Нэр үг

хэц [нэр үг] аливаа үйл хэргийн эв зүйн зохицол, тохирол хэц хэлхээ (хоршоо үг) (нэг төрлийн бодос юмны нөгөөтэйгөө тохирох харилцаа), хэц хэлхээ нийлэх (ямарваа үйл хэргийн эв зүй зохицон тохирох).
хэц [нэр үг] газар нутгийн хөвөө хязгаар, хил зааг хэц хязгаар (хилийн зааг), хил хэц газар нутаглах (хилийн хязгаарт суух).
хэц [нэр үг] хоёр шонг холбож, газраас хөндий тогтоосон зэл хэц татах (хоёр модны хооронд олс дээсээр цэрэв, зэл татах), морины хэц уяа (өндөр хоёр модны хооронд морь уяхаар татсан урт сур, олс ), юм өлгөх хэц (угаасан хувцас зэргийг дэлгэж тохон хатаах зүйл) цацар майхныг тэлж, тал тал тийш татдаг нарийн оосор майхны хэц (майхныг тал тал тийш тэлж татах нарийн оосор).
хэц [нэр үг] загасны өөш тор, төлийн хөгнө зэргийг хумих татлага.
хэшиг [нэр үг] хишиг.
хээ [нэр үг] бөс бараа, эдлэл хэрэглэл, засал чимэглэлийн зүйл дээр зурах, будах, сийлэх зэргээр зориуд гаргасан янз бүрийн чимэглэл хээ гаргах (торго, бөс зэрэг эд бараанд ар угалз нэхэх, будах, цоолборлох, тових, хөөх зэргээр угалз, чимэг хийх), хээ тавьж оёх (юманд угалз, цэцгийн зүйл гаргаж оёх), хээ зураг (барилга байшин, эд хэрэглэлийн дээр гаргасан угалз хээтэй засал чимэглэлийн зураг), алхан хээ (хоёр алх зөрүүлэн тавьсан мэт дүрстэй монгол хээ), бадар хээ (бадар цэцэгтэй төстэй нэгэн зүйл хээ угалз), дугуй хээ (тойрог маягийн угалз), луу хээ (лууны дүрс гаргаж хийсэн угалз чимэг), навчин хээ (навч маягийн угалз), пүүсэн хээ (пүүсээр хийсэн угалз чимэг), торгоны хээ (торгоны элдэв угалз чимэг), усан хээ (усны урсгал маягийн хэлбэртэй хуар чимэг), үүлэн хээ (үүл маягийн хэлбэртэй хуар чимэг), цэцгэн хээ (цэцэг шиг янзтай хуар чимэг), хээ угалз (хоршоо үг) (эдлэл хэрэглэл дээр гоёлон урласан чимэглэл), хээ хуар (хоршоо үг) (угалз хээ, цэцэг), хээ саа
хээ [нэр үг] эрээ цээр, хамаа намаа, ёс намба хээгээ алдах (эрээ цээргүй аашлах, хамаа намаагүй болох), хээгээ барах (а.элэгдэж хуучрах б.хээгээ алдах, эрээгээ алдах).
хээ [нэр үг] хээ хээ (дуу чимээ дуурайсан үг) (инээхэд гарах дуу чимээ).
хээгчин [нэр үг] хээгч зүсмийн гүү.
хээл [нэр үг] эм мал адгуусны хэвэл дотор тогтсон үр хээл авах (үр тогтох), хээл алдах (мал, амьтны идэш тэжээл муугаас хээл нь татрах), хээл барих (малын хээл авах), хээл гарах (мал адгуусны идэш тэжээлдээ ханах), хээл олох (хээл авах), хээл орхих (хээл хаях), хээл татах (малын гэдэс алдах, өлсөх, зүдрэх), хээл тогтох (мал адгуусны хэвэлд үр тогтох), хээл хаях (мал хугацаа гүйцээлгүй дутуу төллөх).
хээл [нэр үг] зүй бус зорилгоор бусдад өгсөн эд юм, хахууль хээл идэх (хахууль авах), хээл цутгах (бусдад хахууль өгөх), хээл хахууль (хоршоо үг) (хувийн үйл хэргийг биелүүлэхийн тулд бусдад аргадан өгөх эд юм, мөнгө төгрөг).
хээлтүүлэг [нэр үг] хээлтүүлэх үйлийн нэр, хээлтүүлэх ажиллагаа, явц хээлтүүлэг хийх (хээлтүүлэх, малд үр тогтоох үйлийг хийх), гар хээлтүүлэг (хээлтэгч, хээлтүүлэгчийг зориуд оноож нийлүүлэх нийлүүлэг), дур зоргын хээлтүүлэг (хээлтэгч хээлтүүлэгч малыг зоргонд нь нийлүүлэх нийлүүлэг), зохиомол хээлтүүлэг (хээлтүүлэгч малын үрийг авч хээлтэгч малд зохиомол аргаар хийх ажиллагаа), мал хээлтүүлэг (малыг хээлтүүлэх үйл ажиллагаа, явц).
хээлтүүлэгч [нэр үг] агтлаагүй эр мал азарга, буур, бух, хуц, ухна хээлтүүлэгч мал (азарга, буур, бух, хуц, ухна).
хээлтүүлэл [нэр үг] хээлтүүлэх үйлийн нэр, хээлтүүлэг.
хээлтэгч [нэр үг] төллөх чадвар бүхий эм мал хээлтэгч мал (эм мал).
хээлүүр [нэр үг] хээ гаргах багаж.
хээр [нэр үг] айл амьтангүй, алс хөдөө газар хээр хонох (а.эзгүй газар хонох б.(шилжсэн утга) хэлсэн, хүссэн зүйл хөсөрдөх, бүтэхгүй болох), хээрийн бүс (хээр талын бүс), хээрийн задгай гал (хөдөө хээрийн ил гал), хээрийн дүрэм (байлдах, дайтах арга ажиллагаанд хэрэглэх дүрэм), хээрийн их буу (явуул цэргийн хамт авч явах их буу), хээрийн сургуулилалт (хээр хөдөөгөөр аялан явж, цэрэг дайны мэдлэг эзэмших ажиллагаа), хээрийн сургууль (цэрэг дарга нарыг дайны арга ажиллагаанд биечлэн сургах нэг төрлийн хичээл), хээрийн цай (а.хөдөө хээр чанасан цай б.(ургамал судлал) цэцгийн өнгө улбар шар, иш өндөр, навч хөх бөгөөд нарийн, навчийг жигнэж эгшээн цай буцалгаж ууна), хээрийн шинжилгээний анги (хөдөө орон нутагт жуулчлан явах шинжилгээний анги, хээрийн шүүх (дайн тулалдааны үед цэргийн хамт явах шүүх), үнээ хээр тугалах (үнээ бэлчээрт тугаллах), эзгүй хээр (хүн амьтангүй хөдөө газар), хээр гадаа (хоршоо үг) (эзгүй газар, хөдөө),
хээрэвч [нэр үг] хөдөө хээр аялан явах зэрэгт хэрэглэхээр тусгайлан хөнгөн авсаар хийсэн сав, хэрэгсэл хээрэвч богц (хөдөө хээр явахад хэрэглэх авсаархан богц), хээрэвч гэр (хөдөө хээр явахад барих авсаархан гэр).
хявцаа [нэр үг] саад тотгор, хясал боогдол хявцаатай хэрэг (хяслантай хэрэг).
хядаан [нэр үг] алаан хядаан (хоршоо үг) (үй олноор алах хядах ажиллагаа аллага хядлага).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.