Үйл үг

жүнгэнэх [үйл үг] цорго бүхий сав мэтийн хөндий юм, салхи хийн хүчээр дуугарах данх жүнгэнэх (хоосон данх дуугарах), яндан жүнгэнэх (яндан хүнгэнэх).
заавардах [үйл үг] заавар дүрмээр түрээ барих.
зааварлах [үйл үг] бусдад заавар зөвлөгөө өгөх зохион зааварлах хэлтэс хуучир. (заавар, зөвлөгөө өгөх хэлтэс).
зааварчлах [үйл үг] заавар, зөвлөгөө, ажлын аргачлал өгөх.
зааггүйдэх [үйл үг] хэтэрхий зааггүй болох, зааггүйн учир зохисгүйдэх.
зааггүйдэх [үйл үг] зааг хашаагүйн улмаас зохисгүйдэх.
заагдах [үйл үг] заах үйлийг хүлээх нутаг заагдах (ялт хэргийн учир тодорхой нутагт суурьшуулах, цөлөгдөх), ял заагдах (ял эдлэхээр шийтгүүлэх).
зааглагч [үйл үг] зааг үүсгэгч, хязгаар тогтоогч.
зааглах [үйл үг] зааг гарган хуваарьлах, зах хязгаарыг тогтоон ялгах, хэмжээ зааг тогтоох ажил зааглах (ажлыг ялгах салгах, тус тусын ажлыг оноох), отрын нутгийг зааглах (отрын нутгийг тусгаарлах), хил зааглах (хил тогтоох, хилээр хуваагдах) хоёр юмны хооронд оршиж, тэдгээрийн зааг болох ази, европыг заагласан уралын их нуруу (ази, европын хил болсон уралын их нуруу).
заагтах [үйл үг] зааг буй болох, тодорхой зааг гарах.
заадаллах [үйл үг] хоёр юмны уулзварыг нийлүүлэхэд харилцан бие биедээ зууж таарах тэглүүр гаргах, зуулган тааруулах, заадал гаргах уурганы хугархайг заадаллах (уурганы хугархайд тээг гарган залгах) (шилжсэн утга) гэзэг үсийг хоёр тийш хуваан хагалбар гаргах, үсээ заадаллаж самнах (гэзэг үсийг хагалж самнах).
заадаслах [үйл үг] юманд заадал гаргах, заадаллах авдрын булан заадаслах (авдрын буланг ам, уулзар гарган залгах) юмыг заадлаар нь салгах, заах.
заазлагдах [үйл үг] заазлах үйлд өртөх, муугийн учир зааз болон ялгагдах, чанарт тохирохгүй гологдох зааз, шаар муу гэж үзэгдэх, амьтанд адлагдах.
заазлах [үйл үг] юмны муу тохиромжгүйг нь ялгах мал заазлах (малын мууг ялгах малаасаа заазалж идшинд хэрэглэх (малынхаа хүч тэвээрэг, сүү шим, үр төл муутайг нь ялган идшинд хэрэглэх).
заазуурдах [үйл үг] юмыг заазуураар жижиглэн хэрчих, заазуураар цавчих.
заалгах [үйл үг] хичээл ном, эрдэм мэдлэг, чадвар дадал, арга аргачлалыг бусдаар хэлүүлэх,
заалгах [үйл үг] мал амьтны эрүү толгойг салгуулах эрүү заалгах (мал, амьтны эрүүг салгуулах).
заалгах [үйл үг] юманд заадал гаргуулах, заадас зүйлгэх, углуургадах цонхны яс мод заалгах (цонхны яс мод углуургадуулах).
заалдах хууль. [үйл үг] тэмцэн заргалдах, асуудлыг буруу хэмээн үзэж дээд байгууллагад зарга мэдүүлэх амаар заалдах (амаар дээш заргалдах), бичгээр заалдах (хэрэг заргыг шийтгүүлэхээр өргөдөл, хүсэлт бичих), давж заалдах (шүүхийн шийдвэрийг үл зөвшөөрөн хуулийн дагуу эсэргүүцэл гаргах).
заалдлага хууль. [үйл үг] заалдах үйлийн нэр, хэрэгт холбогдол бүхий хүн учрыг тодруулах, үнэн мөнийг олохын төлөө хийх зарга мэдүүлэг заалдлага хийх (шүүхэд хууль ёсны дагуу гомдол санал тавих), заалдлагын өргөдөл (зарга мэдүүлэг хийсэн бичиг).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.