Үйл үг

зэхэх [үйл үг] хэрэглэх юмыг урьдаас бэлтгэж бэлэн болгох базаах, төхөөрөх унаа малаа зэхэх (унаж явах морь малаа аянд гарахад бэлэн болгох), зэхэх бэлтгэх (хоршоо үг) (төхөөрч бэлтгэх, бэлэн зэлэн болгох) завдалхийлэх гүйлтэд зэхэх (гүйхэд бэлэн болох), харайхаар зэхэх (харайхаар анах).
зээглэх [үйл үг] юманд зээг барьж оёх зээглэн оёсон эсгий (зээг барьж оёсон эсгий).
зээглэх [үйл үг] жигдрэн зэрэгцэх байдал зээглэн буух (айлууд жигдрэн буух).
зээлдэх [үйл үг] зээлэх, зээлд өгөх зээлдэн авах (зээлээр авах) бусдын нэрийг хуурамчаар ашиглах нэр зээлдэх (ямар нэг юманд бусдын нэрийг хуурамчаар ашиглах, бусдын нэрээр түрээ барих), тоо зээлдэх (хасах тооны үйлдэлд хасаг нь хасагдагчаас их байвал өмнөх оронгоос бүтэн аравтыг зээлж авах), зээлдэн туслах касс (түр хугацаагаар мөнгө зээлдүүлэх олон нийтийн байгууллага).
зээлэх [үйл үг] бусдын юмыг түр хэрэглэх, үнэ өртгийг хожим төлөхөөр авах мөнгө зээлэх (тодорхой хугацааны дараа буцаан өгөхөөр бусдаас түр мөнгө авч хэрэглэх) бусдын нэрийг хуурамчаар ашиглан ажил явдлаа бүтээх хүний нэр зээлэх (хүний нэрийг ашиглан ажил явдлаа бүтээх, бусдын нэрээр түрээ барих).
зээрэнхийлэх [үйл үг] зээрэнхий дүрстэй болгох олуул хөндлөн хүрээлж зогсоод дуулан бүжиглэж суга суган доогуураа шургалцан угалзлан зөрөлдөж наадах ардын язгуур урлагийн нэг зүйл,
зээтүүдэх [үйл үг] зээтүүгээр цохих, дэлдэх, ховхлох, зээтүүгээр газар хагалах, малтах хөрзөн зээтүүдэх (зээтүүгээр хөрзөн ховхлох).
зээх [үйл үг] зэхэх, бэлтгэх, нөөцлөх.
ивлэгэх [үйл үг] малын төлийг тавин хөхүүлж саамшуулах, саахад дөхөм хөнгөн болгох үнээгээ ивлэгэх (үнээнийхээ тугалыг дахин хөхүүлж саамшуулах).
ивлэх [үйл үг] хөндий юм цөмрөх, цоорох мөс ивлэх (мөс ан гарч цоорох) нураах зоорь хүлэмжийг ивлэх (зоорь хүлэмжийг нураах).
ивлэх [үйл үг] хүн, амьтны сүү саамшин хөхөндөө бууж ирэх үнээ ивлэх (үнээ саамших) (шилжсэн утга) горхи, булаг шанд зэрэг усны ундран урсах горхи ивлэх (горхины ус садран урсах), ивлэтэл санахгүй боловч, ижилхэндээ санана (зүйр үг) (илэрхий мэдэгдэхгүй ч, уг чанартаа адилхан).
иврэх [үйл үг] юмны цоо үсрэх, цөмрөх хувингийн ёроол иврэх (хувингийн ёроол цөмрөх) газрын хөрс доош суух газар иврэх (газар хонхойн суух).
иврэх [үйл үг] нойтон юм эгшиж хатах ивэрч хатах (эгшиж хатах).
ивтнэх [үйл үг] хорхой шавж, жижиг амьтны гүвэгнэн явах, ирвэгнэн хөдлөх хорхой ивтнэх (хорхой иржгэнэн хөдлөх) хүний бие загатнан ирвэгнэх бие ивтнэх (бие ирвэгнэх) (шилжсэн утга) хүн, амьтны байж сууж чадахгүй хавьчих ивтнэж хавигнах (хоршоо үг) (хавьчиж хавигнах тогтворгүйтэх).
ивэрхийдэх [үйл үг] ивэрхий өвчин үүсэх.
ивэх [үйл үг] юмны дор ивэг тавьж өндөрлөх, хөндийлөн тэгшлэх пай наадахад ямар модыг хаана өрж хураасныг тэмдэглэн мэдэх найрсаг ааш зан гаргах олны дундуур шахцалдан явах юмтай мөртөө юу ч үгүй гэж мэлзэх, царай алдах.
ивээслэх [үйл үг] ивээс хавчуулах, жийрэглэх ивээс хийх.
ивээх [үйл үг] гэрэл илчээр гийгүүлэх халаах ач буян, энэрэл өршөөл, хайр тэтгэмж хүртээх ивээн өршөөх (энэрэн өршөөх), хайрлан ивээх (хайрлан тэтгэх).
игдэх [үйл үг] игээр утас ээрэх.
иглэрэх [үйл үг] цагаан идээ зэрэг аглуун идээнд хүний хахах, цацах хүүхэд аарцанд иглэрэх (хүүхэд аарцанд хахах, цацах) (шилжсэн утга) юмны бөглөрөх, хахах ногоо ялгах машинд төмс иглэрэх (ногоо ялгах машинд төмс тээглэн бөглөрөх).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.