Нэр үг

хамтдах [нэр үг] хамтдах цэцэг (ургамал судлал) (цэцэг нь түрүүтэхэд дээд хагас нь цагаан, доод хэсэг нь улаан болдог, намар нахиалдаг, үдэш зангирдаг, салхинд тус тус салдаг нэгэн зүйл цэцэг).
хамтжил [нэр үг] хамтжих үйлийн (нэр үг)
хамтлаг [нэр үг] хамтран зүтгэгч ажлын хэсэг, нэгдэл нэр томьёоны хамтлаг (нэр томьёо орчуулах, жигдлэх, олон нийтэд тайлбарлан таниулж хэвшүүлэх зорилго бүхий ажлын хэсэг), хамтлагийн дуучид (хамтран дуулдаг дуучид).
хамтрагч [нэр үг] үйл ажлыг хамт гүйцэтгэгч.
хамтрал [нэр үг] хамтрах үйлийн нэр, хамтран нэгдэх явдал хуучир. хөдөө аж ахуйг хамтын хүчээр хөгжүүлэх зорилгоор хүч хөрөнгөө нэгтгэн байгуулсан малчдын нэгдэл хамтралын хөрөнгө (нийгэмчилсэн буюу хамтран эзэмшихээр нийлүүлсэн хөрөнгө), хамтрал коммун (хоршоо үг) хуучир. (эд хөрөнгөө нийлүүлэн нийгэмчилсэн хамтын аж ахуй).
хамтралжил [нэр үг] хамтралжих үйлийн (нэр үг)
хамтралч [нэр үг] хамтралын гишүүн.
хамуур [нэр үг] өвс болон бусад зүйлийг хаман цуглуулах хэрэгсэл.
хамуухай шавж. [нэр үг] жижигхэн биетэй, зууван бөгөөд хавтгай хэлбэртэй, биедээ үстэй, дөрвөн хос хөлдөө соруултай, хүн, амьтны арьс махны завсарт оршиж хамуу өвчин үүсгэх
хамх [нэр үг] хамх хэмх (хоршоо үг) (хамх цохих), хамх цохих (эвдэн хэмхлэх, хэмх цохих).
хан [нэр үг] хуучир. аймгийг ахалсан хүнд олгодог цол сайн ноён хан (төв халхын баруун хэсгийн аймгийг ахалсан ноёны цол), сэцэн хан (төв халхын зүүн хэсгийн аймгийг ахалсан ноёны цол) хуучир. овог аймгийн тэргүүн, ахлагч, эртний монголын эцгийн эрхэт ёсны үеийн зайран бөө, түүний цол (шилжсэн утга) эрхэм, дээд, хайрхан богд хан уул (эрхэмлэн шүтэж тахидаг богд уул), хан хурмаст (дээд тэнгэр, эзэн тэнгэр), хан хас (эрдэнийн чулуу) (эрдэнийн чулуу, хасын хамгийн дээд нь), хан боргоцой (ургамал судлал) (а.африк зэрэг халуун бүсийн оронд ургадаг тураг мод б.тус модонд ургадаг шүүслэг, амтлаг том, боргоцой хэлбэрт жимс), хан тэнгэрийн оронд залрах (хуучир.) (нас барах).
хан [нэр үг] хан төмөр (ургамал судлал) (зөөлөн улангир газар үетэн ургадаг, үе бүрээс зүг бүрт хандсан салаа гарна, навч нь шувууны таваг хэлбэртэй бөгөөд том, ногоон цагт нь мал бараг иддэггүй, гандсан хойно нь мал иддэг нэгэн зүйл ургамал).
хан [нэр үг] хан хийх (а.төмөрлөг зэргийн цохиход гарах дуу чимээ, цан хэнгэргийг дэлдэхэхэд дуу чимээ гарах б.юмны үнэр ханхлан үнэртэх), үнэртэй ус хан хийх (үнэртэй усны үнэр гэнэт ханх тавих).
хана [нэр үг] шувууны жигүүрт сөдний дараа ургасан өд. хана(н) (нэр үг) монгол гэрийн туурга босгон барих зориулалт бүхий торлон үдэж бэхэлсэн савханцар яс мод ханын толгой (унины бөгсийг сагалдаргаар бэхлэн тавьж тогтоох жижиг ацнууд), ханын үдээр (ханын моднуудыг товчлон үдэх бэхлээс), ханын үдээс (ханыг үдэх сур), ханын шийр (ханын газарт суурилан тулж тогтох доод хэсэг), хана амлах (монгол гэрийн ханыг амаар нь нийлүүлж угсрах), ханын ам (монгол гэрийн ханыг нийлүүлэн боох уулзвар), ханын нохой ам (хоёр ханын нийлдэггүй буруу ам), ханын нүд (дэлгэсэн ханын дөрвөлжин нүхнүүд), ханын цаг (хананд хадахад тохируулсан том цаг), ханын нүдээр харах (хайхрамжгүй байх, тоохгүй байх гэсэн санаа), хана үдмээр (маш туранхай, туйлын эцэнхий), хаалгаар багтахгүй байх (их зан гарган айлчилж ирэхээ болих), хана мөргүүлэх (залилах, хууран мэхлэх), хананд харваад оготно онох (санаандгүй аз завшаан тохиолдох), хананд шахах (гарах газаргүй болгох, аргагүй байдалд оруулах), ханын нүдээр шургаад хаалгаар багтахгүй бүдүүрэх (зүйр үг) (эд хөрөнгө идэж завшиж баяжих), ханан гэр холдож, хадан гэр ойртох (зүйр үг) (өтлөх, үхэх дөхөх), ханан гэрээсээ холдож, хадан гэртээ очих (зүйр үг) (үхэх, нас эцэслэх), ханын ёроолд төрж,
ханал [нэр үг] ханах үйлийн нэр шунал ханал нь их (шунал нь их), ханал нь гүйцэгдэхгүй (шунал нь гүйцэгдэхгүй), ханал шунал (хоршоо үг) (эд хөрөнгө, өнгө мөнгөнд ихэд дурлах байдал).
ханалга [нэр үг] судас ханах үйлийн (нэр үг)
ханамж [нэр үг] сэтгэл санаа, хүсэл шаардлагын ханах боломж, нийц сэтгэл ханамж (сэтгэл ханасан байдал) хангамж усны ханамж (усан хангамж).
ханач [нэр үг] гэрийн хана хийж гаршсан хүн.
ханга [нэр үг] хага, анга, яр.
ханга [нэр үг] булга, суусар, хэрэм зэрэг үслэг амьтны арьсыг сунгах зориулалттай модон хэрэгслийн нэр арьсны ханга (арьс тэлэх мод).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.