Үйл үг

нормлох [үйл үг] хийж гүйцэтгэх ажлын норм хэмжээ тогтоох, нормтой болгох нийтээр дагаж мөрдөх хэм хэмжээ, дэг ёсыг хуульчлан батлах.
нормчлох [үйл үг] норм тогтоох, нормтой болгох.
норомлох [үйл үг] цавчсан дүнз, гуалин модыг ялган овоолох.
норох [үйл үг] чийг ус нэвтэрч нойтон болох бороонд норох (борооны усанд цохиулах), нэвт норох (тухайн зүйл бүх газраараа нойтон болох), норсон зурам (арчаагүй, дорой хүн), норсон элээ (зориг зүрхгүй хүнийг ёжлон хэлсэн нь), нойтонд хамт норж, хүйтэнд хамт хөрөх (зүйр үг) (жаргал зовлонгоо хуваалцах, хамтдаа эдлэх).
норхойдох [үйл үг] хэтэрхий норхой болох шир норхойдох (ширний үс хэтэрхий тачир болох).
норхойтох [үйл үг] үс охор, шингэн болох.
нотлогдох [үйл үг] үнэн худал нь баримтаар илчлэгдэх хэрэг нотлогдох (хэргийн учир явдлыг баримт түшиглэн илчлэх).
нотлох [үйл үг] тухайн хэрэг явдлын үнэн мөнийг гэрч, баримттайгаар илчлэх батлах гэмгүйгээ нотлох (гэм буруугүй гэдгээ батлах), нотлон өгүүлэх (үйл хэргийн үнэн зөвийг, эсвэл бурууг батлан өгүүлэх).
нохилох [үйл үг] бүсгүй хүний эелдэг зөөлөн, аядуун аашлах бүсгүй хүний аятай, янзтай алхах нахилан нохилох (эелдэг ааштай эмэгтэй хүний аятай сайхан явах).
нохиотох [үйл үг] далдуур үгсэн нийлэх, сүжрэн сүлбээлдэх нохиотон явах (хуйвалдан явах).
нохитох [үйл үг] нүүр царай хиртэн халтартах нохитсон харагдах (нүүр царай нь халтар харагдах).
нохойдох [үйл үг] дэндүү нохой зан гаргах.
нохойрох [үйл үг] хэлсэн ярьсан амнаасаа буцах урваж хөрвөх хэрэг бүтэлгүйтэж, гай тарих.
нохойрхох [үйл үг] нохой зан гаргах, залилж мэхлэхийг оролдох зангаараа бусдыг мэхлэх нохой олонтойгоороо бардамнах.
нохойтох [үйл үг] нохой зан гаргах, ёс зүйгүй, шударга биш авир гаргах.
ноцлох [үйл үг] адгуус, араатан амьтны байн байн зуух нохой ноцлох (нохой байн байн зуух) гараар байн байн барих, татах юмыг угз татан таслах бусдад халдах.
ноцолдох [үйл үг] бие биеийг барин дийлэх, дийлдэхээ үзэх хүүхэд ноцолдох (хүүхдүүд харилцан зууралдаж тэмцэх) мэх дутуу хүний барилдах ноцолдох янзтай (цаашид сайн барилдах байдалтай) аливаа зүйлийг бүтээх гэж махран оролдох, удаан хийх ачаатайгаа ноцолдох (ачаагаа янзлах гэж махран оролдох), хонь малтай ноцолдох (хонь мал малласаар удах), эмнэг хангалтай ноцолдох (эмнэг хангалыг эдэлгээ уналгад сургахаар оролдох) салахгүй дагаж ноололдох, наадах хөөцөлдөн ноцолдох (бие биетэйгээ хөөцөлдөн тоглох), ноцолдох ноололдох (хоршоо үг) (бие биетэйгээ барьцалдан тоглох), ноцолдоод нударгалахаа мартах (үйл хэргийг бүтээх ид үед хэрэглэвэл зохих арга барилаа мартах).
ноцох [үйл үг] шатах, асах, гал авалцах гэрэл ноцох (гэрэл гарах), гал ноцох (гал асах), ноцсон галын утаа дээш, номхон хүний зан доош (зүйр үг) (аливаа юм бүхэн өөр өөрийн онцлог, зүй тогтолтой байх) (шилжсэн утга) уур хилэн бадрах хүү хүн аагтай ч түймэр мэт битгий ноц (зүйр үг) (уур хилэн сайн юманд хүргэхгүй).
ноцох [үйл үг] гэнэт үсрэн дайрах ноцон барих (цочмог барьж авах) ямар нэгэн үйл хэрэгт бусдыг татах хулгайн хэрэгт ноцох (хулгайн хэрэгт бусдыг татан оролцуулах), мэлзэн ноцох (мэлзэн гүтгэж хэрэгт татах) зуух, хазах нохой ноцох (нохой дайрч хазах) (шилжсэн утга) үг хэлээр дайрч доромжлох.
нөгчих [үйл үг] цаг хугацаа улиран өнгөрөх цаг нөгчих (цаг хугацаа үр ашиггүй, хий дэмий өнгөрч одох) (шилжсэн утга) нас барах саатах, удаашрах.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.