл үг] орон байраа болгох өвсөн овоохойд орогнох (өвсөн овоохойг орон байраа болгон ашиглах) хэн нэгэнтэй нь нөхцөн гэрт нь амьдрах нуугдан хоргодож амь зуух ууланд орогнох (ууланд бүгж амьдрах), орогнох эрх эдлүүлэх (гадаадын иргэнд тухайн улсад амьдрах эрх олгох).
орогтох [үйл үг] орог өнгөтэй болох хацар нь орогтох (хацар нь орог болох).
орогших [үйл үг] юмны өнгө орог болж гандах цамц орогших (цамц орог өнгөтэй болох), гандаж орогших (нар салхинд байсаар юмны өнгө бүдгэрч буурах) (шилжсэн утга) ажил хэрэг бүтэмж муутай болох, уруудах орогшин удаашрах (ажил хэрэг саатан удаашрах).
оройлдох [үйл үг] өндөр газрын оройгоор явах оройлдон буух (өндөр газрын оройг дамжин буух) орой толгойгоор зогсох ба тулах.
оройлох [үйл үг] үдэш оройн цагаар хийх, ажиллах оройлон ажиллах (а.оройн цагаар ажиллах б.(шилжсэн утга) бусдыг тэргүүлэн ажиллах).
оройлох [үйл үг] орой гаргах юманд орой хийх малгай оройлох (малгайн орой хэсгийг хийх), байшин оройлох (байшингийн дээвэр хийх), төмрөөр оройлох (төмрөөр орой хийх) уулын орой болон өндөр газраар явах оройлон явах (өндөрлөг газраар нь явах) ургамал боловсрохоосоо өмнө цацаглах буюу орой, толгой гарах оройлон ургах (орой гарч цацаглан ургах) (шилжсэн утга) тэргүүлэх, толгойлох бусдыг оройлон явах (бусдыг тэргүүлэн явах), тэмцэлд оройлох (тэмцэлд толгойлох), оройлон удирдах (олныг манлайлан удирдах), оройлох манлайлах (хоршоо үг) (бүхний түрүү, тэргүүнд үлгэрлэх).
оройтох [үйл үг] болзож тогтсон цаг хугацаанаас хожимдох оройтож босох (хожимдож сэрэх), оройтож ирэх (болзсон цагаас хоцорч ирэх), олдвол идэж, оройтвол унтах (зүйр үг) (залхуу хойрго байдал гэсэн санаа).
оройших [үйл үг] оройн шинж орох.
оролдох [үйл үг] ямар нэгэн зүйлийг хийж бүтээхээр чармайх, мэрийх амжилтад хүрэхийг оролдох (амжилт гаргахаар хичээн зүтгэх), дэмий юмаар оролдох (үр өгөөж багатай, ашиггүй зүйл хийхээр мэрийх), чадлаараа оролдох (чадлаараа мэрийх), өөрийгөө цагаатгахыг оролдох (өөрийгөө буруугүй хэмээн батлаж мэлзэх), оролдож байж асаах (ихэд мэрийн ноцолдож байж асаах), санаачлан оролдох (ямар нэгэн зүйлийг бүтээхээр идэвх зүтгэл гарган ажиллах), хэл сурах гэж оролдох (ямар нэгэн хэл сурах гэж ихэд хичээллэх), оролдон зүтгэх (ихэд чармайн мэрийх), оролдвол бүтнэ, ховловол гутна (зүйр үг) (аливаа ажил хэрэгт уйгагүй зүтгэх хэрэгтэй), оёсоор оёсоор уран болдог, оролдсоор оролдсоор дархан болдог (зүйр үг) (уйгагүй хийвэл дадлагажиж сайжрах) гарт өртсөн юмыг дэмий хөдөлгөн барилах үсээ оролдох (үсээ барилан зогсох), эдээрээ оролдвол эвдэхийн тэмдэг, эхнэрээрээ оролдвол салахын тэмдэг (зүйр үг) (зүгээр байгаа зүйлийг өөнтөглөн оролдвол тэр зүйлээсээ салахын дохио) ямар нэгэн бүтэлгүй зүйл үйлдэхээр хөдлөх хов хутгах гэж оролдох (хүмүүсийн хооронд худал ярих) (шилжсэн утга) хүнийг янз бүрээр шоглож гоочлох, даажигнах хүнээр оролдох (хүнийг элэг доог болгон наадах), оролдох наадах (хоршоо үг) (гоочлон шоолох, даажигнах) (шилжсэн утга) бүсгүй хүнд сээтэн хаях.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.