Үйл үг

задчих [үйл үг] байн байн задлах бүхэл зүйлийг эвдлэх олон юмыг задалж салгаж хаях.
зажгинах [үйл үг] балчир хүүхэд, жижиг шувууд зэргийн нарийн дуугаар шулганах.
зажилбарлах [үйл үг] нэлээд шимтэй зажлах хэл ам нь дийлдэхгүй.
зажлах [үйл үг] идэх юмыг шүдээр хазаж няцчих бохь зажлах (бохь хазлах), мах зажлах (мах хазлан байх), зажлалгүй залгих (а.юмыг бүхлээр идэх б.үг ч дуугаргалгүй дийлэх в.аливаа үйлийг амар хялбар хийж гүйцээх), хэлээ зажлах (согтох), зайдалж унах морьтой, зажилж идэх махтай (зүйр үг) (амин тэжээлтэй), зажлахаа залхуураад зангирч үхэх (зүйр үг) (хийвэл зохистой ажлаа хийхгүй байснаас их хохирол амсах) хайч зэргийн ир муудаж огтолж байгаа юмаа хэгэх хайч зажлах (хайч даахгүй байх) хүнийг далдуур буруушаан хэлэлцэх зажилж ярих (далдуур муулах).
зазайх [үйл үг] эрүү нь өрөөсөн тийш хэлтийж ам нь зөрж жайжийх хайч хавчийн гуя зөрөх, савны таг, амсар хазайж хэлтийх.
зазайх [үйл үг] зазгар болох, зазгар харагдах.
зазалзах [үйл үг] зазгар хүн, амьтан, юмны байн байн хөдлөх юм ярих, юм зажлахдаа хэвэх адил эрүү нь жайвалзах дэглий нь сулдсан хайч юм даахгүй зажлах, хавч өрөлбийн ам зөрөх.
зазгадах [үйл үг] чацга алдах зазга болох, зазга нялгадах (шилжсэн утга) ихэд сандрах, тэвдэх бачимдах.
зазганах [үйл үг] зазгар юмны үргэлжлэн хөдлөх сандрах, тэвдэх.
зазгатах [үйл үг] төл мал, хүүхэд зазга өвчин тусах ишиг зазгатах (ишиг чацга алдах, гүйлгэх өвчин хүрэх), хурга зазгатах (хурга зазга өвчин тусах) хүн амьтан ихэд цочих, сандрах.
зайвайх [үйл үг] хэлбийлгэх харайлгах.
зайварлах [үйл үг] зайвраар явах.
зайвах [үйл үг] хэлбийх харайх.
зайвганах [үйл үг] хазайж, хайвах.
зайдагнах [үйл үг] морь, малыг эмээлгүй унах, зайдан унах морь зайдагнах (морь зайдан унах) аливаа зүйл дээр унах мэт суух зайдлах чоныг ч зайдагнахаас буцахгүй, цогийг ч үмхэхээс айхгүй (зүйр үг) (аливаа үйлийг хийхэд зориг шантрахгүй) (муушаасан утга) морь мал, машин тэргийг сэлгээгүй дагнан унах (шилжсэн утга) эзэмших, эдлэх нөхрөө зайдагнах (нөхрөө бүрэн мэдэлдээ оруулж авах).
зайдаллах [үйл үг] зайдагнах.
зайдандах [үйл үг] ажил үйл бүтэмжгүй болох, хөсөрдөх сул зав чөлөө, завсар зай гаргах ажил хоорондоо зайдандах (ажил хоорондоо зав зай гаргах, цалгардах) зайдангийн учир тохиромжгүй болох.
зайдаслах [үйл үг] бог мал, үхрийн гэдэс дотроор зайдас хийх, зайдас цутгах.
зайдах [үйл үг] эхнэр хүний үс, гэзгээ шанхлах гэзэг зайдах (гэзэг үсээ янзалж засах), үс зайдах (эмэгтэй хүн толгойн үсийг янзлан чимэглэх).
зайдах [үйл үг] зай тавьж өгөх, зайлан салж одох, ангижрах нутаг уснаасаа зайдах (нутаг уснаасаа алс явах) элгэмсүү бус, дотно биш болох, зай барих ажил, мэргэжлийн талаар төсөөрөх зайдаад бичиж чадахгүй байх (бичилгүй удснаас бүр төсөөрчихөөд бичиж чадахгүй байх), мэргэжлээсээ зайдах (мэргэжлээсээ холдож төсөөрөх).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.