Үйл үг

атгах [үйл үг] юмыг гарынхаа хуруугаар хумин барих гар атгах (гар барих), жолоо атгах (а.жолоо барих б.машин тэрэг жолоодох), тас атгах (чанга барих), чамлахаар чанга атга (юмыг голох, олзонд хэт их шунах хэрэггүй хэмээсэн сургамж), суусан газраасаа шороо атгах (үл ялих зүйлээс ч ашиг хонжоо олох сүйхээтэй), тэнгэрийн умдаг атгах (ховорхон аз завшаан тохиох) (шилжсэн утга) захирах, дарангуйлах (шилжсэн утга) эрх барих төрийн жолоог атгах (төрийн эрх барих дээд тушаал хаших) (шилжсэн утга) нударга зангидах.
атигалзах [үйл үг] атигар намхан юмны үргэлжлэн хөдлөх.
атиганах [үйл үг] атигар намхан юмны байн байн хөдлөх атиганан харагдах (атилзах), атиганан хөдлөх (атилзах, матиганах).
атийх [үйл үг] гар хөлөө нугалхийлэн агдайж хэвтэх, атирах, тахиралдах атийн хэвтэх (атиран хэвтэх) агдайж бөгтийн явах атийн явах (бөгцийн явах) хялгас, шөрмөс, бөс зэрэг юмны атирах.
атилдах [үйл үг] өт хорхой зэрэг юмны эвхрэн сунах.
атилзах [үйл үг] атигар юмны атис атис хийх байн байн атилзах (атигар юмны атис атис хийх).
атираатах [үйл үг] арьс даавуу зэрэг юманд атираа, нугалаа гарах атираатсан даавуу (үрчлээтэй даавуу) газрын гадарга атираатай байх хүний нүүр хүзүү зэрэгт үрчлээ гарах ус артах ус атираатах (салхинд ус мяралзан долгиотох).
атирааших [үйл үг] атираа суух, атирсан шинжтэй болох.
атиралдах [үйл үг] олон юмны атиралдан эвхрэх, үрчлээтэх атиралдан унтах (эвхрэн унтах), атиралдан хэвтэх (эвхрэн хэвтэх).
атирах [үйл үг] толигор биш болох, үрчийх даавуу атирах (даавуу хунирах), цаас атирах (цаас үрчийх) хүн амьтны нугдайж агдайн эвхрэн байх атиран хэвтэх (биеэ хураан хэвтэх) өт хорхой ч гэсэн биедээ хүрэхээр атирдаг (зүйр үг) (хүнээр тохуу хийн оролдоход хэн ч гэсэн эвгүйцдэг) амьтны эвхрэн цагариглах (шилжсэн утга) хорох, багасах аргамаг хөлөг сумлан хатирахад, аяны зам товчрон атирдаг (зүйр үг) (хурдан хөлөг жолоо сунган хурдлахад урдах зам богиносдог).
атлагадах [үйл үг] атлагаар юмыг ухан цавчих.
атлах [үйл үг] эр тэмээг хөнгөлөх.
ахайлах [үйл үг] хүндэтгэн авгайлах, гуайлах ахайлан хүндэтгэх (хүндэтгэн авгайлах).
ахардах [үйл үг] зохих хэмжээнээс дутах, богинодох, ахарын учир зохисгүйдэх дээс ахардах (дээс богинодох), уяа ахардах (уяа богинодох).
ахардах [үйл үг] орхигдох, огоорогдох.
ахарлах [үйл үг] зун хяргасан хонины ноосыг намар дахин хяргах хонь ахарлах (намар хонь хяргах) арьс ширний үсийг зүйхэд үс үлдээх.
ахартах [үйл үг] ахар болох.
ахархах [үйл үг] ах зан гаргах, ихэмсэг байдал үзүүлэх ахархах байдалтай (зааж зааварлах байдалтай), ахархах зантай (ихэрхэх зан гаргах).
ахарчлах [үйл үг] ахрыг нь ялгаж авах.
ахарших [үйл үг] ахардах, богиносох.

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.