Нэр үг

хайдаг [нэр үг] жийргэвч тохмын хайдаг (тохмын жийрэг, хөлсөвч).
хайдаг [нэр үг] отор болон өвс тариан дээр босгох овоохой маягийн сууц, халхавчийн ерөнхий (нэр үг)
хайдас [нэр үг] ууцны хоёр хажуугаас авсан мах.
хайл [нэр үг] хаврын хайлсан цасны ус хайл гарах (хаврын цас хайлж ус болох), хайр ихэдвэл хал болно, хайл ихэдвэл үер болно (зүйр үг) (юм хэмжээнээсээ хэтэрвэл хортой).
хайлан [нэр үг] (шашны нэр томьёо)хуучир. бурхны шашны гэлэн, гэцэл, санваартны зуны адаг сард дөчин таван хоног санваар сахих нэгэн зүйл хурал хайлан хайлах (санваар сахих хурал хурах), хайлан хурал (хоршоо үг) (шашны хурал ном) (шилжсэн утга) ихэс дээдэс, өвгөд хөгшид, эцэг эхдээ өргөх өчиг, андгай тангараг зүрхний хайлан авах (чин сэтгэлээсээ ам тангараг өгөх).
хайлан [нэр үг] нэгэн зүйл нарийн ширхэгтэй гөлгөр хөх бөс.
хайлан [нэр үг] хүний хайлан (өр зөөлөн, сайхан сэтгэлтэй хүн).
хайлгуур [нэр үг] юм хайлгах сав алтны хайлгуур (алт хайлуулах сав), мөнгөний хайлгуур (мөнгө хайлуулах сав).
хайлдан [нэр үг] олс болон илгээр хийсэн өмд.
хайлдас [нэр үг] хайлсан юмны үлдэгдэл.
хайлуулагч [нэр үг] хайлуулж буй хүчин зүйл ган хайлуулагч (ган хайлуулж буй төхөөрөмж) хайлуулах үйлийн эзэн.
хайлуулалт [нэр үг] хайлуулах үйлийн үр дүнг заасан нэр хатуу биетийг хайлуулах үйлдвэрийн үйл явц ширэм хайлуулалт (ширэм хайлуулах явц).
хайлуур [нэр үг] төмөрлөг болон бусад бодосыг хайлуулдаг сав, хайлгуур хайлах явцыг түргэтгэх бодос, фторт устөрөгчийн хүчил, чулуу хайлуулдаг идэмхий шинж чанартай, хайлуур хүчил хайлуур жонш (жоншны нэгэн зүйл, төмөрлөг хайлуулах, хими, оптикийн үйлдвэрүүдэд хэрэглэдэг эрдэс, ашигт малтмалын төрөл).
хайлц [нэр үг] юмны хайлах чанар, хайлах явц хайлц өндөр (хайлах чанар өндөр), хайлц муу (хайлах чанар муу).
хайлш [нэр үг] хоёр, түүнээс олон бүрэлдүүлбэрт нэгдлийн хатуурах явцад үүссэн бие хүдрийн хайлш (хайлсан хүдэр), төмрийн хайлш (хайлсан төмөр).
хаймар [нэр үг] (ярианы үг, хэллэг) бохогт, резин хаймар дугуй (резин дугуй), хаймар тоглоом (резин тоглоом).
хаймсуур [нэр үг] хүний биеийн ердийн болон үүсмэл сүвээр оруулж, хөндий эрхтэн болон буглааны хөндий зэргээс шингэн хийгээд идээрийг гаргах, сорьц авах зэрэг зориулалттай металл болон уян хатан гуурс.
хаймуур [нэр үг] төмрөөр хийсэн хол харвах нарийн сум хаймуур сум (төмөр сум).
хайн [нэр үг] наадах, барилдах зэрэгт тэнцэх, аль аль нь хожилгүй болох, тэнцээ хайн болох (тэнцэх), хайн хийх (аль аль нь хожилгүй болох, тэнцэх), хайнаа хагалах (дахин наадаж эсвэл барилдаж хэн дийлэхээ үзэх, шовхоо үзэх).
хайнаг [нэр үг] монгол үхэр, сарлаг үхэр хоёрын эрлийз хайнагийн шар (монгол үхэр, сарлаг хоёрын дундаас гарсан агталсан эр үхэр), наран хайнаг (монгол бух дагасан сарлагийн үнээнээс гарсан төл), саран хайнаг (сарлагийн бух дагасан монгол үнээнээс гарсан төл).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.